مشکل ما حکمرانی است

مهدیه بهارمست- ویژگی‌های رییس‌جمهوری موضوعی است که این روزها در تمامی رسانه‌ها به آن پرداخته می‌شود و پرسشی است که ذهن اقشار مختلف مردم را به خود مشغول کرده است. چه بسا همین روزهایی که همه درگیر انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری هستند و مشکلات حوزه‌های دیگر در میان اخبار انتخابات کمرنگ و نادیده گرفته می‌شود، دیروز دو پزشک دیگر دست به خودکشی زده‌اند. به این ترتیب آمار خودکشی پزشکان از ابتدای سال جاری تاکنون به هفت نفر رسیده است. این آمار می‌تواند برای جامعه ما که این روزها با بحران مهاجرت پزشکان و پرستاران هم مواجه است زنگ خطری جدی باشد اما متاسفانه هیچ‌کدام از مسوولان مربوطه تا به‌ حال راه‌حل منطقی و مناسبی برای بهبود این وضعیت پیدا نکرده‌اند. بنابراین انتخابات در حوزه سلامت کمی متفاوت است. البته در این حوزه مسائل و مشکلات پیچیده نیست و مورد اختلاف نظر هم نیست. مهم‌ترین بحثی که باید به آن بپردازیم این است که چه کسی در صورت انتخاب می‌تواند همراه سلامت باشد. به‌ گونه‌ای دیگر کدام کاندید سلامت در اولویت‌اش است و برای ارتقای آن تصمیمات کارشناسی و دقیقی ارائه می‌دهد. در همین خصوص دکتر حسین قناعتی رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران و دکتر امیرپاشا طبائیان معاون آموزشی نظام پزشکی تهران بزرگ و دکتر فریدون عزیزی معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» از مطالبات خود و نظام پزشکی گفتند.
ما در مقطع مهمی از تاریخ هستیم، در زمانی که مقطع انتخاب نفر اول قوه مجریه کشور است، در مقطعی نابهنگام که یک اتفاق ناگوار باعث شد در مدت زمان کوتاهی افراد خودشان را نامزد کنند و قاعدتاً برنامه‌ریزی قبلی برای آن کار نداشته باشند. با توجه به اینکه سلامت مقوله چند بعدی و بسیار مهم است بفرمایید برای فردی که برای ریاست قوه مجریه انتخاب می‌شود در حوزه شما چه توصیه‌هایی برای ایشان دارید؟
دکتر قناعتی: می‌خواهم اینطور شروع کنم، مشکل کشور ما حکمرانی است، یعنی اگر بتوانیم حکمرانی با راندمان بالا داشته باشیم خیلی از مشکلات حل می‌شود. من مصاحبه‌ای کردم که با پولی که الان در دانشگاه ما است به راحتی می‌شود یک و نیم دانشگاه دیگر را هم چرخاند به شرطی که بتوانیم مدیریت بهینه‌ای داشته باشیم. مثال می‌زنم؛ معاونت درمان و معاونت بهداشتی‌ ما در خیابان حافظ ساختمان پرخطری بود، به سختی رفتیم ساختمانی گرفتیم و برای گرفتن آن 6‌ماه طول کشید تا برای خرید مجوز بگیریم، اینها زمان است، زمان هم سرمایه و پول است، پیشنهادم این است اولین کاری که رییس‌جمهور محترم بکند این است تا جایی که ممکن است مقررات‌زدایی بکند. دولت به نقش اصلی خودش یعنی تولیت برگردد و اجرا را به مردم و بخش خصوصی نه به صورت خصولتی واگذار کند، متاسفانه هر چه خصوصی‌سازی بوده خصولتی‌‌سازی بیشتر در آن بوده تا خصوصی‌سازی. ما یک رییس‌جمهوری می‌خواهیم که قوی باشد، کاربلد باشد، همه جوره کار کند، تجربه طولانی داشته باشد، در قوای مختلف حضور داشته و کارنامه اجرایی مشخص داشته باشد. ما پزشک‌ها یک مثال داریم که دارویی در این ویترو (مثلا محیط آزمایشگاه) جواب داده و در این ویو (بدن انسان) ممکن است جواب ندهد. خواهشم از مردم این است سنجیده انتخاب کنند و الحمدالله این رشد را هم در این انتخاب در آنها می‌بینیم که احساسی رای نمی‌دهند، یعنی