قتل‌عام مهاجران اتیوپیایی توسط سعودی‌ها

بر اساس گزارش دیده‌بان حقوق بشر در فاصله بین مارس ۲۰۲۲ تا ژوئن ۲۰۲۳، صدها مهاجر و پناهجوی اتیوپیایی که قصد عبور از مرز عربستان را داشتند توسط مرزبانان سعودی کشته شده‌اند.
به گزارش یورونیوز، حمدیه دختری ۱۴‌ساله در فوریه گذشته به همراه گروهی ۶۰‌نفره قصد عبور از مرز یمن به عربستان را داشته که به یکباره صدای تیراندازی می‌شنوند. وی در این‌باره گفت: «من افرادی را دیدم طوری کشته شدند که هرگز تصورش را نمی‌توان کرد. دیدم که ۳۰ نفر را در دم کشتند.» او که پس از مشاهده این صحنه‌ها در شوک فرو رفته است، در مورد احساس خود گفت: «نمی‌دانم بعد از آنچه اتفاق افتاد. احساس می‌کردم که مردم در اطراف من خوابیده‌اند، اما در واقع اجساد مردگان بودند.»
کشتار نظام‌مند
اظهارات او بخشی از آخرین گزارش دیده‌بان حقوق بشر (HRW) است که از کشتار دسته جمعی مهاجران در مرز یمن با عربستان توسط مرزبانان سعودی حکایت دارد. این تحقیقات نشان می‌دهد که سوء‌استفاده‌های نظام‌مند علیه اتیوپیایی‌ها ممکن است جنایت علیه بشریت باشد. در حدفاصل مارس ۲۰۲۲ تا ژوئن ۲۰۲۳ میلادی صدها مهاجر و پناهجوی اتیوپیایی که در حال گذر از مرز بودند، کشته شده‌اند.
اکنون که حمدیه توانسته با کمک سایر مهاجران خود را به شهر صنعا، پایتخت یمن برساند، می‌تواند آنچه بر سرش گذشته را روایت کند. اگرچه او از این مهلکه جان سالم به در برده، اما می‌گوید که از نظر روحی جریحه‌دار شده است؛ شب‌ها نمی‌توانم بخوابم. خیلی می‌ترسم. ترجیح می‌دهم همه بیدار بمانند و با من صحبت کنند.»
هدف قرار دادن مهاجران با مواد منفجره
در مصاحبه ۱۰ نفر دیگر با دیده‌بان حقوق بشر، برآورد شده است که از مجموع ۱۲۷۸ مهاجری که طی ۱۱ مرتبه‌ تلاش ناموفق، قصد عبور از مرز را داشتند، دست‌کم ۶۵۵ نفر کشته شده‌اند. نادیا ‌هاردمن پژوهشگر پناهندگان بخش حقوق مهاجران به یورونیوز گفت: «مطمئنا تعداد مرگ‌ومیرها بیشتر و به دست آوردن آمار دقیق غیرممکن است. این منطقه غیرقابل دسترس است و ما سعی می‌کنیم با افرادی که به تازگی از این صحنه سرشار از وحشت جان سالم بدر برده‌اند، گفت‌وگو کنیم.»به گفته یکی از بازماندگان، از ۱۷۰ نفری که با او در یک گروه بودند، تعداد ۹۰ نفر کشته شدند که «بعضی برای برگرداندن اجساد به آن مکان رفته‌ بودند.» در این گزارش آمده است که مرزبانان سعودی از«سلاح‌های انفجاری» برای کشتن بسیاری از مهاجران از جمله زنان و کودکان- آن هم از فاصله نزدیک- استفاده کرده‌اند. دیده‌بان حقوق بشر از سال ۲۰۱۴ میلادی همواره این قبیل کشتارها در مرز عربستان را مستند کرده است، اما این کشتارها اغلب نامنظم و نادر بوده‌اند. خانم ‌هاردمن در این زمینه گفت: «هنگامی که ما شروع به تحقیق در این زمینه کردیم، انتظار نداشتیم اوضاع این‌قدر وخیم باشد.» او افزود: «انتظار این را نداشتیم که روزی بگوییم که (این قتل‌ها) گسترده و نظام‌مند هستند و می‌تواند در زمره جنایت علیه بشریت محسوب شوند، زیرا مقیاس آن باور نکردنی است.» بر اساس یافته‌های دیده‌بان حقوق‌بشر، در برخی موارد مشاهده شده که مرزبانان سعودی از مهاجران می‌پرسیدند که به کدام قسمت از بدن آنها شلیک کنند و بعد از فاصله نزدیک به آنها شلیک می‌کردند. آنها حتی به سوی مهاجرانی که قصد فرار به یمن را داشتند هم مواد منفجره پرتاب می‌کردند. همه اینها در حالی است که عربستان سعودی «برای منحرف ‌کردن توجهات از کارنامه حقوق بشری در داخل و خارج از کشور، سرمایه‌گذاری زیادی انجام داده» و میلیاردها دلار برای رویدادهای مهم سرگرمی، فرهنگی و ورزشی هزینه کرده است.
