فرار بورس از مداخلات

«جهان‌صنعت»‌- در ماه‌های اخیر بازار سرمایه گرفتار انواع و اقسام سیاست‌ها و بخشنامه‌های خلق‌الساعه دستگاه‌های دولتی بود، به‌ طوری که این دستورالعمل‌های یک‌شبه و غیر‌کارشناسی عرصه را بر بازار سرمایه تنگ کرد. این در حالی بود که تنش‌های سیاسی و نظامی در سطح منطقه بالا گرفت و این خود عامل تشدید‌کننده‌ای بر وضعیت نامساعد و نزولی بازار سرمایه شد. حالا از شروع این هفته بازار روند متفاوتی را آغاز کرد و رشد سریعی را در دو روز ابتدایی هفته طی کرده است. به نظر می‌رسد بعد از اینکه بازار سرمایه خود را با شاخص‌های اصلی و مهمی چون نرخ دلار تطبیق داد، شرایط برای خروج از وضعیت نزولی مهیا شد و حالا بازار راهی را برای فرار از دست مداخلات مستقیم دولت پیدا کرده است. این همان پیش‌بینی‌ای بود که از مدت‌ها قبل کارشناسان بر آن تاکید می‌کردند؛ پیش‌بینی‌ای که بر ارزندگی بازار سرمایه تاکید داشت و معتقد بود در صورتی که سیاستگذار از مداخلات خود دست بردارد و صرفا نقش نظارتی‌اش را ایفا کند، امکان رشد‌های بالا برای بورس وجود دارد.
ارزیابی از روند بازار
روز میانی هفته طوفانی تالار شیشه‌ای فرا رسید و کارشناسان انتظار دارند بازار همچنان روند افزایشی حجم و ارزش معاملات را ادامه دهد. آغاز روند تازه با حرکت نمادهای خودرویی بود و به نظر می‌رسد، لیدر نمادهای مثبت، دوباره از نمادهای خودرویی بازار باشد. طی رشد اخیر کلیت بازار سهام، صندوق‌های اهرمی ازجمله نماد «اهرم» به باکس مقاومتی خود رسیده‌اند. همین موضوع باعث شد تا کمی از فشار تقاضا در انتهای بازه‌ معاملاتی یکشنبه، کاسته شود.
با توجه به این موضوع در راستای پیش‌بینی بورس در روزهای آتی، به نظر می‌رسد حجم تقاضای بازار و سفارشات صف خرید نمادها اندکی کاهش یابد. از این ‌رو به عقیده کارشناسان، در جریان دادوستدهای بورس در روز دوشنبه، عیار روند تازه بازار سنجیده خواهد شد، اما در پایان معاملات دومین روز هفته، دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با رشد ۹/۲ درصدی، معادل ۶۰ هزار و ۵۴۷ واحد، در ارتفاع دو میلیون و ۱۴۷ هزار و ۸۸ واحد قرار گرفت. افزایش ارتفاع نماگر اصلی تالار شیشه‌ای در حالی اتفاق افتاد که شاخص هم‌وزن، به‌ عنوان نشان‌دهنده روند عمومی قیمت شرکت‌های کوچک و متوسط، عملکردی هم‌جهت را به ثبت رساند. شاخص هم‌وزن با رشد ۱۵/۲ درصدی (معادل ۱۵ هزار و ۵۷۴ واحد)، در ارتفاع ۷۴۰ هزار واحدی قرار گرفت.
دلیل استارت طوفانی بورس
مریم محبی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: مدت طولانی‌ای است که کارشناسان اعلام کرده بودند بازار سرمایه در شرایط ارزنده‌ای قرار دارد و سهام از تورم جامانده است. اکنون باید دید آیا این گزاره واقعیت داشته یا خیر؟ وقتی بازار را از منظر p/e و نرخ بازدهی مورد بررسی قرار می‌دهیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از سهم‌ها در محدوده‌های ۳ و حتی ۵/۳ قرار دارند و این به معنی ارزندگی است، آن هم در شرایطی که نرخ بازده بدون ریسک را اگر در بدترین حالت ۳۰ درصد در نظر بگیریم، بازدهی اوراق بهادار در بورس تهران و فرابورس می‌تواند بهتر هم باشد. او ادامه داد: از منظر دیگر شرکت‌های بورسی معادل ۳۰ درصد ارزش بازار را در مجموع سود ساخته‌اند و این به معنای ارزنده بودن بازار و بازدهی مطلوب و تایید‌کننده بحث p/e پایین بازار است.
از طرف دیگر باید به موضوع بودجه هم نگاه کنیم.
وقتی بودجه را بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که کسری بودجه سال آتی به وضوح مشخص و آشکار است و برای همین باید مقدار زیادی از اوراق برای سال آینده به چاپ و فروش برسد و درنهایت در همین بازار هم به فروش برسد. محبی تصریح کرد: اگر بخواهیم روند نرخ بهره را در نظر بگیریم، روند این نرخ صعودی است و شرایط اقتصادی هم مطلوب نیست و تحریم‌ها همچنان پابرجاست و ایران همچنان در لیست سیاه FATF قرار دارد، بنابراین از نظر شرایط کلی اقتصاد وضعیت‌مان مطلوب نیست. چرا این هفته بازار سرمایه صعودی شد و شروع طوفانی‌ای داشت؟ در ابتدای هفته بعد از اتمام انتخابات و افزایش نرخ دلار شاهد رشد چشمگیر بازار سرمایه بودیم. این موضوع به این معنی است که بازار سرمایه پتانسیل‌هایی دارد، منتها مداخله‌های نهادهای نظارتی اجازه این رشد را به بازار نمی‌دهد و هر زمان که مداخلات کمتر شود و بازار بخواهد به سمت و سوی آزاد خودش برود، قطعا این سمت و سو صعودی می‌شود، بنابراین بازار پتانسیل رشد را دارد و به نظر می‌رسد محرک‌های داخلی از رشد بورس جلوگیری می‌کند. هر زمان که این مداخلات کاهش یابد می‌توانیم انتظار داشته باشیم که بازار با افزایش حجم معاملات بتواند به عدد‌های بالاتر برسد.