مختصات غیر واقعی دخل و خرج

گروه حمل‌و‌نقل- لایحه‌ بودجه سال آینده که قرار بود ۱۵ آذر‌ماه به مجلس ارائه شود سرانجام از سوی رییس جمهوری به مجلس ارائه شد که در این بین بودجه عمرانی کل کشور معادل ۶۲ هزار میلیارد تومان و بودجه عمرانی وزارت راه‌و‌شهرسازی معادل ۷۷۱۷ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

بودجه عمرانی سال آینده کشور در حالی برای تصویب به مجلس ارائه شده است که دولت باید در نیمه دوم سال تا ۳۵ هزار میلیارد تومان دیگر از بودجه ۹۷ به این بخش پرداخت کند. از بودجه سال آینده سهم وزارت راه‌و‌شهرسازی هشت هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان است که بخش مسکن ۵۰۰ میلیارد و بخش ریلی نیز ۱۴۰۰میلیارد تومان به خود اختصاص داده‌اند. برای بودجه‌های عمرانی حدود ۱۲ درصد رشد پیش‌بینی شده است که اگر نسبت به رقم مصوب امسال محاسبه شود، بودجه عمرانی سال را از ۶۲ هزار میلیارد تومان فعلی تا مرز ۷۰ هزار میلیارد تومان پیش می‌برد.

عباس آخوندی، وزیر سابق راه‌و‌شهرسازی پیش از این گفته بود در سال ۹۶ تنها ۱ درصد (۸۰ میلیارد تومان) از بودجه مصوب وزارت راه‌و‌شهرسازی محقق شده است؛ روندی که تقریبا تکراری شده و پروژه‌های عمرانی کشور را به حالت نیمه‌تعطیل کشانده است.

با وجود اینکه تراز تحقق بودجه در دو ماه تیر و مرداد امسال مثبت شده بود در باقی ماه‌ها دولت نتوانست بودجه پیش‌بینی شده پروژه‌های عمرانی را تامین کند. در این شرایط هرساله همان میزان بودجه اندکی که به وزارت راه‌و‌شهرسازی می‌رسد نهایتا صرف حقوق کارمندان و امور جاری می‌شود که در صورتی محاسبه انحراف از عملکرد بودجه وضعیت از این هم بدتر می‌شود. به عنوان مثال در گزارشی که بانک عامل بخش مسکن از میزان اعطای انواع تسهیلات بانکی خود در چهار ماهه اول سال ۹۷ منتشر کرد، مشخص شد که تسهیلات ساخت مسکن فقط شش درصد از تمام تسهیلات پرداختی این بانک را به خود اختصاص داده است. دولت در سال ۹۷ حدود ۳۸۶ هزار میلیارد تومان منابع عمومی در بودجه داشت که قرار بود در دو بخش عمده هزینه جاری، عمرانی و به طور محدود در تملک دارایی مالی مصرف کند، این در حالی است که طی سال‌های گذشته همواره سهم بخش عمرانی با توجه به اهمیت بودجه‌های جاری که عمده آن را حقوق و دستمزد تشکیل می‌دهد به طور کامل محقق نشده و گزارش‌های عملکرد بودجه در پایان هر سال موعد این موضوع بوده است.

اما برای سال‌جاری نیز که حدود ۶۲ هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی پیش‌بینی شد، عملکرد شش ماه ابتدایی سال بار دیگر بر عدم تحقق کامل بودجه این بخش طبق مصوب ماهانه تاکید دارد که البته فقط برای دو ماه این جریان معکوس بوده است. این در حالی است که از ابتدای سال‌جاری در سه ماه اول همواره تحقق کمتر از حد مصوب بود و تا پایان این دوره حدود ۲۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان باید پرداخت می‌شد که گزارش خزانه‌داری نشان از ۱۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان داشت. همچنین با وجود اینکه باید حدود ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان در بخش عمرانی تا پایان مرداد پرداخت می‌شد که در مجموع ۲۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان پرداخت شد.

به گفته سخنگوی ستاد بودجه، اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های قابل خاتمه در سال ۱۳۹۸ از ۲۴۰ میلیارد تومان ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۳۵۰ میلیارد تومان در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ افزایش یافته است. همچنین اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های مربوط به سفرها در سال ۱۳۹۸ از ۶۶۶۲ میلیارد ریال ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۰۴۲۷ میلیارد ریال و اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های مهم و اولویت‌دار شبکه حمل‌و‌نقل در سال ۱۳۹۸ از ۱۱۲۰۵ میلیارد ریال ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۷۸۳۲ میلیارد ریال افزایش یافته است. مژگان خانلو در تشریح جزئیات بودجه مسکن و حمل‌و‌نقل کشور با بیان اینکه، اهداف لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ در بخش مسکن شامل تکمیل خدمات زیربنایی اولیه برای ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر، تکمیل بخشی از خدمات روبنایی مسکن مهر در شهرهای جدید از جمله مدرسه، درمانگاه، کلانتری، مسجد و تکمیل و تحویل حدود ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر است، می‌گوید: از جمله مهمترین تمهیدات پیش‌بینی شده لایحه در این بخش تسریع در تکمیل خدمات زیربنایی با افزایش اعتبار ردیف «تخفیف عوارض پروانه، حمایت‌های مالی و تراکم و زیرساخت مسکن مهر (سهم دولت)» نسبت به سال ۱۳۹۷ به میزان صددرصد است.

در بخش بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری نیز ادامه نوسازی و بازسازی ۴۸۶ محله با مساحت تقریبی ۲۸۰۰۰ هکتار از طریق تامین اعتبار برای کمک بلاعوض برای تملک اراضی و تامین خدمات زیربنایی و روبنایی، وجوه اداره شده برای اعطای تسهیلات ساخت و وجوه اداره شده برای اعطای تسهیلات ودیعه اسکان موقت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ منظور شده است.