مذاکره منتفی است

حسن کاظمی‌قمی*
طبق بیانات مقام معظم رهبری مذاکره با آمریکا انجام نخواهد شد‌. آنچه همواره مورد تاکید ایشان است ناشی از عملکرد بد آمریکایی‌هاست یعنی آمریکایی‌ها به تجربه و به کرات نشان دادند که پایبند به هیچ‌گونه از اصول در مذاکرات نیستند و آمریکایی‌ها بر آنچه که متعهد می‌شوند هیچ‌گاه عمل نمی‌کنند. آمریکایی‌ها برجام را امضا و خلاف آن عمل کردند و نهایتا هم از آن خارج شدند. نه آنکه به مفاد برجام عمل نکرده باشند بلکه کل توافقنامه را نادیده گرفتند‌.
این تجربه عدم تعهد آمریکا یک‌بار و دوبار نبوده و مختص به جمهوری اسلامی و فقط در بحث برجام نیست. در ارتباط با سوریه، عراق، و افغانستان‌، کره‌شمالی و قدرت‌های بزرگ‌تری مثل روسیه شاهدیم که توافقاتی در مسائلی همچون منع به کارگیری سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای صورت گرفت اما بعد از مدتی آمریکا این تعهدات را نادیده گرفت. حتی از این بالاتر می‌بینیم که دولت‌های گذشته آمریکا نسبت به توافقات بین‌المللی تعهد نشان دادند مثلا در خصوص موضوع آب‌وهوا که محیط‌زیست را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد اما دولت جدید نهایتا از این توافقات خارج شد. با این اوصاف نمی‌توان به دولت آمریکا اعتماد کرد. اما جمهوری اسلامی خالصانه و صادقانه در خصوص موضوع هسته‌ای مذاکره کرد. جمهوری اسلامی دنبال کشتار و سلاح هسته‌ای نبود اما برای اعتمادسازی وارد این موضوع شد و توافقاتی انجام داد اما آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند.
از طرف دیگر هیات حاکمه جدید آمریکا مواضعش آشکار است و آن، عدم پایبندی به توافقات را نشان می‌دهد. نکته قابل توجه دیگر در فرمایشات دیروز رهبری این است که آمریکا در همه صحنه‌ها در برابر جمهوری اسلامی شکست خورد. ما می‌بینیم که امروز آمریکا امکان گزینه نظامی ندارد و از حداکثر تحریم‌ها و فشار اقتصادی علیه ملت ایران استفاده می‌کند و تلاش دارد جمهوری اسلامی را در انزوای بین‌المللی قرار دهد و با تحریک جریانات تروریستی سعی می‌کند مشکلات امنیتی را برای ایران به وجود آورد و به ظن خود فشارهای اجتماعی و حرکات مردمی علیه نظام ایجاد کند اما در همه اینها شکست خورد‌ه است در نتیجه امروز رویکردش به مذاکره تغییر کرد. رویکرد امروز آمریکا بحث مذاکره است برای اینکه بگوید جمهوری اسلامی را که سیاست مقاومت را در پیش گرفته‌، شکاندیم. آنها دنبال این نیستند که مذاکره و مشکلی را حل کنند بلکه از مذاکره به عنوان ابزاری علیه منافع ملت ایران
استفاده می‌کنند.
در نتیجه همزمان با فشار اقتصادی و سیاسی، مسائلی همچون مذاکره را مطرح می‌کنند. طبیعی است که جمهوری اسلامی اولا با این وضعیت مذاکره به نفعش نخواهد بود. نکته دوم این است که در چه رابطه با آمریکا مذاکره کنیم‌؟ وقتی آمریکا از برجام خارج شد و خلاف مفاد برجام حاضر نشده تحریم‌های ظالمانه را علیه ایران بردارد چرا باید با آنها مصالحه کنیم‌؟ ضمنا با فرض اینکه مذاکره شود سوال اینجاست که راجع به چه موضوعی باید بحث کنیم‌؟ راجع به برگشت آمریکا به برجام یا رفع تحریم‌ها؟ این دو نیاز به مذاکره ندارد. لذا از اساس موضوع مذاکره منتفی است و آمریکا باید به خوبی بداند که هدفش از طرح موضوع مذاکره، یافتن راه‌حل مشکلات نیست چرا که مشکلات موجود ناشی از سیاست‌های آن کشور در برابر جمهوری اسلامی و در قبال منطقه و مسائل کلان منطقه است. این در حالی است که سیاست جمهوری اسلامی ایران شفاف و همسو و ثبات‌ساز فرامنطقه‌ای است. از این جهت اینکه نه تنها مقام معظم رهبری بلکه همه مسوولان نسبت به مذاکره موضع منفی دارند و می‌گویند مذاکره با آمریکا انجام نخواهد شد چرا که این مصالحه به نفع و نتیجه نخواهد بود.آنچه مهم است برای جمهوری اسلامی اقتدار ملی کشور است که اگر بخواهیم داشته باشیم باید روی مقاوم‌سازی اقتصاد و توجه به خود‌کفایی کشور و پیشرفت‌های علمی و فناوری و مهم‌تر از همه روحیه وحدت داخل جامعه تکیه و تقویت کنیم. خوشبختانه مسوولان نسبت به عملکرد و مواضع آمریکا نسبت به گذشته منسجم‌تر هستند چرا‌که آمریکا با اتخاذ سیاست‌هایش ماهیت‌ خود را برملا کرده است.
*کارشناس مسائل بین‌الملل