قاچاق دام به کشورهای عربی

گروه بازرگانی- اخبار نگران‌کننده‌ای درباره قاچاق دام زنده آن هم به کشورهای عربی و حوزه خلیج‌فارس دست به دست می‌شود؛ آن هم درست در زمانی که مردم در تنگنای معیشتی گرفتار هستند و قیمت گوشت قرمز سر به فلک کشیده است. بنا بر گفته برخی فعالان بازار گوشت، سال گذشته حدود ۲ میلیون و ۷۵۰ رأس گوسفند از کشور به مقصد قطر، کویت و… قاچاق شد. عنوان می‌شود نژاد دام‌های ایرانی و لذیذ بودن گوشت آنها سبب شده تا دام‌های مولد از این کشورها به مقصد کشورهای دیگر انجام شود.
بازار گوشت قرمز دارای نوسان بسیاری بوده به طوری که از دی تا دیروز در کمتر از ۸ ماه گوشت گوسفند ۸/۷۶ درصد (۳۳۰ به ۵۸۰ هزار تومان) و گوشت گوساله ۱۰۰ درصد (۲۵۰ به ۵۰۰ هزار تومان) افزایش قیمت را تجربه کرده است. این تغییرات سبب شده تا مابه‌التفاوت قیمتی آن نسبت به نرخ پایه برای خانوارهای ۳ دهک اول استفاده‌کننده از کالابرگ الکترونیک لحاظ نشود.
پایه قیمتی سبد غذایی، نرخ اردیبهشت ۱۴۰۱ بوده که یکی از مشوق‌های دولت برای تشویق خانوارهای کم‌بضاعت ایرانی به خرید و مصرف اقلام اساسی، پرداخت مابه‌التفاوت نرخ تورمی قیمت‌ها نسبت به نرخ اردیبهشت سال گذشته است که این امر تا پایان سال مبنا خواهد بود. ۱۱ قلم مشمول خرید کالابرگ الکترونیک شامل برنج، قند و شکر، حبوبات، گوشت مرغ، گوشت قرمز منجمد، روغن مایع، ماکارونی، ماست کم‌چرب، شیر کم‌چرب، پنیر UF و تخم‌مرغ می‌شود که به گفته معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قیمت گوشت قرمز دارای نوسان بسیاری بوده و پرداخت نرخ تورمی مابه‌التفاوت با قیمت پایه، شامل این یک قلم نمی‌شود.
اقدامات در دست انجام
به گفته مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران، اقدامات در حال پیگیری برای تامین بازار گوشت قرمز نخست واردات گوساله پایه پروار و دیگری تامین نهاده‌های دامی از سوی شرکت پشتیبانی امور دام است.
مجتبی عالی مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور درباره مدیریت توزیع گوشت قرمز و ساماندهی بازار پیش‌تر گفته بود، تنظیم بازار به اتحادیه دامداران واگذار شده و تلاش می‌شود که تا ۱۰ روز آینده آرامش نسبی در بازار گوشت قرمز برقرار شود. در حال حاضر بیش از ۱۰ روز از این موضوع می‌گذرد. خبرنگار مهر در ادامه پیگیری موضوع ساماندهی بازار گوشت به سراغ عالی رفت. وی درخصوص عدم ساماندهی بازار گوشت قرمز گفت: مدت کوتاهی است که تنظیم بازار گوشت قرمز به اتحادیه دامداران سپرده شده و تمام تلاش این است که بازار تامین باشد و قیمت‌ها به ثبات برسد. طی این ۱۰ روز اقدامات لازم انجام شده تا خوراک مورد نیاز بازار فراهم شود. وی افزود: یکی از این اقدامات، واردات گوساله پایه پروار بوده و دیگری تامین نهاده‌های دامی مورد نیاز دامداران برای پروار دام سبک و سنگین است.
اما و اگرهای ساماندهی بازار گوشت قرمز
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور اعلام کرد: طی تفاهمنامه‌ای که قرار است اتحادیه با شرکت پشتیبانی امور دام داشته باشد، نهاده‌های دامی مورد نیاز از این طریق تامین می‌شوند و در اختیار دامداران قرار خواهند گرفت. وی اظهار کرد: اگر این امور به درستی انجام شود در ۴ تا ۵ ماه آینده، بازار گوشت با محصولات داخلی تامین می‌شود و نیاز به واردات گوشت منجمد نخواهد بود.
عالی با اشاره به دستور خرید دام پایه پروار گفت: دام سنگین پایه پروار قرار است در وزن‌های مختلف ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرمی خریداری شود. عرف کشتار گوساله با وزن ۵۰۰ تا ۵۵۰ کیلوگرم بوده که معمولا اگر خوراک خوب باشد روزانه یک کیلو به وزن دام اضافه می‌شود. وی افزود: در برخی نژادها این مقدار به ۵/۱ کیلوگرم در روز هم می‌رسد. به عنوان مثال اگر تغذیه دام با سویا باشد دام زودتر وزن می‌گیرد.
وی با بیان اینکه معمولا یک گوساله ۴۰۰ کیلوگرمی بین ۴۰ تا ۴۵ روز (حدود ۲ ماه) زمان نیاز دارد تا آماده کشتار شود، گفت: البته فراموش نکنیم زمانی می‌توانیم انتظار داشته باشیم بازار گوشت به تعادل برسد که در بخش مرغ و آبزیان نیز عرضه به میزان کافی و قیمت‌ها متعادل باشد. بنابراین چون عوامل مختلفی در تنظیم بازار تاثیر دارد و با توجه به شرایط کشور، قابل پیش‌بینی نیست که بازار در چند ماه آینده به لحاظ عرضه و قیمت چه وضعیتی خواهد داشت، اما امیدواریم با اقدامات در حال پیگیری، بازار گوشت قرمز به تعادل برسد.
