لزوم به‌روزرسانی برنامه جامع فولاد

امنیت سرمایه‌گذاری و کسب‌وکار در صنعت فولاد نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد. رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به این مطلب گفت: ما حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن فولاد باید صادر کنیم؛ چرا که این میزان از فولاد در کشور استفاده نمی‌شود. فولاد صنعتی بالنده بوده و جایگاه آن در دنیا نشان از قوت ما در این صنعت است.
بهرام سبحانی اظهار کرد: ایران در ماه مارس کماکان در رتبه دهم تولیدکنندگان فولاد دنیاست و بیش از ۴۰ میلیون تن ظرفیت نصب‌شده داریم که به دلایل مختلف از آن استفاده نمی‌شود.
سبحانی گفت: یکی از این دلایل، مشکلاتی نظیر مواد اولیه است؛ ولی دلایل دیگری هم وجود دارد که اگر نتوانیم از آن بهره‌برداری کنیم، ایجاد ظرفیت ۵۵ میلیون تن نیز بی‌فایده است؛ به همین خاطر باید به علت‌های آن توجه کرد. امروز محدودیت‌هایی ناشی از تحریم در صنعت فولاد کشور وجود دارد که البته فولادسازان راهکارهایی را در این حوزه پیدا کرده‌اند.
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: امنیت سرمایه‌گذاری و کسب‌و‌کار نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد. ما حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن فولاد باید صادر کنیم؛ چرا که این میزان از فولاد در کشور استفاده نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: شعار توسعه صادرات امروز در کشور در بسیاری از عرصه‌ها داده می‌شود؛ ولی سیاستگذاری در این حوزه به درستی انجام نمی‌شود. به طور مثال در حوزه شمش، بسیاری از کشورها خصوصا کشورهای همسایه کارخانه‌های نورد ساخته‌اند و از سوی دیگر تعرفه واردات برای میلگرد گذاشته‌اند، از همین رو در صورت صادرات، قیمت میلگرد کمتر از شمش خواهد بود. به همین خاطر نباید به شمش به عنوان مواد اولیه نگاه کرد.
سبحانی تصریح کرد: علاوه براین موضوع، چالش‌های زیادی بر سر راه تولیدکنندگان برای صادرات است. به طور مثال وقتی خریدار خارجی سه ماه قبل کالایی را خریداری می‌کند با مکانیسم موجود، صادرکننده نمی‌تواند پاسخگوی خریدار باشد.
وی تاکید کرد: نقطه سر به سر صنعت فولاد حدود ۸۰ درصد است که قطعی گاز و برق بسیار می‌تواند بر افزایش آن تاثیرگذار باشد. به همین خاطر رسیدن به ظرفیت ۵۵ میلیون تن عملا با چالش‌هایی همراه است که امیدواریم با موضوعات صنعت فولاد، عاقلانه‌تر رفتار شود. نگاه به صنعت فولاد نگاه خوبی نیست. صنعت فولاد کشور امروز درآمد خود را صرف هزینه‌های توسعه خود می‌کند ولی از سوی دیگر مسائلی به این صنعت تحمیل می‌شود که جای تامل بیشتری دارد.
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران عنوان کرد: نباید به صنعت فولاد از دید یک صنعت پولدار نگاه کرد و باید به این صنعت کمک کرد تا علاوه بر فعال کردن ظرفیت‌های موجود، طرح‌های توسعه را تکمیل کند؛ چرا که این صنعت، صنعتی بالنده بوده و جایگاه آن در دنیا نشان از قوت ما در این صنعت است.
فولاد یک صنعت مادر است
در ادامه نماینده مردم تنکابن، عباس‌آباد و رامسر در مجلس گفت: فولاد یک صنعت مادر است که نقش آن در بخش‌های مختلف برای اقتصاد و صنعت کشور کلیدی بوده و به خاطر روابطی که این صنعت با صنایع بالادستی و پایین‌دستی دارد، باید این روابط مد نظر قرار بگیرد. صنعت فولاد صنعتی بزرگ است که از فضای اقتصاد کلان و اقتصاد جهانی تاثیر می‌پذیرد.