مسیری مرگبار
مسیری که مهاجران اتیوپیایی در پیش می‌گیرند، یکی از خطرناک‌ترین مسیرهای جهان است. بسیاری از اتیوپیایی‌ها سعی می‌کنند از مرز سومالی عبور کرده و سپس به سمت یمن حرکت کنند. از آنجا نیز به دنبال زندگی بهتر وارد عربستان سعودی می‌شوند.
جنگ ویرانگر در منطقه تیگرای اتیوپی، توامان با معضلات اجتماعی و اقتصادی، باعث شده تا صدها هزار نفر سختی این مسیر را به جان بخرند. ۹۰ درصد از کسانی که از این مسیر قصد رسیدن به عربستان را دارند از مهاجران اتیوپیایی هستند. برآورد می‌شود حدود ۷۵۰ هزار اتیوپیایی در عربستان سعودی زندگی می‌کنند و مشغول به کار هستند.
هاردمن گفت: «اتیوپیایی‌ها انتخاب زیادی ندارند. یک شبکه قاچاق انسان است که کار خود را بدون عیب و نقص انجام می‌دهد و وعده فرصت‌های شغلی در عربستان سعودی را می‌دهد که البته فرصت‌های شغلی هم وجود دارد.» او افزود: «همه می‌دانند که این مسیر بسیار خطرناکی است، اما فکر نمی‌کنم از میزان وحشیگری و میزان مرگ‌های آن آگاه باشند.»
عبور از یمن جنگ‌زده
به گفته سازمان بین‌المللی مهاجرت، تنها ۳۰ درصد از کسانی که در تلاش برای پیدا کردن کار در عربستان سعودی هستند، خبر دارند که یمن – کشوری که در بین راه باید از آن عبور کنند – در ششمین سال جنگ و درگیری قرار دارد.
صداهایی که التماس می‌کردند ترک‌مان نکن
از ۴۲ نفری که توسط دیده‌بان حقوق بشر مصاحبه شده‌اند و سعی کردند از مرز یمن و عربستان عبور کنند، همه و همه صحنه‌های وحشتناکی را توصیف کردند.
بنا به گفته یکی از شاهدان، منطقه کوهستانی پر شده بود از زنان، مردان و کودکانی که به شدت مجروح شده بودند، بدن‌های‌شان مثله شده بود یا مرده بودند.
وی گفت: «اول با مردم غذا بخوری و بعد ببینی که آنها در حال جان دادن هستند… برخی بودند که نمی‌شد آنها را شناسایی کرد؛ چون‌که اعضای آنها در همه جا پراکنده شده بود. برخی از مردم دونیم شده بودند.»
سازمان دیده‌بان حقوق بشر برای اینکه بتواند روایت‌های مهاجران را تایید کند، تمامی شواهد تصویری موجود را پس از راستی‌آزمایی با اعضای «گروه متخصصان مستقل پزشکی قانونی» تحت نظر «شورای بین‌المللی توانبخشی برای قربانیان شکنجه» بررسی کرده است. یکی از چیزهایی که به سادگی فراموش نخواهد شد احساس گناه و عذاب وجدان مهاجران است.
خانم ‌هارمان در این‌باره گفت: «اگر کسی از این مهلکه جان سالم به در می‌برد، قاعدتا فرار می‌کرد، اما افرادی بودند که در حال جان سپردن بودند و از کسی کاری بر نمی‌آمد. بسیاری از مهاجران به من گفتند که هنوز تمام صداهایی که از آنها می‌خواستند آنها را ترک نکنند را به خاطر دارند.»