مردم دیگر برایشان مهم نیست چپ یا راست بیاید، می‌خواهند کسی بیاید تا کار مملکت را جلو ببرد. واقعا در این تجربه سه ‌ساله دانشگاه خیلی خوشحال هستم چون دوره خیلی خوبی بود، ما با تیم‌مان در این دوره موفق شدیم در عراق یک شعبه بزنیم با 600‌دانشجو که این بزرگ‌ترین تحول آموزش بین‌المللی ایران بود در تاریخ کشور ایران، یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کردند و الان اساتید ما می‌روند آنجا کار می‌کنند، اولین فارغ‌التحصیلان ما دو هفته دیگر می‌آیند بیرون. در ارتباط با هوش مصنوعی، در ارتباط با فناوری و انتقال فناوری در دانشگاه علوم پزشکی تهران کارهای بزرگی شد. در زمینه آموزش هم تحولات خوبی ایجاد کردیم. آخرین جملات را هم بگویم، مبارزه با فساد، شایسته‌‌سالاری، شفافیت، قانون‌گرایی، حکمرانی صحیح و آموزش و آموزش مستمر، اینها راه نجات ما هستند.
سیاست‌های کلی سلامت را سرلوحه کار کند
دکتر طبائیان: بحث سلامت بسیار مهم است که همه دولت‌ها با آن درگیر بودند، نکته‌ای که وجود دارد این است که هر کسی که ریاست دولت را عهده‌دار شود باید سیاست‌های کلی سلامت که از طرف مقام معظم رهبری ابلاغ شده را سرلوحه کار خود قرار بدهد. اگر بتوانیم این سیاست‌ها را اجرا کنیم قطعا خیلی از مشکلات‌مان برطرف می‌شود. کارهای خیلی خوبی در این دولت انجام شد. به هر حال من شاهد این زحمات بودم، اما در هر کاری که انجام می‌شود یکسری هم نقص و ایراد وجود دارد که انشاءالله دولت بعدی بتواند سیاست‌های خوبی که اجرا شده را ادامه بدهد و آن جاهایی که نقص و اشکال وجود داشته را برطرف کند. از مواردی که بسیار مهم است بحث نظام ارجاع، پزشک خانواده یا در این دولت به اسم سلامت خانواده و همچنین پرونده الکترونیک است که کارهای خوبی انجام شد، به هر حال نسخه الکترونیک کار خوبی بود که اجرایی شد و پرونده الکترونیک هم کارهایی برایش انجام شده ولی می‌دانیم هنوز به آن نتیجه قطعی نرسیده است. نظام ارجاع و پزشک خانواده بحث مهمی است که سال‌ها در همه دولت‌ها مطرح بوده، خیلی از وزرا خواستند آن را اجرا کنند ولی متاسفانه به صورت قطعی اجرایی نشد و انشاءالله نفر بعد بتواند این بحث را اجرایی کند. نکته مهم بعدی بحث پیشگیری است. درست است که باید کارهایی برای درمان انجام بدهیم ولی پیشگیری مهم‌تر است و بحث پیشگیری در بیماری‌ها را باید حتما در اولویت کار قرار بدهیم. چه بهتر که با فرهنگ‌سازی بتوانیم جلوی فشار خون و دیابت را بگیریم یا در رشته من بتوانیم جلوی کبد چرب را بگیریم. با کار برنامه‌ریزی شده و پیشگیری خیلی از مشکلات حل شده و بار مالی سنگینی که به بخش درمان و کلیت نظام سلامت وارد می‌شود را می‌توان کمتر کرد. بحث انضباط مالی هم بسیار مهم است. وزارت بهداشت از نظر بودجه یکی از بزرگ‌ترین وزارتخانه‌هایی است که بودجه را دریافت می‌کند و حتما انضباط مالی در این وزارتخانه باید به طور کامل برقرار باشد. حوزه‌های مختلفی در وزارت بهداشت داریم و شاید یک نفر اشراف کامل روی همه حوزه‌ها نداشته باشد. معاونت آموزشی، معاونت درمان، معاونت بهداشت، معاونت غذا و دارو، تجهیزات و سایر قسمت‌ها هرکدام‌شان نیاز به کارشناسی دارند که در آن حوزه کار کرده باشند. استفاده از افرادی که در آن حوزه مسلط باشند نکته مهمی است و باید حتما مورد تاکید قرار بگیرد که از افرادی استفاده بکنیم که در آن حوزه مشخص کار کرده باشند.