مشکلات دامداران
عالی در ادامه سخنان خود به معضلات کشاورزان و دامداران اشاره کرد و گفت: اگر نهاده دامی موجود باشد جو روانی تاثیر مثبت بر فعالیت دامداران داشته و پرواربندی با حجم بالاتری انجام می‌شود. در حال حاضر دامدار نقدینگی ندارد، زیرا قیمت نهاده‌های دامی افزایش زیادی داشته و به عنوان نمونه نرخ ذرت امسال ۵ برابر شده است. از سوی دیگر بانک‌ها وام نمی‌دهند زیرا دامداران نتوانسته‌اند به تعهدات خود عمل کنند. همچنین قرار بود از محل مولدسازی ۳۰ همت (هزار میلیارد تومان) به بخش کشاورزی داده شود که هنوز مبلغی واریز نشده است.
مدیرعامل اتحادیه سراسری دامداران کشور افزود: قطعی برق معضل دیگری بوده که برای تهویه هوا فضای دامداری‌ها، چالش‌هایی به وجود آورده است. عالی گفت: معمولا روزانه از ساعت ۱۰ تا ۱۶ کشاورزان و دامدارها با قطعی برق مواجه هستند.
دولت بازار را به حال خود رها کرده؟
نماینده مردم سنقر در مجلس گفت: عدم‌نظارت بر بازار کالاهای اساسی مشهود است، چراکه اکنون قیمت گوشت قرمز از ۵۰۰ هزار تومان عبور کرده، لذا لازم است این مساله نیز پیگیری شود چراکه به نظر می‌رسد دولت بازار را به حال خود رها کرده است. نماینده مردم سنقر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه متاسفانه امروز گوشت از سفره مردم پر کشیده است، افزود: سفره‌های بسیاری از مردم در سراسر کشور به ویژه در استان‌های محروم کوچک شده و باید جهت تامین حداقل‌های زندگی به آنها کمک کرد. این در حالی است که قیمت لبنیات نیز رو به فزونی است، لذا از مجلس و رییس مجلس تقاضا دارم به این موضوع ورود جدی داشته باشند تا انشاءالله سر و سامان پیدا کند.
قیمت گوشت از ۵۰۰ هزار تومان عبور کرده است
سید‌جواد حسینی‌کیا گفت: عدم نظارت بر بازار کالاهای اساسی مشهود است، چراکه اکنون قیمت گوشت قرمز از ۵۰۰ هزار تومان عبور کرده، بنابراین لازم است این مساله نیز پیگیری شود چراکه به نظر می‌رسد دولت بازار را به حال خود رها کرده، بنابراین مجلس باید جایگاه نظارتی خود را قوی‌تر کند.
بازار پیچیده گوشت
بازار گوشت قرمز آنقدر پیچیده شده که از مسائل ساده تولید و تامین نهاده عبور کرده است. به گفته معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، دام‌های ایرانی را به کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس قاچاق و بعد برای آن سند صادرات درست می‌کنند. دماوندی‌نژاد نیز در گفت‌وگو با فارس، از تکنیک‌های قاچاق دام از کشور پرده برداشت و گفت که پس از رسیدن دام‌ها توسط قایق‌ها به کشورهای عربی، سند صادرات برای آنها درست می‌کنند و آن را کاملا طبیعی جلوه می‌دهند. فقط برای عمان ۲ هزار و ۷۵۰ راس قاچاق شده که برای آن از سوی این کشور سند صادرات درست کرده‌اند در حالی که هیچ‌گونه صادراتی در کار نیست.
قاچاق به اسم صادرات
دامداران علاوه بر تاثیر خشکسالی قاچاق را نیز از عوامل مهم کاهش تولید عنوان می‌کنند، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص اظهار کرد: قاچاق دام در حوزه خلیج‌فارس و عراق یعنی از مرز باشماق تا بصره و از این طرف در مرزهای خلیج‌فارس انجام می‌شود، ‌کاهش ارزش ریال عامل این قاچاق می‌شود، یک راس گوسفند پروارشده ۴۰ کیلویی اگر ۶ میلیون تومان تمام شود در کشورهای حاشیه تا سه برابر قیمت فروخته می‌شود.
یک مورد فیلمی دیدم که نشان می‌داد حدود ۳۰ تا ۴۰ قایق تندرو به ساحل نزدیک می‌شوند که در هر کدام ۳۰ تا ۴۰ گوسفند و بره وجود داشت و افرادی گوسفندان را از داخل قایق به ساحل پرت می‌کردند، این فیلم را یک خبرنگار فرانسوی به تصویر کشیده و قایقران‌ها فارسی صحبت می‌کردند.
فاجعه زمانی است که بدانیم همه این قاچاق‌ها سندسازی شده و به مردم کشور خودشان و افکار عمومی می‌گویند که اینها را رسمی وارد کرده‌ایم، اخیرا اتحادیه سراسری دامداران ایران که به گمرک مسقط رفته بود اسناد ۲۰۰ برگی را آورده بود که ادعا کرده بودند ایران ۲۷۵۰ هزار راس در سال ۱۴۰۱ دام سبک به آنها صادر کرده است، در حالی که چنین چیزی نبوده در واقع آنها سند‌سازی کرده‌اند و برای قاچاق اسم صادرات گذاشته‌اند.