مسیر هموار بورس کالا برای ایجاد رونق تولید

بورس‌های کالایی به دلیل شفافیت در کشف قیمت‌های عادلانه و ارتباط نظام‌مند خریدار و فروشنده (تولیدکننده) به عنوان یکی از بسترهای رونق تولید و توسعه اقتصادی در کشورها به شمار می‌روند. بورس کالای ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. با این حال اما هنوز بسیاری از کالاها محصولات راه خود را به این بازار امن نیافته‌اند. کارشناسان اقتصادی مسیر هموار بورس کالا برای ایجاد رونق تولید و راهکارهای ترغیب تولیدکنندگان برای ورود به این بازار را مورد بررسی قرار داده‌اند.
اهمیت معافیت‌های مالیاتی
یک کارشناس حوزه بورس کالا با اشاره به اهمیت معافیت‌های مالیاتی در راستای تشویق تولیدکنندگان برای عرضه محصولات در بورس کالا گفت: عرضه‌کنندگانی که در بورس کالا پذیرش شوند، از معافیت مالیاتی ۱۰ درصدی در رابطه با درآمد فروش‌های بورسی بهره‌مند خواهند شد. محمود الهی‌فرد گفت: حال اگر شرکت پذیرفته‌شده در بورس کالا، در بورس اوراق بهادار نیز پذیرش شود، از ۱۰ درصد معافیت مالیاتی دیگر نیز برخوردار خواهد شد. وی در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان افزود: تشویقاتی هم برای شرکت‌های عرضه‌کننده و خریدار در بورس کالا از حیث معافیت از تشریفات مزایده و مناقصه وجود دارد که عمدتا مورد توجه اشخاص دولتی و شبه‌دولتی است. افزایش دو برابر معافیت‌های مالیاتی و کاهش هزینه‌های تامین سرمایه در گردش عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان، انگیزه آنها را برای عرضه در بورس کالا بیشتر می‌کند. به گفته این کارشناس بورس کالا طبق ماده ۶ قانون توسعه ابزار‌ها و نهاد‌های مالی جدید، معادل ده درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالا‌هایی که در بورس‌های کالایی پذیرفته شده و به فروش می‌رسد و ده درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بورس‌های داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شود و پنج درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آن‌ها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرفته‌شده در این بورس‌ها و یا بازار‌ها حذف نشده‌اند با تایید سازمان بورس و اوراق بهادار بخشوده می‌شود.
تامین مستمر نقدینگی بخش تولید
تورج زارع فعال صنعتی و اقتصادی هم با اشاره به مزیت‌های عرضه در بورس کالا عنوان کرد: حضور و عرضه در بورس کالا به بنگاه‌ها کمک می‌کند، برنامه مشخص و چارچوب‌داری برای مدیریت نقدینگی شرکت داشته باشند. وی که مدیرعامل شرکت آلومینای ایران است در گفت‌و‌گو با کالاخبر، با بیان اینکه شرکتش دو کالای آلومینا و هیدرات را در بورس کالا امسال عرضه کرد، گفت: تا پیش از این، فروش شرکت به صورت قراردادی بود اما ورود به بورس در بحث نقدینگی کمک‌کننده بود و سبب شد برنامه نقدینگی مشخص داشته باشیم. زارع ادامه داد: به جهت قواعد مشخصی که وجود دارد عرضه محصولات در بورس کالا علاوه بر تامین مالی مناسب، برنامه تامین نقدینگی شرکت‌ها را شفاف‌تر می‌کند و بنگاه‌ها می‌توانند برنامه مشخص مالی را تدوین کرده و داشته باشند. زارع یادآور شد: پیشنهاد می‌شود بورس کالا ابزارهای نوین مالی را تقویت کند و روش‌های جدید فروش و تامین نقدینگی را هم برای خریداران و هم فروشندگان در نظر گرفته و ایجاد کند. به عقیده زارع بورس کالا با ابزارهای مالی که می‌تواند تعریف کرده و آنها را توسعه دهد، قادر است به فضای کامودیتی‌ها رونق دهد. چراکه بورس‌های کشورهای توسعه‌یافته از تنوع ابزارهای مالی در اشکال مختلف بهره می‌برند و با توسعه آنها شرایط مطلوبی را برای صنایع و رونق کامودیتی‌ها یا تامین مالی‌شان فراهم می‌کنند. زارع تاکید کرد: پیشنهاد دیگر برای بهبود جایگاه بورس کالا، فرهنگ‌سازی است چون هنوز فرهنگ استفاده از ابزارهای نوین مالی در کشور به خوبی وجود ندارد. وی گفت: ابزارهای نوین مالی قادر هستند به دلیل ساختار پوشش ریسکی که دارند به اتفاقات پیرامون خود نظیر بحران روسیه و اوکراین که بر بازار کامودیتی‌ها اثر گذاشته و خریداران و فروشندگان را دچار شک و تردید کرده، کمک بزرگی در جهت امنیت و برنامه‌ریزی دهد و از این رو ما از توسعه ابزارهای مالی در بورس کالا استقبال می‌کنیم.