سیدشمس‌الدین حسینی نماینده مردم تنکابن، عباس‌آباد و رامسر در مجلس شورای اسلامی با نگاهی به بازار در تهران اظهار کرد: حمایت، قیمت و دخالت سه کلید‌واژه‌ای است که بسیاری از مشکلات اقتصاد ایران را حل می‌کند. سوالی که پیش می‌آید این است که باید از چه کسی در اقتصاد حمایت کرد؟
وی گفت: هر صنعتی تمایل دارد که مواد اولیه را با قیمتی باثبات و کمتر خریداری کند و این در حالی است که وقتی نوبت قیمت‌گذاری به خودش می‌رسد، متوجه می‌شود که قیمت‌گذاری دستوری چه مشکلاتی را برای او و زنجیره ایجاد می‌کند. در صورتی که این قیمت‌گذاری‌ها انجام شود، قیمت‌گذاری به محصولات دیگر نیز تسری پیدا می‌کند که این موضوع جای تامل دارد.
نماینده مردم تنکابن در مجلس افزود: این موضوع باعث می‌شود که روندهای عرضه، تقاضا، بازار ارز و… نیز کنترل شود. به همین خاطر چاره‌ای نداریم که در هر رویداد و هر فصل، این مسائل را تعیین‌تکلیف کنیم. امیدواریم برخی از این موارد در آینده نزدیک تعیین‌تکلیف شده تا بتوانیم در اقتصاد خود به نتیجه مطلوب برسیم.
وی خاطرنشان کرد: فولاد یک صنعت مادر است که نقش آن در بخش‌های مختلف برای اقتصاد و صنعت کشور کلیدی بوده و به خاطر روابطی که این صنعت با صنایع بالادستی و پایین‌دستی دارد، باید این روابط مد نظر قرار بگیرد. همچنین صنعت فولاد، صنعتی بزرگ است که از فضای اقتصاد کلان و اقتصاد جهانی تاثیر می‌پذیرد.
حسینی تصریح کرد: ایران با حدود ۳۱ میلیون تن تولید فولاد در کشور، در جایگاه دهم در جهان قرار دارد که این جایگاه قابل کاهش است. پیش‌پینی می‌شود با روند موجود، رشد تقاضای فولاد افزایش یابد که البته موضوع انتشار کربن می‌تواند جلوی افزایش تقاضا را تا حدی بگیرد.
وی تاکید کرد: کشورهایی چون چین و هند از عناصر تعیین‌کننده بازار هستند که باید تحولات این کشورها را برای تحلیل بازار در نظر گرفت. در اقتصاد ایران علاوه بر توجه به این موارد باید به درون هم نگاه کنیم. رشد اقتصادی در دهه گذشته حدود ۵/۱ درصد بوده که در برخی از بخش‌ها نظیر ساختمان این میزان کمتر از ۵/۰ درصد بوده است که در صورت توسعه در صنعت فولاد این موضوع باید مورد توجه قرار بگیرد.
نماینده مردم تنکابن در مجلس عنوان کرد: مشکل دیگر تشکیل سرمایه است که در صنعت فولاد نیز تعیین‌کننده است. سرمایه‌گذاری باید توام با فناوری بوده و این در حالی است که روند سرمایه‌گذاری در کشور طی سال‌های گذشته نگران‌کننده بوده است.
وی بیان کرد: یکی از دغدغه‌های ما در بخش سرمایه‌گذاری، نگرانی‌ها در بخش خصوصی و حتی در بخش دولتی است. این موضوع نوید خوبی را برای تولید نمی‌دهد و باید در برنامه هفتم توسعه مد نظر قرار بگیرد.
