مرگ «ژوزف استالین» رهبر اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۵۳م)

ژوزف استالین کمونیست معروف و ربع قرن رهبر اتحاد شوروی ساعت ۹ شب پنجم مارس سال ۱۹۵۳ پس از چهار روز اغما‌ درگذشت و فصلی از تاریخ به پایان رسید.
ژوزف ویساریونوویچ جوگاشویلی موسوم به استالین دیکتاتور شوروی سابق، ۲۱ دسامبر ۱۸۷۹م در شهری نزدیک تفلیس در گرجستان به دنیا آمد. استالین در ۱۹ سالگی به سازمان زیرزمینی و مخفی سوسیال دموکرات مارکسیست تفلیس پیوست و پس از دستگیری بارها از زندان گریخت. استالین از سال ۱۹۰۲م به بعد به مدت ۱۵ سال در حال تبعید و زندان بود و پنج بار از تبعیدگاه سیبری گریخت. او در سال ۱۹۰۵م با لنین آشنا شد و به عنوان نماینده مخفی بلشویک‏ها عازم گرجستان شد. او در ۱۹۱۷ همراه با لنین، انقلاب موفق بلشویکی را به پیروزی رساند و از طرف لنین به وزارت کشور روسیه منصوب شد. استالین در سال ۱۹۲۲م به جانشینی لنین که به علت بیماری توان انجام کار نداشت برگزیده شد و از این تاریخ به بعد، با قبضه کردن تشکیلات حزب کمونیست به تدریج قدرت را به دست گرفت. در اواخر سال ۱۹۲۲م، استالین برای اینکه رهبری بلامنازع کشور را به دست بگیرد، لنین را به عنوان استراحت و معالجه و در واقع برای دخالت نکردن در امور، به شهر کوچک گورکی در ۵۰ کیلومتری مسکو منتقل و ارتباط او را با خارج به تدریج قطع کرد. در این زمان‌ لنین یادداشتی برای رهبران حزب کمونیست شوروی نوشت و در آن خواستار برکناری استالین از مقام دبیرکلی حزب شد. اما استالین مانع رسیدن این نامه به دست شورای مرکزی حزب کمونیست شد به طوری که این یادداشت، ۳۰ سال پس از مرگ استالین و در واقع ۶۰ سال پس از نگارش آن، افشا شد.
استالین‌ پس از مرگ لنین در ۱۹۲۴م حاکم مطلق شوروی شد. از استالین پس از مرگ لنین، یاران و همکاران نزدیک خود را که رقبای بالقوه خود تشخیص می‏داد، یکی پس از دیگری از مقامات حزبی و دولتی برکنار کرد. در دهه ۱۹۳۰ و همگام با تاسیس سازمان پلیس مخفی، صدها هزار نفر از مردم، دچار تصفیه‏های خونین شدند و میلیون‏ها نفر به سیبری و اردوگاه‏های کار اجباری تبعید شدند. در این دهه، سازمان پلیس مخفی شوروی به عنوان منفورترین و سهمناک‏ترین سازمان‏های پلیسی جهان، تقریبا تمامی اقشار جامعه و حتی بسیاری از مقامات میانه‏رو حزب کمونیست شوروی سابق را به جوخه آتش سپرد. در جریان این تصفیه‏ها، عده‏ای از برجسته‏ترین فرماندهان ارتش سرخ نیز دستگیر، محاکمه و تیرباران شدند. استالین از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵ جنگ علیه آلمان را رهبری کرد و با شرکت در کنفرانس تهران و یالتا نفوذ قابل ملاحظه‏ای برای شوروی در اروپا و سازمان ملل کسب کرد. استالین در سال‏های پس از جنگ سیاست دوری از غرب را در پیش گرفت که بعدها به سیاست پرده آهنین معروف شد. ژوزف استالین سرانجام پنجم مارس ۱۹۵۳م در ۷۴ سالگی درگذشت. پس از ژوزف استالین، نیکیتا خروشچف به زمامداری شوروی رسید.