تداوم پذیرش محصولات شرکت‌ها در بورس کالا
اگر چه هنوز هم بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده برای عرضه محصولات خود به بورس کالا هدایت نشده‌اند اما این بازار همچنان با پذیرش شرکت‌های جدید در راه رونق‌بخشی به تولید و تجارت کشور است. در همین راستا مدیریت پذیرش و بازاریابی بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه‌های جداگانه‌ای از آهن اسفنجی، قیر، کک متالورژی و بیلت آلومینیوم پنج شرکت در بازار اصلی این بورس خبر داد. براساس این اطلاعیه‌ها، پذیرش محصولات مذکور پس از بررسی مدارک و مستندات در سیصد و سی و سومین جلسه کمیته عرضه در تاریخ هفدهم اسفند ماه به تصویب رسیده است. به این ترتیب آهن اسفنجی شرکت ذوب‌آهن اصفهان در بازار اصلی پذیرش شد و به زودی روی تابلوی بورس کالای ایران می‌رود. همچنین قیر شرکت‌های شیمی‌گستر سهند منطقه آزاد ارس و پارس بهین پالایش نفت قشم در جلسه اخیر کمیته عرضه پذیرش شد. علاوه بر این کک متالورژی شرکت فولاد زرند ایرانیان و بیلت آلومینیوم شرکت کیهان پروفیل آریا در این جلسه پذیرش شدند. در همین حال مدیریت پذیرش و بازاریابی بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه‌های جداگانه از پذیرش ۱۴۵۰ تن دی اکتیل فتالات (DOP) سه شرکت در بازار فرعی بورس کالا نیز خبر داد. براساس این اطلاعیه‌ها، پذیرش DOP این شرکت‌ها نیز پس از بررسی مدارک و مستندات در سیصد و سی و سومین جلسه کمیته عرضه در تاریخ هفدهم اسفند ماه به تصویب رسیده است. به این ترتیب شرکت خرم پلاستیک تهران ۸۵۰ تن، شرکت‌های سپاهان پلیمر ایرانیان و شیمیایی پلیمر سپهر اشتهارد هر کدام ۳۰۰ تن دی اکتیل فتالات (DOP) خود را در بورس پذیرش کردند. گفتنی است از بهمن‌ماه به همراه پذیرش‌های این هفته درمجموع ۳۴ هزار و ۷۴۲ تن دی اکتیل فتالات به ترتیب زیر در بورس پذیرش شده بود. همچنین ۳۰۰ تن دی اکتیل فتالات (DOP) شرکت پتروشیمی رزین در جلسه ۹ اسفندماه کمیته عرضه پذیرش شده بود. علاوه بر این ۱۹۰۷ تن DOP شرکت‌های صنعتی زکریا شیمی البرز، شرکت فرا تاو صنعت ورتا، شرکت فرا پترو پلیمر، شرکت جهان گرانول، شرکت تولیدی فن‌گستر رازی و شرکت شبنم فراشیمی پارسا در جلسه سوم اسفند ماه پذیرش شده بودند. گفتنی است، پیش از این و در تاریخ ۲۳ بهمن‌ماه ۹۵۸۰ تن دی اکتیل فتالات شرکت‌های شیمیایی فخر آباده، شرکت مولدان صنایع شیمی، روانگرد گرمسار و فرآیند شیمی سمنان در بورس پذیرش شده بودند. همچنین در جلسه روز ۱۲ بهمن‌ماه نیز ۳ هزار و ۳۵۱ تن دی اکتیل فتالات (DOP) ۶ شرکت شامل شرکت‌های پیشرو پلاست صنعت سبلان، ارتقا صنعت کویر یزد، روغن فخر شکوهیه، سهند سپید سبلان تن، نارون نرم پلاست پویا و واحد تولیدی خانم صدیقه توکلی محصول خود را برای عرضه در بورس پذیرش کردند. در جلسه روز پنجم بهمن‌ماه نیز ۱۸ هزار و ۱۵۴ تن دی اکتیل فتالات (DOP) ۱۲ شرکت شامل شرکت‌های توسعه صنایع رضا، پوشش نگین گلستان، شیمی گستران منفرد، شفاف فرآیند شکوهیه، واحد تولیدی آقایان حسن و محسن مسبح، روانکار صنعت پویا مهر نوین، ظفر شیمی پویان،‌هانی شیمی کارا پلاست، کیمیا بسپار سبز کویر، فیدار سپند رایکا، راما فیدار راد شیمی و شرکت ظفر شیمی کیمیاگر در بازار فرعی پذیرش شده بود.
گفتنی است مدیریت پذیرش و بازاریابی بورس کالای ایران همچنین با صدور اطلاعیه‌های جداگانه‌ای از پذیرش کنسانتره ایلمنیت، نرمال پارافین، پلی وینیل کلراید و بوتادی‌ان چهار شرکت برای عرضه در بازار فرعی خبر داد. به این ترتیب ۸۰۰۰ تن کنسانتره ایلمنیت شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران که عرضه‌کننده آن سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است، راهی بازار فرعی بورس کالای ایران می‌شود. همچنین در این جلسه ۲۵ هزار تن نرمال پارافین شرکت سرمایه‌گذاری صنایع شیمیایی ایران و ۶۰ تن پلی وینیل کلراید off-s۶۵ درجه ۲ شرکت پتروشیمی غدیر که عرضه‌کننده آن شرکت چوب خزر کاسپین است در بازار فرعی بورس پذیرش شدند. علاوه بر این ۱۷ هزار تن بوتادی‌ان شرکت پتروشیمی تبریز برای عرضه در بورس پذیرش شد.