قصه تلخ کتاب به آخر می‌رسد؟

|گروه فرهنگ| روز چهارشنبه هفته گذشته بهمن دری، معاون فرهنگی ارشاد از سمت خود برکنار شد و به این ترتیب بیش از دو سال مدیریت او بر امور فرهنگی کشور‌ که خاطره خوشی را در ذهن اهالی این حوزه به جای نگذاشت‌ به پایان رسید.
از اتفاقات تلخی که در زمان او رخ داد می‌توان در ماه‌های اخیر ایجاد محدودیت‌های کم سابقه برای ناشران و بازار نشر و اعمال سیاست‌های فرهنگی مورد انتقاد بسیاری از اهالی فرهنگ، را نام برد. از جمله انتقادهایی که برخی به آقای دری وارد می‌دانستند نحوه برگزاری بیست و پنجمین نمایشگاه کتاب بین‌المللی تهران بود. او به عنوان رییس بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در ایام برگزاری این نمایشگاه نسبت به بروز هر‌گونه تخلف هشدار داده و تهدید کرده بود که اگر تخلف ناشران محرز شود، رای نهایی در صحن مصلی به اجرا در خواهد آمد. بهمن دری زمستان سال گذشته از تعلیق نشر چشمه و ثالث و چند ناشر دیگر خبر داده بود و گفته بود تخلف آنها هم ساختاری و هم محتوایی است؛ اتفاقی که باعث می‌شد این ناشران اجازه ارایه کتاب تازه‌ای به اداره ممیزی وزارت ارشاد را نداشته باشند. نشر چشمه که از ناشران با‌سابقه ایران است در پی این تصمیم دولتی‌ از حضور در نمایشگاه بین‎المللی کتاب هم محروم شده بود.
اقدامات این مدیر فرهنگی علیه ناشران خصوصی اما همین‌جا تمام نشد. اردیبهشت‌ماه سال ۹۱‌ سازمان متبوع او خبر از لغو امتیاز نشر چشمه داد و این یعنی یکی از پر مخاطب‌ترین انتشاراتی‌های خصوصی کشور بعد از ۲۵سال فعالیت مستمر‌ از عرصه نشر حذف شود. در پی آن ناشران کم‌آوازه‌تر نیز پی در پی به فهرست ناشران معلق ارشاد افزوده می‌شدند و اتفاقات عجیبی مثل بررسی صلاحیت مدیران انتشاراتی‌ اگرچه سال‌ها از فعالیتشان در این سمت می‌گذشت، باب شد.
همه این دلایل را که کنار هم قرار دهید متوجه می‌شوید چرا نویسندگان معتقدند‌ دوره تصدی دری در معاونت فرهنگی ارشاد‌ از تاریک‌ترین دوره‌های فرهنگی بود.
روز گذشته محمدجواد جزینی(داستان‌نویس و مدرس ادبیات داستانی) درباره این اتفاق به ایلنا گفت: من قبلا هم گفته بودم که دوران ریاست بهمن دری بر معاونت فرهنگی از تاریک‌ترین دوره‌های تاریخ فرهنگ ایران است اما امروز می‌خواهم حرفم را اصلاح کنم. به نظر من فقط «بهمن دری» در به وجود آمدن این نقطه تاریک مقصر نبود و دایره آن بسیار فرا‌تر از شخص او بوده است.
وقتی کسی مدیر فرهنگی می‌شود که می‌گوید مترجمین سربازهای دشمن هستند، دیگر چه انتظاری می‌توان داشت؟ بی‌شک یکی از تیره‌ترین دوره‌های فرهنگ همین دوره است. بسیاری از مراکز فعال فرهنگی در دوره او تعطیل شدند و چیزی از آنها باقی نماند. هیچ‌کس به اندازه دری نمی‌توانست در این مدت کوتاه‌ حوزه فرهنگ یک کشور را تخریب کند.
وی ادامه داد: باید انصاف داشته باشیم و مشکلات را فقط بر حساب بهمن دری نگذاریم. به نظر من سیاست‌های حاکم بر مجموعه وزارت ارشاد باعث این مساله است و مطمئنا بهمن دری در خارج از مجموعه این وزارتخانه بسیار بهتر از این خواهد بود. جزینی در مورد آینده این معاونت بعد از بهمن دری گفت: به هر حال من از رفتن بهمن دری بسیار خوشحالم‌ اما نگران هم هستم‌ من نگران آینده هستم چون تجربه به ما نشان داده با رفتن یک نفر کار بهتر نمی‌شود.
فعالان عرصه نشر این روزها چشم به راهند ببیند حال که به هر دلیلی ارشاد دست به عزل دری برده است، آیا همان دلایل به بهبود اندک فضای نشر دست می‌برد؟ در غیر این صورت او عزل شده باشد یا نه، میراثی که به جا گذاشته به نام این دوره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت می‌شود.