لایحه بودجه ۹۹ راهی بهارستان شد

گروه اقتصادی- امروز برنامه دخل و خرج سال ۹۹ کشور از سوی رییس‌جمهور و در قالب ۱۹ پیوست تقدیم مجلس می‌شود. سقف بودجه سال آینده کشور ۴۸۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. میزان کل صادرات نفت برای سال آینده حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت بودجه را با فروش خوشبینانه یک میلیون بشکه نفت در روز بسته است. این در حالی است که سال گذشته و به دنبال کاهش شدید صادرات نفت، فروش یک و نیم میلیون بشکه‌ای نفت درج شده در بودجه به ۳۰۰ هزار میلیون بشکه در روز تنزل یافت. متوسط قیمت فروش هر بشکه نفت‌خام نیز ۵۰ دلار برآورد شده است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که میزان درآمدزایی دولت از محل مالیات‌ها حدود ۱۷۰ هزار میلیارد تومان در سال آینده خواهد بود. انتظار بر این است دستگاه دولتی به منظور شناسایی محل‌های جدید درآمدی سیاستگذاری خود را معطوف به شناسایی پایه‌های جدید مالیاتی و کاهش معافیت مالیاتی سازد. از سوی دیگر انتظار می‌رود در جهت مقابله با فرار مالیاتی نیز سیاستگذاری‌های ویژه‌ای انجام شده باشد. از این رو پیش‌بینی می‌شود تکمیل و توسعه پایگاه‌های اطلاعاتی برابر ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم بتواند مانع از فرار مالیاتی تا ۲۵۰ هزار میلیارد تومان شود.
طبق پیش‌بینی‌ها در بودجه سال آینده برای اولین بار ارزهای صادرات گاز از نفت جدا شد. سازمان‌ برنامه‌و‌بودجه صادرات این فرآورده را ۴۵ هزار میلیارد تومان معادل ۳ تا ۴ میلیارد دلار در جدول تبصره ۱۴ مربوط به هدفمندسازی یارانه‌ها گنجانده بود که با مخالفت زنگنه وزیر نفت این درآمد به بودجه جاری اضافه شد.
نرخ محاسباتی ارز برای کالاهای اساسی همچنان ۴۲۰۰ تومان خواهد بود. دولت حدود ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برای تامین ارز کالاهای اساسی در نظر گرفته که نسبت به ۱۴ میلیارد دلار سال جاری حدود ۵/۳ میلیارد دلار کاهش دارد.
در هزینه‌های جاری برای جبران قدرت خرید مردم، ۱۵ درصد حقوق‌ها افزایش یافته است، شش هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفته شده است. دو هزار میلیارد تومان برای طرح رتبه‌بندی کردن فرهنگیان پیش‌بینی شده است، یارانه نقدی به مثابه قبل پرداخت می‌شود و ۳۱ هزار میلیارد تومان یارانه حمایت معیشتی پرداخت خواهد شد.
مسوولان همانند سال گذشته در لایحه بودجه ۹۹ پیشنهاد صفر شدن سهم صندوق توسعه ملی را به مقام معظم رهبری ارائه کردند که با مخالفت ایشان کف ۲۰ درصدی طبق قانون برنامه ششم تایید شد. در شرایط عادی سهم سال آ‌ینده صندوق توسعه ملی از ارزهای نفتی باید ۳۶ درصد باشد تا به تدریج درآمدهای نفتی از بودجه جاری جدا شود.
طبق گفته علی ربیعی سخنگوی دولت طرح‌های عمرانی که تحت عنوان تملک دارایی‌های سرمایه‌ای شناخته می‌شود ۶۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شد که طبق مصوبه سران ۴۳ هزار میلیارد تومان تعیین شده بود. عملکرد هفت ماهه این بخش در سال جاری ۳۰ هزار میلیارد تومان است که عمده آن از محل فروش اوراق مالی تامین شده است. همچنین در سال آینده قرار بر این است که ۳۰ میلیارد دلار برای تامین مالی خارجی (فاینانس) برای حوزه دولتی و خصوصی در نظر گرفته شود.
