فرار مرد از خانواده جرم تلقی شود

ایلنا- جامعه ایران با بحران‌های تو در تو مواجه شده، انبوهی از آسیب‌های اجتماعی حل نشده آستانه تحمل مردمان کشور را نشانه گرفته است، حالا به‌نظر می‌رسد نمایش عریان خشونت در خانواده و شهر نشان از سر ریز شدن این آستانه تحمل دارد، از همسر آزاری و افزایش فرار مردان از خانه گرفته تا تنبیه و رها کردن والدین، بخشی از چهره زشت خشونت است که گویا کسی دوست ندارد آن را ببیند اما برخی جامعه‌شناسان بر این عقیداند که ایران سراپا آسیب اجتماعی شده و جامعه ایرانی پر از جسارت و بد اخلاقی شده است. به باور آنها مردمان ایرانی از آنچه دارند و ندارند ناراحت و عصبانی هستند، وقتی ظرفیت ناراحتی و عصبانی بودن پر شود می‌تواند منشا خشونت علیه خود یا دیگری شود. در چنین شرایطی دولت باید زنان رهاشده را تحت حمایت قرار دهد و فرار مرد از خانواده را جرم تلقی کند، گفت: این مردان باید بازخواست شوند چراکه این اقدام می‌تواند معضل فرار مردان از خانواده را کمتر کند.
امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس با تحلیل پدیده فرار مردان از خانه به واکاوی این معضل اجتماعی پرداخت و گفت: عامل اصلی در ترک خانواده توسط مردان وضعیت بد معیشتی و اقتصادی خانواده‌هاست اما به لحاظ تئوری علمی که لوین در دهه ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۰ و بنده سال‌ها قبل این تئوری را به نوع دیگری مطرح کردم، این مساله حاکی از این است که اکنون فضای حاکم بر زندگی اجتماعی تحت تاثیر دو دسته نیرو قرار دارد که تحت عنوان نیروهای برانگیزنده و بازدارنده شناخته می‌شود؛ نیروهای برانگیزنده به انواع آسیب‌های اجتماعی از نوع خانواده، وضعیت اقتصادی، محل زندگی، تاثیر دوستان، فضای مجازی و رسانه‌های بیگانه و… مربوط می‌شود.
چه عواملی منجر به گریز از خانواده می‌شود
قرایی‌مقدم افزود: در پدیده فرار مردان از خانواده عوامل زیادی دخیل هستند. پایبند نبودن مرد به خانواده و بی‌بند و باری مردان و داشتن روابط نامشروع در خارج از حریم خانواده، نداشتن فرزند و… عواملی هستند که موجب شده میزان گریز از خانواده و رفع مسوولیت و تعهدات میان زن و مرد کاهش پیدا کند.
به گفته وی، از عوامل دیگر در فرار مردان از خانه می‌توان به پایبند نبودن زن و مرد به هنجارهای زناشویی و ارزش‌های اخلاقی، عدم تفاهم و اعتیاد مردان اشاره کرد که این عوامل موجب می‌شود، مرد مسوولیت‌های خانه را رها کند اما اگر زن و مرد دارای فرزند باشند، این مساله کمتر اتفاق می‌افتد.
درباره ترک خانواده توسط مردان با خلأ قانونی مواجه هستیم
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه درباره این معضل اجتماعی با خلأ قانون مواجه هستیم، گفت: در مواردی که مردی خانه را ترک می‌کند و زن بی‌سرپرست باقی می‌ماند، قانون در این مورد دچار نقصان است و حمایتی از این زنان رها شده نمی‌کند. اینگونه زنان و مردان ممکن است به انواع آسیب‌های اجتماعی دچار شوند. زنی که رها شده ممکن است به اعتیاد به موادمخدر روی آورد و اگر این زن از شغلی برخوردار نباشد، مشکلات اینگونه زنان بی‌سرپرست بیشتر هم می‌شود. مردانی که خانه را ترک می‌کنند، معمولا به جاهایی می‌روند که هیچ‌گونه دسترسی به آنها نیست.
دولت باید زنان رهاشده را تحت حمایت قرار دهد
قرایی‌مقدم با تاکید بر اینکه دولت باید زنان رهاشده را تحت حمایت قرار دهد و فرار مرد از خانواده را جرم تلقی کند، گفت: این مردان باید بازخواست شوند چراکه این اقدام می‌تواند معضل فرار مردان از خانواده را کمتر کند اما متاسفانه قانون حمایتی از اینگونه زنان نمی‌کند. البته باید گفت زنان نیز در فرار مردان از خانه نقش دارند چراکه این زن است که می‌تواند به مرد آرامش دهد.
این جامعه‌شناس گفت: طبق تحقیقاتی که انجام دادیم مشخص شد پسرانی که قبل ازدواج، رابطه جنسی داشته‌اند، پایبندی‌شان به خانواده پس از ازدواج تضعیف می‌شود. اصولا مردان و زنانی که قبل از ادواج روابط غیراخلاقی نداشته‌اند و به اصول اخلاقی پایبند بوده‌اند، کمتر دچار این دسته از معضلات اجتماعی می‌شوند.
وی سوء‌استفاده برخی زنان از قانون را عامل دیگری در فرار مرد از خانه دانست و گفت: وقتی برخی زنان و مردان تفاهم ندارند و به ناچار ‌درصد طلاق برمی‌آیند، برخی از این مردان هم به دلیل‌ عدم توانایی در پرداخت مهریه‌های سنگین مجبور می‌شوند که خانه را ترک کنند.
نباید فقط مردان را در ترک خانواده مقصر بدانیم
قرایی‌مقدم با بیان اینکه نباید فقط مردان را در ترک خانواده مقصر بدانیم و در برخی موارد زنانی هم هستند که از شرایط حاکم سوءاستفاده می‌کنند، گفت: اگر فرزندی هم در این بین باشد به طور حتم دچار آسیب‌های اجتماعی می‌شود. یکی از عوامل در بروز انواع آسیب‌های اجتماعی در افراد بزهکار همین مساله بدسرپرستی، تک‌سرپرستی و بی‌سرپرستی است.
این جامعه‌شناس تاکید کرد: البته همانطور که اشاره کردم زنان در فرار مردان از خانه بی‌تاثیر نیستند چون نتوانسته‌اند همسر خود را نگه دارند و با مدارا نکردن و گذشت نداشتن در برخی مسائل، مردان را تحت فشار قرار می‌دهند، این در حالی است که زنان در گذشته باوجود مشکلات و ناملایمات، با همسر خود مدارا می‌کردند.
وی به تاثیر عامل اقتصادی به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در ترک خانه توسط مردان اشاره کرد و افزود: زمانی که مرد از سویی تحت فشارهای شدید اقتصادی در بیرون از خانه است و از سوی دیگر توان بر آوردن نیازها و توقعات همسر و خانواده خود را ندارد، در برخی موارد مجبور به ترک خانه می‌شود. در این شرایط بسیار دشوار اقتصادی برخی زنان که توقعات زیاد از همسران خود دارند باید با گذشت، صبر و مدارا مردان خود را در محیط خانوادگی حفظ کنند.