حسینی گفت: باید حتما به تحولات بین‌الملی و منظقه‌ای توجه داشته باشیم و نسبت به اینها برنامه‌ریزی کنیم. در بین ۱۹۰ کشور دنیا در زمینه محیط کسب‌وکار، دارای رتبه ۱۷۸ هستیم که برای اصلاح این رتبه، جلسه‌هایی در مجلس برگزار شده تا بتوانیم با اصلاح قوانین، روندها را بهبود بخشیم.
وی افزود: در چند حوزه برای رونق بیشتر صنعت فولاد نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم که اولین مورد سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌هاست که شامل مواردی نظیر برق، گاز و… است. همچنین مواردی نظیر مواد اولیه، قیمت‌گذاری، کمبود سرمایه‌گذاری، رفع ریسک ناشی از کمبود حامل‌های انرژی و… از جمله مواردی است که باید مد نظر قرار بگیرد.
نماینده مردم تنکابن در مجلس خاطرنشان کرد: در همین راستا مجلس و دولت در حوزه صنعت و ساختمان به دنبال افزایش مصرف داخل بوده و علاوه بر این توسعه صادرات و بسترسازی برای تسهیل آن نیز در دستور کار قرار گرفته است.
ضرورت استفاده از روش‌های نوین تولید برای تحقق فولاد سبز
همچنین مدیر تکنولوژی شرکت فولاد فکورصنعت گفت: فولاد نقش مهمی در زندگی بشر داشته و به خاطر مصرف این ماده مهم در صنعت، نیازمند بازنگری برای تحقق فولاد سبز هستیم. در ایران نیز خطوطی برای تولید به روش ASP در حال ساخت است که می‌تواند در تولید فولاد سبز در کشور موثر باشد.
نعمت‌الله اسدی با نگاهی به بازار در تهران اظهار کرد: فولاد نقش مهمی در زندگی بشر داشته و به خاطر مصرف این ماده مهم در صنعت، نیازمند بازنگری در حوزه محیط‌زیست است.
وی گفت: چین به خاطر تولید یک میلیارد تن فولاد در زمینه تولید دی‌اکسیدکربن پیشتاز است و نه‌تنها این کشور بلکه همه دنیا نیاز و ضرورت سرمایه‌گذاری برای تغییر تکنولوژی و کم‌کردن آلودگی‌های زیست‌محیطی را دارند.
مدیر تکنولوژی شرکت فولاد فکورصنعت افزود: در همین راستا شرکت‌های مختلفی نظیر «پرای‌متالز» وجود دارد که خط تولیدی کاملا پیوسته‌ای را طراحی کرده که این خط در مجموع به حدود ۲۰۰ متر طول نیاز دارد.
وی خاطرنشان کرد: «دانیلی» نیز با توسعه تکنولوژی QSP، تکنولوژی DUE را راه‌اندازی کرده که نیازمند سرمایه‌گذاری برای احداث کوره تونلی است.
اسدی تصریح کرد: در کشور ما نیز خطوطی برای تولید به روش ASP در حال ساخت است که می‌تواند در تولید فولاد سبز در کشور موثر باشد. یکی از این خطوط تولید با همکاری شرکت فکورصنعت در شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر با تکنولوژی «پرای‌متالز» راه‌اندازی خواهد شد.
وی تاکید کرد: پیشنهاد می‌شود به‌جای تکرار تکنولوژی‌های قدیمی در توسعه‌ها، از تکنولوژی‌های جدید استفاده شود تا هم میزان تولید افزایش یافته و هم ملاحظات زیست‌محیطی رعایت شود. با تحقیق، توسعه و آموزش منابع انسانی در زمینه تکنولوژی‌های روز این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است.
امکان صادرات ۲ میلیون تنی فولاد ایران به عربستان
در ادامه تحلیلگر بازار آهن و فولاد گفت: ما پتانسیل صادرات فولاد به میزان ۲ میلیون تن به عربستان را داریم که در این میان به شرکت کنسرسیوم برای تخلیه از شرکت ثالث نیازمند هستیم. برنامه جامع فولاد کشور باید به‌روز شده و علاوه بر ایجاد تغییراتی که با توجه به مسائل داخلی کشور نیاز است باید با نظر به برنامه جامع فولاد کشورهای دیگر نیز این تغییرات انجام شود.