با وجود درآمد ۴۸ هزار میلیارد تومانی پیش‌بینی شده از محل صادرات نفت و متوسط درآمد ۲۰ هزار میلیارد تومانی از محل مالیات‌ها و عوارض، پیش‌بینی می‌شود دولت در سال آینده با کسری بودجه ۲۳۰ هزار میلیارد تومانی مواجه شود. انتظار بر این است دولت برای جبران کسری بودجه خود سقف انتشار اوراق مالی‌اش را تا ۸۰ هزار میلیارد تومان بالا ببرد. مولدسازی دارایی‌های دولت نیز می‌تواند راهکار دیگری برای جبران کسری بودجه دولت باشد.
کمترین وابستگی به نفت در طول تاریخ کشور
رییس سازمان ‌برنامه‌و‌بودجه با تشریح عناصر اصلی لایحه بودجه ۹۹، گفت: مهم‌ترین سیاست پیش‌بینی شده در بودجه سال ۹۹ کل کشور، افزایش قدرت خرید مردم است.
محمدباقر نوبخت اظهار داشت: امروز رییس‌جمهوری لایحه بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی را در قالب ۱۹ پیوست به مجلس تقدیم می‌کند؛ بودجه سال ۹۹ کل کشور هم بر اساس برنامه اصلاح ساختاری بودجه که از سال گذشته در ۴ محور و ۹ بسته برنامه و پروژه توسط سازمان ‌برنامه‌و‌بودجه آماده شد، تهیه شده است.
رییس سازمان‌ برنامه‌و‌بودجه کشور افزود: شاید ویژگی اصلی و متفاوت لایحه بودجه ۹۹ نسبت به بودجه سال‌های قبل، تاثیر و ملاحظاتی است که شرایط تحریمی در اقتصاد کشور ایجاد کرده است؛ این بودجه برای اولین سالی است که متقارن با ظالمانه‌ترین تحریم‌ها، تدوین شده است. بنابراین از نظر منابع بودجه‌ای، مخارج، سیاست‌ها و اهداف، بودجه را با توجه به شرایط مقاومت در برابر تحریم‌ها تنظیم کرده‌ایم.
وی گفت: مهم‌ترین سیاست پیش‌بینی شده در بودجه سال ۹۹ کل کشور، افزایش قدرت خرید مردم است.
وی با اشاره به منابع لایحه بودجه ۹۹، ادامه داد: در منابع تلاش کردیم کمترین وابستگی را در طول تاریخ اقتصادی کشور به منابع نفتی داشته باشیم. تلاش می‌کنیم از منابع داخلی خود در هر شرایطی که دشمن موقعیتی فراهم کند که کل نفت در محاسبات بودجه‌ای ظاهر نشود، بودجه را اداره کنیم. الان در شرایطی هستیم که وزارت نفت با همکاری سایر دستگاه‌ها به نحو شایسته‌ای می‌تواند آنچه که حق این ملت است را از بازار به صورت رسمی محقق کند.
معاون رییس‌جمهور افزود: سعی کردیم کمترین وابستگی را به متغیرهای برون‌زا همچون صادرات نفت داشته باشیم. حتی نسبت به سال گذشته منابع نفتی را به یک‌سوم تقلیل دادیم. آن مقداری هم که از صادرات نفت منابعی به دست آید صرف طرح‌های عمرانی خواهیم کرد. حتی یک ریال در اموری غیر از طرح‌های عمرانی، استفاده نخواهیم کرد.
نوبخت گفت: رقم دیگری که از راه واگذاری دارایی‌های مالی دولت به دست آید، صرف بازپرداخت تعهدات (بدهی‌ها) طرح‌های عمرانی خواهیم کرد.