این روزها وضعیت مهاجرت در میان کادر درمان بحرانی شده است، به نظر شما رییس‌جمهور بعدی برای حل این موضوع چه راهکاری باید در نظر بگیرد؟
دکتر قناعتی: در مورد بحث مهاجرت‌ها باید ببینیم مشکل کجاست تا حل کنیم و با خواهش و تمنا نمی‌شود آدم‌ها را نگه داشت. قسمتی از مساله را باید بگوییم اینجا وطن ما است، باید خدمت کنیم و خیلی مساله مهمی است و واقعا اگر به هر آدم وطن‌پرستی یک ماه هم پول ندهند می‌ایستد و رایگان کار می‌کند ولی بالاخره همه در این حد و درجه نیستند. نمی‌توانیم آدم‌ها را مجبور کنیم بلکه باید تامین کنیم. در زمینه مسائل فرهنگی هم کار اساسی و خوبی را شروع کردیم. در خصوص گفت‌وگو با دانشجوها، با تمام گروه‌ها ارتباط داریم، یعنی من سه دور راند کردم تمام گروه‌ها را تک به تک. یکی از اساتیدی که از لحاظ فکری با من زاویه دارد به من گفت با تو از نظر فکری خیلی فاصله دارم ولی تشکر می‌کنم، گفتم چه تشکری؟ گفت 25‌سال است در دانشگاه هستم و یک رییس دانشگاه نیامد به بخش ما سر بزند ولی شما سه بار آمدی. گفتم وظیفه است، در زمینه شنبه‌های نیکوکاری یک کاری را شروع کردیم که بچه‌ها را می‌آوریم در کار خیر، 7، 8 میلیارد تومان تا به حال جمع کردیم که خود بچه‌ها دادند. من قسمتی را گذاشتم و این را دادیم مواد غذایی خریدیم و اینها را به خانواده‌های فقرایی که شناسایی کردیم، دادیم. سلامت یعنی سلامت چند‌مولفه‌ای، یعنی حال خوش، فقط این نیست که ما مریضی را برطرف کنیم، ما باید سلامت اجتماعی را ایجاد کنیم، سلامت روانی و سلامت اجتماعی و سلامت معنوی و خوشبختانه برای سلامت معنوی پیش‌زمینه خیلی خوبی داریم. یکی از اشکال‌های مهم این بوده که مرتب ساختمانی ساختند و مدیران نیمه‌کاره رها کردند و مدیر بعدی نیامد آن را تمام کند. یکی از کارهای خوبی که شهید رییسی کردند این بود که پروژه‌ای را کلنگ نزدند بلکه پروژه‌های قدیمی را تمام کردند. ما پروژه بیمارستان المهدی را تمام کردیم، پروژه بیمارستان کودکان و اسلامشهر و‌… . یکی از کارهایی که انجام شد این بود که شبکه بهداشتی را تقویت کردیم. در زمینه فرزندآوری خیلی کمک کردیم، یادمان باشد فرزندآوری مهم است. بعضی‌ها ممکن است انتقاد کنند که فرزند می‌خواهد بیاید پشتیبانی مالی می‌خواهد، بله اینها درست است، ولی به نظر من ایران کشور فرصت‌هاست.
