فراز و فرود تام کروز

«جهان صنعت»- شانزده سال پیش تام کروز بدون شک در سخت‌ترین و عجیب‌ترین دوره فعالیت‌های حرفه‌ای خود قرار داشت.
این بازیگر که آن زمان چهل و سه سال داشت، موفق شده بود رکورد فروش بیش از یک و نیم میلیارد دلار را در باکس آفیس به نام خود ثبت کند، اما مسیر بی‌عیب و نقص تبدیل‌شدن او از جوانی احساساتی به بازیگری مورد احترام و سپس ستاره‌ بزرگ سینمای اکشن، گویا به همان سرعت به خودویرانگری رسید. آن زمان استودیویی که تام کروز چهارده سال خانه‌ خود خوانده بود، داشت راهش را از او جدا می‌کرد. حالا سال ۲۰۲۲ است و حتی تصور این اتفاقات هم سخت به نظر می‌رسد.
کروز با «ماموریت غیرممکن» نه تنها چهره‌ اصلی یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های سینمایی اکشن است، بلکه آخرین فیلمش «تاپ گان: ماوریک» در آستانه‌ تبدیل شدن به جدیدترین موفقیت او در گیشه است؛ کروز در عین حال بهترین نقدهای سال‌های اخیر دوران بازیگری‌اش را هم دریافت کرده و فیلم «تاپ گان: ماوریک» در وب‌سایت راتن تومیتوز رضایت ۹۷ درصد منتقدان را به همراه داشته است.
جز اینها، این مرد پنجاه و نه ساله به تازگی جایزه‌ غافلگیرکننده نخل طلای افتخاری جشنواره‌ فیلم کن را دریافت کرد، و به همراه سایر بازیگران «تاپ گان» پنج دقیقه تشویق ایستاده شد.
زمانی بود که حرفه این بازیگر کهنه‌کار رو به افول گذاشته بود. سقوط عجیب کروز و متعاقب آن تولد دوباره‌اش در قالب یکی از پولسازترین ستاره‌های سینما، همگی با یک عمل بی‌گناه عاشقانه آغاز شد. وقتی کروز موافقت کرد در مه ‌۲۰۰۵ برای تبلیغ فیلم پرفروش بعدی خود، «جنگ دنیاها» به برنامه‌ اپرا وینفری برود، اتفاق مهمی در امریکا بود. نه تنها بیشتر زنان او را یکی از جذاب‌ترین مردان جهان می‌دانستند، بلکه کروز به‌ندرت مصاحبه می‌کرد، به‌خصوص در برنامه‌های روزانه‌ تلویزیون.
وقتی کروز وارد سالن شد و به سمت سن اپرا رفت، جمعیت از خوشحالی مثل توپ ترکید. اپرا با او شوخی کرد و مشخص بود که حال کروز بسیار خوب است. در طول مصاحبه، اپرا به رابطه عاطفی تازه کروز با کیتی هولمز اشاره کرد، که البته بیرون صحنه حضور داشت و هیچ‌کس، به‌خصوص دوربین‌ها، نمی‌توانستند او را ببینند. به یکباره کروز از هیجان به خاطر صحبت کردن درباره عشق تازه‌اش با خوشحالی روی مبل اپرا پرید. (برای محکم‌کاری دو بار پرید.) بعد از این پرش هیجانی روی مبل، اپرا حتی از کروز خواست به پشت صحنه برود و هولمز را به روی صحنه بیاورد. اتفاقی که افتاد در لحظه بی‌ضرر به نظر می‌رسید، اما به لطف یک سایت اینترنتی انتشار ویدئو که آن زمان تازه‌کار بود، یوتیوب، بله یوتیوب، تصویر خوشحال تام کروز روی کاناپه‌ اپرا به یک پدیده‌ فرهنگ عامه تبدیل شد.