وی با بیان اینکه ۷۰ هزار میلیارد تومان برای بودجه عمرانی پیش‌بینی کرده‌ایم، اظهار داشت: با این بودجه می‌توانیم چند کیلومتر راه‌آهن جدید در کشور بهره‌برداری کنیم؛ طبق وعده‌ای که داده بودیم مراکز استان‌های همدان، کرمانشاه، آذربایجان‌غربی، ایلام و میانه- بستان‌آباد را افتتاح کردیم و در سال آینده تلاش می‌کنیم که مراکز استان‌های کردستان، بوشهر، چهارمحال‌وبختیاری و خراسان‌جنوبی را به شبکه سراسری وصل کنیم.
وی افزود: همچنین تعداد زیادی از راه‌آهن‌های یک خطه را ۲ یا ۳ خطه خواهیم کرد؛ ۳۰ طرح آبرسانی همچون سد‌های بزرگ را افتتاح خواهیم کرد، همچنین آزادراه‌های متعددی را به پایان خواهیم رساند.
رشد ۴ درصدی هزینه‌ها
نوبخت ادامه داد: در کل بودجه طرح‌های عمرانی نسبت به سال قبل رشد بیش از پنج درصدی یافته است؛ البته هزینه‌های جاری رشد چهار درصدی داشته، اما از دل این هزینه‌ها، ۱۵ درصد برای افزایش حقوق شاغلان و بازنشستگان در نظر گرفته‌ایم.
وی گفت: کل صادرات نفت کمتر از ۴۷ تا ۴۸ هزار میلیارد تومان است در حالی که ما ۷۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی سرمایه‌گذاری خواهیم کرد.
نوبخت با اشاره به بخش مصارف لایحه بودجه ۹۹ اظهار داشت: مصارف را در دو بخش بر اساس سیاست‌ها تهیه کردیم؛ در هزینه‌های جاری برای جبران قدرت خرید مردم، ۱۵ درصد حقوق‌ها افزایش یافته است، شش هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفتیم، دو هزار میلیارد تومان برای طرح رتبه‌بندی کردن فرهنگیان پیش‌بینی کردیم، یارانه نقدی به مثابه قبل پرداخت می‌شود و ۳۱ هزار میلیارد تومان یارانه از محل حمایت معیشتی پرداخت خواهد شد.
نرخ ارز نیمایی ۸ تا ۸۵۰۰ تومان
رییس سازمان‌ برنامه‌و‌بودجه کشور با بیان اینکه طرح‌های عمرانی با اولویت‌بندی در دستور کار قرار دارند، گفت: مهار تورم را از دو طریق پیش خواهیم برد؛ نخست اینکه ریالی از بودجه از پول پرقدرت تورم‌زا تهیه نمی‌شود؛ کالاهای اساسی با همان نرخ ارز ۴۲۰۰ تومان تامین خواهد شد، حتی ارز نیمایی را در محاسبات‌مان (غیر از کالاهای اساسی) در حد ۸ تا ۸۵۰۰ تومان در نظر گرفتیم. تلاش است قیمت ارز همچنان در کنترل باشد.
رییس سازمان‌ برنامه‌و‌بودجه به اهداف لایحه بودجه ۹۹ اشاره کرد و افزود: اشتغال هدف نخست ماست. برای افزایش یک میلیون فرصت شغلی برنامه‌ریزی کرده‌ایم و علاوه بر لایحه بودجه برنامه مجزایی به مجلس ارائه کردیم. در مجموع ۲۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد شغل پیش‌بینی کردیم.
نوبخت ادامه داد: تولید هدف دوم ماست که به صورت ویژه مورد حمایت خواهد بود. در مجموع ۳۰۰ هزار میلیارد تومان دولت و شرکت‌های دولتی سرمایه‌گذاری خواهند کرد تا تولید بالا رود و سال بعد از رکود خارج شود و رشد مثبت اقتصادی را داشته باشیم. البته برنامه جداگانه‌ای در این خصوص به مجلس ارائه می‌کنیم.
وی تاکید کرد: با وجود شرایط تحریمی، دولت با روحیه قوی برای اینکه کمترین فشار به جامعه منعکس شود، بودجه را تنظیم کرده است.