مسيريابي رونق بورس

«جهان‌صنعت»‌- بازار سهام ساز‌و‌کاری پویا و پیچیده است و به عنوان مجرای حیاتی برای هدایت سرمایه‌گذاری به منظور تقویت رشد اقتصادی عمل می‌‌کند. با این حال، عملکرد آن تنها توسط نیروهای داخلی مانند فاکتورهای بنیادین هدایت نمی‌شود. علاوه بر عوامل بنیادین، بازار سهام با مجموعه‌ای از عوامل اقتصاد کلان، در‌هم‌تنیده شده است. این عوامل مانند تورم، نرخ بهره و سیاست‌‌‌های دولت، تاثیر زیادی بر رفتار بازار سهام می‌‌‌گذارند، احساسات سرمایه‌گذاران را شکل می‌دهند و در نهایت حرکات بازار را دیکته می‌کنند. در واقع بورس یک بازار مناسب برای سرمایه‌گذاری است که تاثیر زیادی در توسعه اقتصادی هر کشوری دارد. در حقیقت این بازار با جمع‌آوری و نگهداری پس‌اندازهای جزئی و راکد سرمایه‌گذاران کوچک به امر تولید و تامین مالی شرکت‌ها و کارخانه‌ها کمک شایانی می‌کند. با توجه به اینکه اکثر سرمایه‌گذاری‌های کلان در بازارهای قوی و با منابع طولانی‌مدت رخ می‌دهد، می‌توان گفت بازار سرمایه با برخورداری از پشتوانه محکم قانونی، یک راه سرمایه‌گذاری قابل اطمینان است که شکوفایی و رشد اقتصادی را به همراه خواهد داشت. با توجه به نرخ رشد تورم در شرایط نابسامان کنونی، ارزش پول روز‌به‌روز کمتر می‌شود و در صورتی که پول در جای مناسبی سرمایه‌گذاری نشود، بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی ارزش خود را به ‌طور چشمگیری از دست خواهد داد، بنابراین بورس با جذب پس‌اندازهای راکد و هدایت آنها به اجرای طرح‌های توسعه‌محور، موجب کنترل نرخ تورم شده و از ارزش سرمایه در مقابل تورم محافظت می‌کند. یکی از مزایای بازار بورس اوراق بهادار نسبت به سایر بازارها، سهولت و قدرت نقدشوندگی بالای آن است که این امر موجب آرامش بیشتر معامله‌گران می‌شود. سرمایه‌گذاران می‌توانند سهام خود را هر زمانی که خواستند به فروش برسانند، در حالی که اگر این سرمایه را وارد بازار مسکن کنند، باید مدت زمان طولانی صبر کنند تا بتوانند سرمایه اولیه خود را نقد کنند. در بازار بورس تنها زمان‌هایی که توقف یا تعلیق در یک نماد وجود داشته باشد، ممکن است فروش سهام با محدودیت‌هایی همراه شود. یکی دیگر از علل اهمیت بورس در اقتصاد کشور، اجرای قوانین و مقررات متعدد در زمینه بورس و حمایت از سرمایه‌گذاران این بازار است. در حقیقت شرکت‌ها موظفند تمام اطلاعات مهم نظیر صورت‌های مالی، دارایی‌های مشهود و نامشهود و برنامه‌های طرح و توسعه خود را در اختیار بورس و سرمایه‌گذاران قرار دهند تا آنها بتوانند با اطمینان خاطر بیشتری اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.
«جهان‌صنعت» در گفت‌و‌گو با یک اقتصاددان به بررسی راهکارهای رونق بورس از زاویه اقتصاد کلان پرداخته است.
نگاه کارشناسی
هادی حق‌شناس، اقتصاددان و نماینده پیشین مجلس در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: نباید یک نکته مهم را از یاد ببریم و آن این است که بورس دماسنج اقتصاد است، یعنی اگر بخش واقعی اقتصاد رونق داشته باشد آن وقت بازار سرمایه هم رونق دارد ولی وقتی بخش واقعی اقتصاد رونق نداشته باشد طبیعی است که بورس هم رونق نخواهد داشت. او بیان کرد: باید پرسید که دولت چه کاری می‌تواند انجام بدهد که اقتصاد و کسب‌وکارها به رونق بازگردد؟ به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که در بازار سرمایه حضور دارند، پتروشیمی‌ها هستند. آیا فعالیت پتروشیمی‌ها به روال عادی برمی‌گردد؟ یا صادرات و واردات آنها عادی می‌شود؟ چه زمان می‌توانیم به صورت طبیعی- و نه به صورت دور زدن‌- صادرات پتروشیمی داشته باشیم؟ وقتی پول پتروشیمی‌ها به صورت عادی به چرخه اقتصادی برگشت آن وقت می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه هم رونق داشته باشد. اینکه آیا دولت می‌تواند سیاست پولی و مالی اتخاذ کند که کسری بودجه نداشته باشیم و تورم‌مان تک‌رقمی شود؟ هر زمان دولت چنین سیاستی اتخاذ کرد بعد از آن افراد دیگر سراغ سکه و دلار و خودرو و مسکن نخواهند رفت و بخش واقعی اقتصاد رشد می‌کند و آن زمان می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه هم رونق پیدا کند. این اقتصاددان تصریح کرد: عملکرد بازار سرمایه خودش معلول است. علت در بخش واقعی اقتصاد است. در بخش واقعی هم سیاست پولی و مالی و تجارت خارجی است که باید دید دولت چه مکانیسم و سیاست‌هایی را انتخاب می‌کند که این بخش‌ها فعال شوند. هر وقت بخش واقعی فعال شد می‌توان انتظار عقلایی و منطقی داشته باشیم که بازار سرمایه هم رشد پیدا کند. به نظر می‌رسد مهم‌ترین اولویت دولت چهاردهم این باشد که تورم را کنترل کند و تورم به سمت یک‌رقمی شدن برود. اولویت دوم هم این است که تنش‌های خارجی را به حداقل رسانده و اولویت سوم این است که برجام و FATF را به سرانجام برساند و دیگر اینکه مدیران کارآمد به کار گیرد تا بهره‌وری اقتصاد افزایش پیدا کند. این موارد اگر مدنظر باشد و جنبه اجرایی و عملیاتی به خودش بگیرد، آن وقت می‌توانیم انتظار داشته باشیم که بازار سرمایه هم رشد کند.