قدرت ستارگی تام کروز لطمه می‌بیند
طبق گزارش‌ها، یک روزنامه‌نگار باتجربه به نام پت کینگزلی، در بیشتر مسیر حرفه‌ای کروز، زندگی خصوصی‌ او را از روزنامه‌های زرد دور نگه داشت. بر اساس گزارشی از ال‌ای ویکلی در سال ۲۰۱۴، کینگزلی حتی سال ۲۰۰۳ زمان کنفرانس مطبوعاتی کروز برای فیلم «آخرین سامورایی»، او را تحت فشار قرار داد که درباره‌ ساینتولوژی حرف بزند.
یک سال بعد، به گزارش ال‌ای ویکلی، کروز بعد از چهارده سال کینگزلی را کنار گذاشت و یک تیم تبلیغاتی تشکیل داد که شامل خواهرش، لی آن دو وته، و چند ساینتولوژیست‌ دیگر می‌شد. و حالا در مواجهه با توفانی از حملات انتقادی که کروز پیش از این هرگز تجربه نکرده بود، تیم او شاید برای محافظت از او بی‌تجربه بودند.
اما با وجود تمام تمرکز منفی‌ای که روی کروز بود، «جنگ دنیاها» همچنان در هفته‌ نخست اکران (با فروش شصت و پنج میلیون دلار) به صدر جدول باکس آفیس رفت و در نهایت با فروش جهانی ۵۹۲ میلیون دلاری به پایان رسید. و این آخرین باری بود که تا شش سال آینده فیلمی با بازی کروز بیش از پانصد میلیون دلار در در سرتاسر جهان فروخت.
رفته رفته مطبوعات زرد خیلی زود روی حرفه‌ کروز تاثیر گذاشت. «ماموریت غیرممکن ۳» در مه ‌۲۰۰۶ در سینماها اکران شد و شاخص کیو کروز- که محبوبیت یک سلبریتی، برند یا شرکت میان مردم را تعیین می‌کند- چهل درصد کاهش یافت. اگرچه «ماموریت غیرممکن ۳» در نخستین هفته‌ اکران خود در ایالات متحده صدر جدول فروش بود (با فروش چهل و هشت میلیون دلار)، اما با گذشت هفته‌ها محبوبیت خود را از دست داد. فروش بلیت‌ها در هفته‌ دوم اکران در سینماها چهل و هفت درصد و هفته‌ بعد پنجاه و سه درصد کاهش یافت. و «ماموریت غیرممکن ۳» با فروش جهانی چهارصد میلیون دلار، کم‌فروش‌ترین فیلم این مجموعه تا به امروز است. در این مرحله بود که ردستون زنگ خطر خود را برای کروز به صدا درآورد: «ما فکر نمی‌کنیم کسی که خودش داوطلبانه دست به خودکشی می‌زند و به سود و درآمد شرکت ضربه می‌زند، صلاح باد که سهم داشته باشد. رفتار اخیر او برای پارامونت قابل قبول نبوده است.»
راه طولانی بازگشت به سوپراستاری
پس از اخراج شدن از قلمرو پارامونت، کروز یک روزنامه‌نگار باتجربه‌تر را استخدام کرد و برای بازگشت به این رقابت تلاش کرد. او شرکت خود را به ام‌جی‌ام آورد و مالکیت جزئی استودیوی نمادین یونایتد آرتیستس را در اختیار گرفت.
بین این فیلم‌ها، او موافقت کرد که سال ۲۰۰۸ در کمدی «رعد استوایی» ساخته دوستش بن استیلر در نقش مدیر تولید چاق و معروف سینما، لس گروسمن، بازی کند؛ این بهترین حرکتی بود که کروز در این چند سال کرده بود. او در واقع با این کار که از شخصیت سینمایی او فاصله زیادی داشت، کم‌کم توانست توجه طرفداران را دوباره به خود جلب کند.
