قدرت از دست اسد می‌رود

اتحادیه عرب: مخالفان دولت انتقالی تشکیل دهند

نسیم جلالی- یکشنبه روز اسد نبود. در حالی پایانی بر درگیری‌های داخلی نیست که فشارهای خارجی نیز هر روز پررنگ‌تر می‌شوند. درگیری‌های دمشق که گفته می‌شد به تدریج تحت کنترل درمی‌آیند به حلب که رسید، در ادلب و دیر الزور نیز شدت گرفت.
خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان عینی گزارش داد که روز یکشنبه نیروهای ارتش آزاد سوریه- مخالفان مسلح بشار اسد- با نیروهای دولتی در نزدیکی پایگاه اصلی سازمان اطلاعات در شهر حلب درگیر شدند.
این درگیری‌ها در حالی صورت گرفت که شامگاه شنبه ارتش آزاد سوریه «آغاز عملیات آزادسازی حلب» (پایتخت اقتصادی سوریه) را اعلام کرد. در دمشق پایتخت سوریه عملیات نیروهای دولتی برای باز‌پس‌گیری بخش‌هایی از شهر که به دست مخالفان افتاده ادامه داشته و تا حدودی موفقیت‌آمیز بوده است. گزارش شبکه خبری الجزیره حاکی از آن است که نیروهای دولتی موفق شدند وارد مناطق المزه و البساتین شوند و با بیرون راندن نیروهای ارتش آزاد سوریه، کنترل این مناطق را باز پس گیرند.
در بحبوحه این درگیری‌ها نشست فوق‌العاده کمیته نظارتی سران اتحادیه عرب در مورد سوریه برگزار شد. نشستی که از اجماع نظر اعضا در مورد رفتن بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه و توافق در مورد تشکیل هرچه سریع‌تر دولت انتقالی از سوی مخالفان خبر داد.
حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی، نخست‌وزیر خارجه قطر و رییس کمیته وزارتی اتحادیه عرب در پایان نشست این کمیته گفت: هم‌اکنون وقت آن رسیده که بشار اسد از قدرت کناره‌گیری کند و با این کار در یک اقدام شجاعانه حمام خونی را که در سوریه به راه افتاده متوقف کند.
حمد بن جاسم در ادامه افزود: اتحادیه عرب تلاش‌های بسیاری برای پایان دادن به خشونت‌ها در سوریه انجام داد اما مقامات سوری همواره این تلاش‌ها را نادیده گرفتند و شرایط به جایی رسیده است که ما هم‌اکنون در سوریه شاهد آن هستیم. ما اعتقاد داریم که ماموریت کوفی عنان، فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب در سوریه باید گسترش یابد و بر چگونگی انتقال مسالمت‌آمیز قدرت در سوریه نیز نظارت داشته باشد.
وزیر امور خارجه قطر افزود: در صورتی که بشار اسد پیشنهاد کناره‌گیری را قبول نکند اراده ملت سوریه که برکناری وی را خواستار است، سناریوهای بعدی را تعیین خواهد کرد. اتحادیه اروپا هم برای آنکه از غافله عقب نماند از شدت بخشیدن به تحریم‌های این سازمان علیه سوریه خبر داد.
براساس گزارش رویترز، ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست بروکسل اعلام کردند که در مورد افزایش محدودیت بر فروش تسلیحات به سوریه توافق کرده‌اند و نام ۲۶ مقام سوری دیگر را در فهرست توقیف دارایی‌ها و ممنوعیت سفر خود قرار داده و شرکت‌های اروپایی را از معامله با سه شرکت سوری دیگر منع کردند. علاوه بر این، اتحادیه اروپا از این پس محموله‌های هوایی و دریایی به مقصد سوریه را مورد بازرسی قرار می‌دهد.
روسیه از احتمال کناره‌گیری اسد گفت
همزمان با درگیری‌های سوریه، الکساندر اورلوف، سفیر روسیه در فرانسه بار دیگر سخنان خود درباره آمادگی بشار اسد برای کناره‌گیری از قدرت را تکرار کرد. ارولوف در مصاحبه با نشریه فرانسوی لوپاریزیان گفته است: «بسیار سخت است که گمان کنیم بشار اسد بتواند در قدرت بماند.»
این سخنان سفیر روسیه در فرانسه در حالی مطرح می‌شود که پیشتر دولت سوریه سخنان سابقش را در این‌باره در مصاحبه با رادیو فرانسه رد کرده بود.
وی در ادامه افزود: تصور ادامه حضور اسد در قدرت بسیار دشوار است. او از قدرت خواهد رفت و به نظرم خود او این مساله را درک می‌کند. اما باید کناره‌گیری او از قدرت را به روشی متمدنانه برنامه‌ریزی کرد همانگونه که در یمن روی داد.
اورلف روز جمعه نیز در گفت‌وگو با رادیو فرانسه مدعی شده بود، بشار اسد به بی‌چشم‌انداز بودن موقعیتش واقف است و «پذیرفته از قدرت کنار برود.» این ادعا ساعتی بعد از سوی وزارت اطلاع‌رسانی سوریه تکذیب شد اما تکرار دوباره آن از سوی نماینده‌ مهم‌ترین و قدرتمندترین حامی سوریه حکایت از آن دارد که احتمالا مسکو نیز گزینه‌ انتقال قدرت در دمشق را جدی‌تر از پیش در دستور کار خود قرار داده است. سخنان سفیر روسیه و تکرار دوباره آن از این جهت غیرمعمول ارزیابی می‌شود که این کشور همراه با چین تاکنون با استفاده از حق وتو مانع تصویب سه قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه حکومت بشار اسد شده است.
استقرار یگان موشکی ترکیه در مرز
براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، همزمان با تشدید درگیری‌ها در دمشق و حلب مخالفان سوریه کنترل سه گذرگاه مرزی در مرز ترکیه را به دست گرفتند و ترکیه برای نمایش قدرت خود در مناطق مرزی یگان موشکی خود را به مرز سوریه فرستاد.
خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داد: یک قطار حامل تاسیسات موشک‌های زمین به هوا وارد شهر ماردین در جنوب شرقی ترکیه شد و این تاسیسات از آنجا به چندین یگان نظامی مستقر در مرز منتقل خواهند شد. مخالفان سوری هم‌اکنون کنترل سه پست مرزی جرابلس،‌ باب الهوا و السلامه را در طول مرز ۹۰۰ کیلومتری ترکیه و سوریه به دست گرفته‌اند.
یکی از رهبران مخالفان مدعی شد که پست مرزی السلامه دارای اهمیت استراتژیک برای دولت اسد است زیرا این منطقه بهترین مکان برای ایجاد منطقه حائل است.