قتل آلپ ارسلان

آلپ ارسلان (به معنای شیر شرزه) پسر چغری‌بیگ و دومین حکمران سلجوقی ایران (پس از عمویش طغرل) ۱۵ دسامبر ۱۰۷۲ میلادی (۲۴ آذرماه) درگذشت و در مرو مدفون شد. وی پنج روز پیش از مرگ، در حضور جمع دستور اعدام یوسف خوارزمی فرمانده یک دژ نظامی (کوتوال) در ساحل آمودریا (رود جیحون) را داده بود که پس از یک مقاومت شدید دستگیر شده بود و او را برای تعیین تکلیف نزد آلپ ارسلان آورده بودند. یوسف که مرگ خود را نزدیک دید ناگهان خنجر برکشید (خنجر خودش یا یکی از نگهبانان) و به سوی جایگاه آلپ ارسلان حمله برد. آلپ ارسلان که به تیراندازی خود اطمینان داشت نگهبانان را از مداخله منع کرد و تیر در کمان نهاد تا یوسف را بزند که با زیزاگ یوسف تیر خطا رفت و یوسف سینه آلپ ارسلان ۴۳ ساله را با خنجر شکافت. آلپ ارسلان که اسلام آورده و نام محمد برخود گذارده بود تنها هشت سال حکومت کرد. از کارهای مهم او جنگ با دولت بیزانس (قسطنطنیه) در آناتولی است. وی بر سرزمینی از فرارود تا بین‌النهرین حکومت داشت. پس از او پسرش ملک‌شاه زمام امور را به دست گرفت.