«رعد استوایی» کروز را با استودیوی سابقش، پارامونت، هم دوباره متحد کرد. درست است که شرکت تولید کروز از فهرست سهامداران خارج شده بود، اما این بدان معنا نبود که او نتواند در فیلم‌های استودیو ایفای نقش کند. حالا همه‌چیز داشت جفت و جور می‌شد تا کروز به سمت خوب پارامونت بازگردد تا بتواند فیلم‌های بیشتری از «ماموریت غیرممکن» بسازد. موفقیت در «رعد استوایی»، بزرگ‌ترین کمدی سال برای پارامونت، نقطه‌ شروع خوبی بود.
جی‌جی آبرامز که کروز را در «ماموریت غیرممکن ۳» کارگردانی کرده بود و پس از کارگردانی فیلم موفق استودیو «پیشتازان فضا به سوی تاریکی» از امتیازات پارامونت برخوردار بود، هم در تلاش بود تا کروز را به این فرنچایز بازگرداند.تابستان ۲۰۱۰، اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه کروز در «ماموریت: غیرممکن-پروتکل شبح» بازی خواهد کرد و آبرامز تهیه‌کننده‌ فیلم خواهد بود. اما این قسمت از این فرنچایز، نام «ماموریت: غیرممکن ۴» را نخواهد داشت، چرا که قرار بود با کنار رفتن کروز به عنوان نقش اول جای خود را به ستاره‌ نوظهور جرمی رنر بدهد و این قسمت شروع دوباره‌ و تازه‌ای برای فرنچایز باشد. اما کروز وقعی ننهاد.
او در نقش اتان هانت با بالا رفتن از بلندترین ساختمان جهان، برج خلیفه در دوبی، بدون بدلکاری، جایگاه خود را در این فرنچایز تثبیت کرد. این و دیگر بدلکاری‌های دیوانه‌کننده‌ او در این فیلم، باعث شد که «پروتکل ارواح» با ۶۹۵ میلیون دلار، بزرگ‌ترین باکس آفیس جهانی این مجموعه را از آن خود کند.
اما بعد از «پروتکل ارواح»، تمام کارهای کروز در باکس‌آفیس موفق نبود. «شوالیه و روز» و فرنچایز «جک ریچر» آ‌ن‌طور که انتظار می‌رفت در باکس آفیس ظاهر نشدند. و او نتوانست به دنیای تاریک یونیورسال کمک کند بعد از شکست «مومیایی» محصول ۲۰۱۷ در باکس آفیس از زمین بلند شود.
با این حال، او سال ۲۰۱۴ با فیلم «لبه‌ فردا» که حتی با فروش کندی که در ابتدای اکران داشت، از مرز صد میلیون دلار فروش داخلی عبور کرد (این نخستین بار در نه سال گذشته بود که فیلمی از تام کروز که از سری فیلم‌های «ماموریت غیرممکن» نبود، موفق شده بود به چنین فروشی برسد) و بذر آنچه را که این قابلیت را داشت تبدیل به فرنچایز سودآور دیگری شود کاشت. و وقتی نسخه ویدیویی فیلم منتشر شد و در پخش آنلاین قرار گرفت، محبوبیتش بیشتر شد و بعد دوباره فیلم‌های «ماموریت غیرممکن» شروع شد. «ملت یاغی» که محصول ۲۰۱۵ بود، با بدلکاری‌های دیوانه‌وار کروز که موقع بلند شدن هواپیما از زمین از کنارش آویزان بود، بیش از ۷/۶۸۲ میلیون دلار در سراسر جهان فروخت که پرفروش‌ترین فیلم برای پارامونت در آن سال بود.
و «فال‌اوت» محصول ۲۰۱۸ حتی موفق‌تر عمل کرد؛ بیش از ۷۹۱ میلیون دلار در سراسر جهان فروخت.
در کنار «تاپ گان: ماوریک» که ثابت می‌کند حتی یک دنباله قدیمی هم نمی‌تواند از سرعت او بکاهد، یک «ماموریت غیرممکن» دیگری در گوشه و کناری هست. اولین تریلر فیلم «ماموریت: غیرممکن- روزشمار مرگ قسمت اول» که در ژوئیه‌ آینده اکران می‌شود، به تازگی منتشر شد و میلیون‌ها نفر از آن بازدید کردند.