وزیر جدید از کدام نهاد یا افراد می‌تواند بهترین مشورت‌ها را بگیرد؟
دکتر طبائیان: باید یک شورای مشورتی یا یک شورای سیاستگذاری در حوزه سلامت ایجاد کرد که بتواند به وزیر آینده مشورت بدهد. اگر شورای سیاستگذاری در حوزه‌های مختلف در وزارت بهداشت تشکیل شود‌، اینکه چه افرادی در چه حوزه‌هایی صاحب‌نظر هستند کاملا مشخص است و خیلی راحت می‌توانند با این افراد مشورت کنند، به شرط اینکه وزارت بهداشت وارد سیاست نشود. سلامت حوزه‌ای است مجزا از سیاست و هیچ زمان حوزه سلامت نباید با سیاست درگیر باشد، به این علت که حوزه سلامت یک حوزه تخصصی است. اینکه پرونده الکترونیک داشته باشیم واقعا با سیاست خیلی ارتباطی ندارد یا اینکه ما در حوزه سلامت‌مان نیاز به تمرکز بر حوزه پیشگیری از بیماری‌ها داریم، این با سیاست ارتباطی ندارد. در این دولت در بعضی از حوزه‌ها اتفاقات خوبی افتاد؛ یکی در بحث پرستاری، برای اولین بار بعد از چندین سال مصوبه تعرفه پرستاری اجرا شد ولی اشکالاتی هم داشت، بالاخره هر مصوبه‌ای که در ابتدا اجرا می‌شود دچار اشکالاتی است. حتما باید در دولت بعد اصلاح تعرفه پرستاری را داشته باشیم، ضمن اینکه برای پرستارهایمان بحث اضافه‌کار اجباری را داریم با عدد ناچیز 20 تا 25تومان برای هر ساعت که حتما باید اصلاح شود. درخصوص سایر موارد مثالی بزنم، مثلا با گروه تغذیه صحبت کردیم، با متخصصان زنان، با متخصصان بیهوشی، با فوق‌‌تخصص‌های ICU، با متخصصان گوارش، با همه اینها صحبت کردیم. واقعا اکثر بحث‌هایشان بحث کارشناسی بوده و حرف‌های درستی است. حرف درست باید شنیده شود، صحبت‌های کارشناسی باید شنیده شوند. درخصوص سایر مسائل بحث رزیدنت‌ها مهم است که به هر حال در این دولت خیلی به آنها رسیدگی شد. حقوق‌شان خیلی بیشتر شد و به عدد 12تومان تا 14تومان و برای متاهلان به عدد بیشتری رسید ولی باز هم جبران زحمات این عزیزان نمی‌شود و باید فکری کنیم که شرایط را برایشان بهتر کنیم. واقعا مشکلی نداریم که بگوییم اینها را نمی‌شود حل کرد ولی آن چیزی که باید داشته باشیم این است که بخواهیم وقت بگذاریم و کار کارشناسی کنیم، برای‌مان اهمیت داشته باشد می‌توانیم مشکل گروه‌های مختلف پزشکی را حل کنیم. هدف اصلی‌ این است که آلام مردم کم بشود و همانطور که رهبر بزرگ‌مان گفتند دردی به غیر از درد بیماری نداشته باشند، باید سعی کنیم این شرایط را برای بیماران فراهم کنیم. خوشبختانه در این دولت پنج دهک اول‌مان به صورت رایگان بیمه شدند، باز هم باید بحث پوشش همگانی بیمه‌مان را بیشتر کرده و دسترسی افراد به بیمه را بیشتر کنیم، از طرفی باید با اصلاح تعرفه‌ها پزشک‌مان را بتوانیم نگه داریم، باید شرایط را فراهم کنیم که پزشک‌مان در بیمارستان‌های دولتی‌مان بمانند.
