فروپاشی ناتو تقریبا قطعی است

طی دو روز گذشته دو اظهار‌نظر خطرناک مطرح شد که هرکدام آینده تاریکی را برای ناتو پیش‌بینی می‌کنند، دلیل این آینده تاریک، مداخله ترکیه در مناطق شمالی سوریه، خروج آمریکا از برخی مناطق سوریه و ظهور چین به عنوان یک ابرقدرت است که طی چندین سال می‌تواند جایگزین آمریکا شود.
عبدالباری عطوان، نویسنده و تحلیلگر سرشناس عرب در یک یادداشت درباره اظهارات اخیر امانوئل ماکرون، رییس‌جمهوری فرانسه پیرامون ناتو نوشت: اظهار‌نظر اول توسط امانوئل ماکرون در مصاحبه‌ای نادر با مجله با سابقه «اکونومیست» بیان شد.
او در این مصاحبه عنوان کرد که پیمان دفاعی آتلانتیک شمالی موسوم به «ناتو» در وضعیت مرگ مغزی قرار دارد و دیگر قادر به کنترل و سازماندهی اعضایش نیست.
اظهار‌نظر دوم نیز که آینده سیاهی را برای ناتو پیش‌بینی می‌کند، توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در جریان سی‌امین سالگرد فروریزی دیوار برلین و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک سوسیالیستی آن مطرح شد و وی در این باره اظهار کرد: ناتو منسوخ شده است و با خطر انقراض روبه‌رو است و باید یک مشارکت اروپایی جدید سنگینی بار تامین مالی و هزینه‌های نظامی آن را بر دوش بکشد.
فروپاشی پروژه آمریکا و اروپا، تشدید اختلافات میان اعضای ناتو درباره مداخله نظامی اخیر ترکیه در شمال سوریه و خرید سیستم دفاع موشکی اس-‌۴۰۰ روسیه توسط رجب طیب‌اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه که در تقابل با سیستم‌های تسلیحاتی اروپایی-آمریکایی است، همگی از جمله عواملی است که منجر به آشوب کنونی در ناتو شده‌اند و ممکن است مانند اتفاقی که برای پیمان ورشو افتاد، تجزیه ناتو را تسریع کنند. ما معتقد نیستیم که نشست آتی پیمان آتلانتیک شمالی که قرار است اوایل دسامبر در لندن برگزار شود مانع از این فروپاشی و سقوط می‌شود.
به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، تعامل متکبرانه او با شریکان اروپایی کشورش و دوری کامل وی از آنها در راستای توجه تجاری و راهبردی به منطقه شرق آسیا، همان مساله‌ای است که در پس پرده مسیر جدید پیشنهاد شده توسط ماکرون برای ایجاد یک شراکت راهبردی با روسیه و یک نظام دفاعی اروپایی مستقل از آمریکا قرار دارد. ناتو با بحران‌های جدی مشابهی روبه‌رو بوده که در گذشته وحدت و انسجام آن را تهدید کرده است، اما نکته مهم این است که ترکیه هنگام تهاجم به قبرس در سال ۱۹۷۴ و تجزیه آن پشت بارزترین بحران‌های ناتو بوده است. حمله ترکیه به قبرس آمریکا را ناگزیر کرد که فروش تسلیحات به ترکیه را برای سه سال ممنوع کند و این همان اقدامی است که در حال حاضر توسط آلمان و فرانسه در اعتراض به حمله نیروهای آنکارا به مناطق شمالی سوریه و تلاش آنها برای ایجاد منطقه موسوم به «منطقه امن» انجام می‌شود.
ماکرون در اظهاراتش درباره آینده بند ۵ پیمان آتلانتیک شمالی در همبستگی نظامی اعضا در مقابل حمله علیه یکی از آنها گفت: آینده بند ۵ چه می‌شود؟ اگر بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه تصمیم به جواب دادن به حمله ترکیه بگیرد، آیا ما درگیر خواهیم شد؟ این سوال واقعی است.
ماکرون به این پرسش پاسخ نداد، چراکه به خوبی می‌داند ناتو، ترکیه را زمانی که در آستانه رویارویی نظامی با روسیه در پی سرنگونی یکی از هواپیماهای این کشور در نزدیکی مرز ترکیه با سوریه در سال ۲۰۱۵ قرار گرفت، تحقیر کرد؛ مساله‌ای که باعث شد اردوغان به مسکو برود و از ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه عذرخواهی کند و با او برای خریدن اس-‌۴۰۰ توافقنامه امضا کند و خط لوله گازی «ترک استریم» را ایجاد کند و همچنین توافقنامه افزایش تبادل تجاری به ارزش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار را امضا کند. پس از آن رییس‌جمهوری ترکیه به طور کامل به این پیمان که کشورش یکی از برجسته‌ترین موسسان آن بود پشت و تهدید کرد که صدها هزار پناهنده سوری و غیر‌سوری را روانه اروپا می‌کند. بدون تردید بحران ناتو تشدید می‌شود و سرانجام فروپاشی آن تقریبا قطعی است و تنها پیوستن دو عضو آن به ائتلاف دریایی که آمریکا برای حمایت از کشتیرانی در خلیج‌فارس به تشکیل آن فراخوانده بود، یکی از بهترین شواهد در این زمینه است. در نتیجه می‌توان این گونه گفت که این نفرین و لعن دوگانه سوریه و لیبی است که دامن این پیمان استعماری را گرفته و بذر فروپاشی آن را کاشته است که با سرعت بی‌سابقه‌ای رشد می‌کند. تحت هیچ شرایطی کسی تاسفی برای آن نمی‌خورد، چراکه تاریخ پر از ریختن خون اعراب و مسلمانان در عراق، افغانستان، سوریه و لیبی است.