کیوان جعفری‌طهرانی با نگاهی به بازار در تهران اظهار کرد: بازار سنگ‌آهن و فولاد در ماه جاری به قیمت کف خود خواهد رسید که به همین خاطر در بدترین ماه ۲۰۲۳ هستیم که البته این روند بهبود خواهد یافت. قیمت سنگ‌آهن امروز حدود ۱۰۰ دلار است که در آینده نزدیک به ۹۰ دلار رسیده و در نهایت تا سه ماه آینده با بهبود قیمت به ۱۱۰ دلار می‌رسد.
وی گفت: این در حالی است که کشورهایی نظیر چین و هند، در حال توسعه صادرات خود هستند. امروزه برخی از کارخانه‌های چین به مرز ضرردهی رسیده‌اند. از سوی دیگر برخی از فولادسازان با کوره القایی در چین نیز به دنبال افزایش حاشیه سود خود هستند.
تحلیلگر بازار آهن و فولاد افزود: از سوی دیگر با کاهش تقاضای فولاد در ترکیه، کارخانه‌های این کشور خرید قراضه خود را کاهش داده‌اند. آخرین قیمت آهن قراضه حدود ۳۹۰ دلار بوده که این قیمت تا حدود ۳۷۰ دلار با محموله‌ای که از آمریکا انتقال یافت، قیمت‌گذاری آن انجام شد.
وی خاطرنشان کرد: رکود بازار زغال کک‌شو نیز قیمت این محصول را پایین آورده است که به ۲۳۶ دلار در هر تن برای فوب استرالیا رسیده است. با تامین زغال کک‌شو ارزان توسط روسیه، معادلات بازار می‌تواند تغییر کند.
جعفری‌طهرانی تصریح کرد: بحران کسری گاز و برق ادامه دارد که باید به این موضوع خصوصا در کشور توجه کرد. کنترل عرضه بیلت با صادرات به کشورهای دیگر باعث می‌شود که خریداران خارجی در ماه‌هایی که محدودیت وجود ندارد قیمتی کمتر از بازار جهانی را پیشنهاد کنند.
وی تاکید کرد: قیمت HRC نیز در کل جهان افت کرده که هم در اروپا و خصوصا در هند نیز این موضوع دیده می‌شود. کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز در لاک خود فرو رفته‌اند. اگر خریدار از ما خرید می‌کند باید قبل از فروش به این موضوع توجه کنیم که خریدار قرار است در چه عرصه‌ای این محصول را مصرف کند تا قیمت‌گذاری صحیحی انجام شود.
تحلیلگر بازار آهن و فولاد عنوان کرد: برزیل به عنوان هشتمین تولیدکننده فولاد جهان به دنبال میانجیگری برای کاهش بحران روسیه و اوکراین است. به نظر می‌رسد این جنگ تا سه ماهه سوم ۲۰۲۳ تمام شود. البته با حضور روسیه در بازار کاهش قیمت را به خاطر دامپینگ این کشور شاهد خواهیم بود.
وی بیان کرد: ما پتانسیل صادرات فولاد به میزان ۲ میلیون تن به عربستان را داریم که در این میان نیاز به ایجاد شرکت کنسرسیوم برای تخلیه از شرکت ثالث داریم. ما شانس حضور در بازار عربستان به‌خصوص پروژه‌های جدید را خواهیم داشت و نباید این شانس را از دست دهیم.
طهرانی در جریان سیزدهمین همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنعت فولاد و سنگ‌آهن ایران گفت: برنامه جامع فولاد کشور باید به‌روز شده و علاوه بر تغییراتی که با توجه به مسائل داخلی کشور نیاز است باید با توجه به برنامه جامع فولاد کشورهای دیگر نیز این تغییرات انجام شود.