ماموریت ویژه برای اصلاح بودجه ناقص دولت

گروه اقتصاد- لایحه بودجه ۹۱ همچنان خبرساز است. هر روز که می‌گذرد نمایندگان مجلس ابعاد تازه‌تری از لایحه بودجه دولت را روشن می‌کنند که نشان از گنگ و مبهم بودن بودجه ۹۱ دارد. حتی برخی‌ها بودجه سال آینده را مجموعه درهم و برهمی خواندند که هیچ‌یک از اعداد و ارقام آن با هم همخوانی ندارد.
لایحه بودجه ۹۱ در حالی با دو ماه تاخیر به مجلس رفت که نواقص بسیاری دارد و قوانینی که باید در لایحه بودجه آورده می‌شد، در این لایحه وجود ندارد. با روشن شدن ابعاد بیشتری از این لایحه برخی نمایندگان از اقدامات پیشگیرانه قبل از بررسی در کمیسیون تلفیق بودجه خبر می‌دهند. به گفته محمود دهقان عضو هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی، هیات رییسه مجلس شورای اسلامی به مرکز پژوهش‌ها و دیوان محاسبات برای بررسی نواقص لایحه بودجه ۹۱ تا پایان انتخابات ماموریت داده است.
به گفته وی، هیات رییسه مجلس شورای اسلامی در جلسه بررسی نقاط قوت و ضعف لایحه بودجه سال ۹۱ به مرکز پژوهش‌ها و دیوان محاسبات ماموریت داد تا ۱۴ اسفندماه در اولین جلسه مجلس شورای اسلامی پس از انتخابات، بررسی لایحه بودجه را به پایان برسانند تا کمیسیون تلفیق بررسی لایحه بودجه را با اصلاحات صورت گرفته آغاز کند.دهقان با بیان اینکه کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی از نیمه دوم اسفندماه پس از انتخابات بررسی لایحه بودجه را آغاز
می‌کند، افزود: احتمالا بررسی لایحه بودجه تا پایان فروردین‌ماه به طول خواهد انجامید.وی اظهار داشت: با توجه به نواقص لایحه بودجه ۱۳۹۱ هیات رییسه بر دقت کامل در بررسی بودجه تاکید دارد.
نماینده مردم چناران و طرقبه در مجلس شورای اسلامی در خصوص نواقص لایحه بودجه تصریح کرد: بسیاری از قوانینی که باید در لایحه بودجه آورده می‌شد در این لایحه وجود ندارد و در مقابل موارد خلاف قانون مهمی در این لایحه دیده می‌شود‌.عضو کمیسیون حقوقی مجلس افزود: دولت در لایحه پیشنهادی خود مقرر کرده از صندوق توسعه ملی برای بودجه عمومی خود برداشت کند و همچنین بر اساس قانون باید درآمد‌ها و هزینه‌های اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در ردیف‌های بودجه تعیین شود اما متاسفانه چنین ردیف‌هایی در لایحه بودجه وجود ندارد.
احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص لایحه بودجه سال ۹۱ تصریح کرده است: لایحه بودجه‌ای که دولت برای سال ۹۱ به مجلس ارایه کرده مجموعه درهم و برهمی است که از جهت نقض قوانین بودجه‌ریزی و عدم رعایت قوانین حیرت‌آور است.
وی گفت: چیزی که ارایه شده اصلا بودجه نیست و با علم، واقعیت‌ و با قانون همخوانی ندارد.
در همین حال حمیدرضا فولادگر در ارزیابی خود از لایحه بودجه سال ۹۱ کشور نیز اظهار داشت: این لایحه دولت شباهت بسیار زیادی به بودجه سال‌جاری دارد اما با چند تفاوت.
رییس کمیسیون اصل «۴۴» مجلس اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های لایحه بودجه سال ۹۱ با بودجه امسال این است که حدود شش درصد در بودجه‌های بخش عمومی انقباضی عمل کرده است.فولادگر ادامه داد: البته در این زمینه بودجه‌های مربوط به شرکت‌های دولتی برای سال آینده نسبت به سال‌جاری بیشتر در نظر گرفته شده است‌ بنابراین اگر بودجه‌های مربوط به بخش‌های عمومی کمی کاهش یافته اما بودجه شرکت‌ها بیشتر شده و سرجمع منابعی که پیشنهاد شده است ما را به جمع امسال بودجه در این بخش می‌رساند. این نماینده مجلس با بیان اینکه حدود ۲۰ درصد از بودجه شرکت‌های دولتی در حوزه‌های صنعت و معدن نسبت به سال‌جاری در لایحه بودجه ۹۱ بیشتر شده است، خاطر‌نشان کرد: این موضوع نشان دهنده این موضوع است که تصدی‌های دولتی در بخش مربوط به واگذاری شرکت‌های دولتی کم نشده است.رییس کمیسیون اصل «۴۴» مجلس گفت: در بخش‌هایی نیز مشاهده می‌شود که برخی از احکام سیاست‌های اصل «۴۴» قانون اساسی نقض شده است. به گفته فولادگر، در چند بند متعدد مانند برخی از احکام بند «۸» و ماده «۲۹» و برخی از اجزای ماده «۲۸» در موارد بسیاری احکام اصل «۴۴» قانون اساسی را نقض کرده است.وی تاکید کرد: دولت ماده «۲۹» را به صورت کلی متوقف کرده است و این موضوع به بخشی از ماده «۲۸» نیز مربوط می‌شود. در جایی عنوان شده که هر شرکتی که نام برده می‌شود از شمول واگذاری سهام به سازمان خصوصی سازی خارج است.
تخلفات اصل چهل و چهاری
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه این موضوع به معنی تغییر بخش‌هایی از سیاست‌های اصل «۴۴» قانون اساسی است، بیان داشت: ویژگی دیگر بودجه ۹۱ که می‌توان به آن اشاره کرد، عادی بودن آن است به نحوی که برای شرایط سخت و تحریم یا با ویژگی‌های سال جهاد اقتصادی نوشته نشده است.
تخلف یارانه ای دولت
همچنین سیدحسین هاشمی، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به تکرار تخلف دولت در لایحه بودجه ۹۱ مبنی بر عدم تعیین سهم تولید و صنعت از درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها، خواستار اصلاح جدی لایحه بودجه و واقعی کردن آن پیش از تصویب در مجلس شد. همچنین با اشاره به اینکه در لایحه بودجه ۹۰ دولت درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها، سهم مردم و سهم تولید و صنعت از این درآمدها را مشخص نکرده بود، گفت: دولت امسال نیز در لایحه بودجه ۹۱ این تخلف خود را تکرار کرده است و رقم کل درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها، سهم مردم، تولیدات و صنعت از این درآمدها را به تفکیک مشخص نکرده است.نماینده مردم میانه در مجلس شورای اسلامی افزود: کمیسیون صنایع و کمیسیون تلفیق امسال تلاش خود را می‌کنند تا سهم بخش تولید و صنعت در بودجه شفاف‌تر شود و عارضه‌ای که در سال ۹۰ گریبان تولید را گرفت امسال تکرار نشود. وی با تاکید بر اینکه دولت تخلفی را که در لایحه بودجه ۹۰ مرتکب شده بود در لایحه بودجه ۹۱ نیز تکرار کرد، گفت: جراحی بزرگ اقتصادی در کشور انجام شده که همه ما آن را قبول داریم، بخشی که می‌تواند این جراحی بزرگ را به سمت بهبود هدایت کند بخش تولید و صنایع است. هاشمی افزود: بودجه‌ای که دولت برای بخش صنعت اختصاص داده چیزی نیست که بتواند این جراحی عظیم را التیام بخشد بنابراین ما در کمیسیون صنایع و تلفیق تلاش خواهیم کرد که نقایص لایحه بودجه ۹۱ را برطرف کنیم.رییس کمیسیون صنایع در پاسخ به سوال مهر مبنی بر اینکه با توجه به عدم افزایش چشمگیر در رقم کل بودجه، افزایش بیش از ۵۰ درصدی بودجه هزینه‌ای در بسیاری از بخش‌ها قابل تحقق خواهد بود، گفت: زمانی که به عنوان مثال بودجه طرح‌های عمرانی پنج برابر اعلام شود اما در مرحله عملیاتی اتفاق خاصی نیفتد این افزایش بودجه غیر واقعی بوده است.
وی افزود: کمیسیون تلفیق باید با توجه به آغاز سال دوم اجرای برنامه پنجم توسعه لایحه بودجه ۹۱ را براساس عملکرد دولت در بخش‌های کلیدی بودجه سال ۹۰ تنظیم کند. هاشمی تاکید کرد: کمیسیون تلفیق با مقایسه عملکرد و بودجه دولت در سال ۹۰ با لایحه بودجه ۹۱ باید قانون بودجه را واقعی
تنظیم کند.
دولت لایحه دو دوازدهم بیاورد
با این اوصاف امکان تصویب لایحه بودجه در سال‌جاری وجود ندارد و زمان زیادی صرف بررسی بودجه‌ای که اعداد آن با هم همخوانی ندارد‌، می‌شود. در همین حال احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و رییس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: مجلس برای بررسی لایحه بودجه ۹۱ در مواعید قانونی زمان ندارد و دولت باید بودجه دودوازدهم ارایه کند.احمد توکلی گفت: ما برای بررسی لایحه بودجه مواعید معینی داریم و آیین‌نامه داخلی مجلس برای بررسی لایحه به نمایندگان زمان داده است.وی خاطرنشان کرد: بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس نمایندگان ۱۰ روز، کمیسیون‌ها ۱۰ روز و کمیسیون تلفیق ۱۵ روز برای بررسی بودجه فرصت دارند که کمیسیون تلفیق امکان تمدید تا ۱۵ روز دیگر را هم دارد و در تمام سال‌ها زمان بررسی بودجه در تلفیق تمدید شده است.توکلی ادامه داد: حتی اگر امسال انتخابات مجلس را هم نداشتیم، بررسی لایحه بودجه تا پایان سال به صحن نمی‌رسید.توکلی گفت: آقای احمدی‌نژاد در جلسه تقدیم بودجه گفتند آیین نامه دست خود مجلس است،باید بگویم آیین نامه مجلس محکم‌ترین قانون عادی است و طبق قانون اساسی باید دو سوم نمایندگان حاضر به آن رای بدهند، حال آنکه تمام قوانین عادی با نصف به اضافه یک نمایندگان تصویب می‌شود.وی افزود: بنابراین به میل نمایندگان نیست که بتوانند بودجه را سه شیفت بررسی کنند.رییس مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: طبق ماده «۵۲» قانون اساسی تقدیم بودجه وظیفه دولت است و تفسیر شورای نگهبان هم این است که ما نمی‌توانیم دولت را ملزم به دادن لایحه کنیم، در واقع دولت موظف به ارایه لایحه است. توکلی با بیان اینکه دولت از اول فروردین‌ماه ۹۱ نیازمند مجوز برای دخل و خرج خود است، افزود: واضح است مجلس زمان برای بررسی لایحه بودجه ۹۱ ندارد و باید دولت بودجه دو دوازدهم بیاورد.