در آینده نزدیک نفری انتخاب خواهد شد به عنوان وزیر بهداشت، به عنوان یک فرد دلسوز به نظرتان بهتر است وزیر بهداشت عمده انرژی خودش را در کدام محور صرف کند؟
دکتر عزیزی: ما به عنوان افرادی که سال‌هاست در نظام سلامت فعالیت داریم دغدغه خاطر مهم‌مان در این تغییرات وزرا همیشه این است که بعضی از کارها ممکن است متوقف شود و بعضی کارهای جدید شروع شود، اشکال کار نه فقط در حوزه سلامت و وزارت بهداشت بلکه اکثر وزارتخانه‌هاست. ما یک برنامه طولانی‌مدت برای پیشرفت نداریم، یک برنامه طولانی‌مدت برای مسائل راهبردی و راهکارهای آن نداریم، بنابراین هر وزیری که می‌آید براساس یافته‌های خودش و براساس علمی که دارد تغییراتی را در برنامه‌ها می‌دهد و یکی از مشکلات اصلی ما همین تغییرات در برنامه‌هاست. به نظرم وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش آینده ما باید دو نوع هدف برای خودش تعیین کند؛ یکی اهداف طولانی‌مدت است که همان مساله تشکیل نظام صحیح ارائه خدمات سلامت و دیگری اهداف کوتاه‌مدت که چه کنیم تا ارتقای کمی و کیفی سلامت جامعه را رقم بزنیم. مسلما تا آنجایی که می‌توانیم باید از تغییر برنامه‌ها خودداری کنیم، قطعا اگر می‌توانستیم سیستم ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را از سطح روستا با سطح اول و بعد به شکل نظام ارجاع در سطح دوم، سوم و چهارم همانطور که ترسیم شده بود ادامه می‌دادیم، شاید بسیاری از مسائل و مشکلات به ویژه در پیشگیری‌های ابتدایی و اولیه واقعا حل شده بود.
نکته مهم دیگری که باید اشاره کنم در مورد مساله پژوهش است، در سالیان اخیر نظر معاونت محترم ریاست‌جمهوری کلا از طرف علم و ساینس معطوف شده به سمت کاربرد علم، یعنی درست است که ما به کاربرد علم احتیاج داریم و شرکت‌های دانش‌بنیان باید جزو اولویت‌های کشور باشد و باید بتوانیم از مهندسی معکوس به تدریج به طرف مهندسی‌های پیشرفته‌تر برویم اما علم هم در بسیاری از رشته‌های ما مثل علوم تخصصی پزشکی اصولا با تولید دارو و تجهیزات سروکار ندارد و در حوزه علم است و باید به همین علم ناب توجه کنیم.
دانشگاه شما به نوعی یک مدل کوچکی از وزارت بهداشت است. شما می‌گویید یکی از اصلی‌ترین راه‌های موفقیت این است که بخش خصوصی در کار بیاید، آیا امکان‌پذیر است؟ شما خودتان در دانشگاه تهران به بخش خصوصی فضا داده‌اید؟
دکتر قناعتی: تلاش کردم و مدل‌هایی را هم با کمک خیرین چند درصدی این کار را انجام دادیم. این کار شدنی است اما من بالاخره یک مدیر ایرانی هستم و بالادست دارم و واقعا جای تاسف دارد که بعضی چیزها و بعضی از کسانی که بالادست ما بودند حتی در چیدمان بخش من هم می‌خواهند دخالت کنند. اینطوری نمی‌شود کار کرد، باید چرخ‌دنده‌های سیستم روان بچرخند. برای روان چرخیدن هر کسی باید کار خودش را بکند و جایگاه خودش را بشناسد. نمی‌شود از فلان جایگاه بالای کشور بیایند در مسائل ما دخالت کنند. به قول معروف تفکیک قوا انجام بشود و هر کسی کار خودش را درست انجام بدهد، البته به نظرم در مسیر رشد هستیم، رشدهای خوبی را شاهد بودیم مثلا شرکت‌های دانش‌بنیان در دوره ما در دانشگاه سه برابر شده و فوق‌العاده کار شده است. سعی کردم برخی چیزها را تغییر بدهم. مدلی هم که برای مدیریت انتخاب کردم مدل مسطح بود یعنی همانطور که پیامبر اسلام وقتی آدمی وارد می‌شد در آن جایی که امیرالمومنین یا حضرت رسول نشسته بود می‌پرسید محمد کیست؟ در اسلام مدیریت حلقه مسطح و جالب است که در جبهه‌های جنگ هم همینطور بود. شهید سلیمانی، شهید همت و شهید باکری که از آنها یاد می‌کنم اینها آدم‌های خاکی بودند، با هم رفیق بودند و این شیوه را به کار گرفتند، من هم سعی کردم همین کار را بکنم و واقعا از کار لذت می‌برم. البته بگویم خانواده من به شدت اصرار دارند که از کار اجرایی کنار بکشم و می‌گویند ما در این سه سال از تو محروم هستیم. از ما هم بالاخره سنی گذشته و دوست دارم به لحاظ شخصی بروم سر زندگی خودم ولی آنچه تکلیف باشد در اینجا یا بالاتر یا پایین‌تر انجام خواهم داد و کوتاهی نخواهم کرد.
به نظر شما مهم‌ترین چالش وزیر بهداشت آینده چیست؟
دکتر طبائیان: مهم‌ترین چالش بحث پزشک خانواده و پرونده سلامت است که باید حتما اجرایی شود. البته کار سختی است و قطعا می‌تواند یکی از چالش‌های بزرگ آینده حوزه سلامت باشد، چون همه دولت‌ها وارد آن شدند ولی نتوانستند آن را به سرانجام برسانند. معتقدم این کار واقعا شدنی است. واقعا اگر بخواهید یک کاری انجام بدهید و تمام و کمال بر آن متمرکز شوید آن کار انجام می‌شود ولی خب باید همه موارد در طراحی و اجرا در نظر گرفته شود. استفاده از نظر کارشناسان مختلف، انضباط مالی در کار و اراده و عزم جدی برای پایان دادن به مشکلات طرح مهم است.
دکتر عزیزی، با توجه به حوزه پژوهشی شما چه توصیه‌هایی به رییس‌جمهور بعدی دارید؟
همیشه می‌گویم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پژوهش در ایران را باید به سه دوره تقسیم بکنیم، به سه دوره 20‌ساله؛ دوره 20‌ساله اول ما سال 60 تا 80 بوده و در آنجا کاری که کردیم تربیت نیروهای پژوهشی بود. تربیت نیروی انسانی موثر در دانشگاه‌های علوم پزشکی سبب شد تعداد زیادی به طرف آموزش بروند و تعدادی هم آموزش و پژوهش را انجام دهند. به همین دلیل توانستیم تعداد اساتیدمان را طی 20‌سال اول به چهار برابر قبل از آن برسانیم اما 20‌سال دوم، 20‌سال بین سال 1380 تا 1400 دوره بهره‌گیری از این ارتقای نیروی انسانی بود که شما در پژوهش می‌بینید ما از رتبه‌های 54 جهانی قبل از انقلاب به رتبه‌های 16 و 15 در سطح دنیا رسیدیم. بسیاری از کشورهای اروپایی را در تولید علم عقب زدیم و این مرهون همین نیروی انسانی برجسته‌ای بود که تربیت و پژوهشگر شدند، اما متاسفانه در 20سال سوم که باید بهره‌وری از این جمعیت نخبه را داشته باشیم به نظر می‌رسد موفق نیستیم فعلا و باید در راهبردهای خودمان تجدیدنظر کنیم. در سال‌های گذشته معاونت علمی ریاست‌جمهوری تمام توجهش به مسائل شرکت‌های دانش‌‌بنیان معطوف شده یعنی بیاییم علم نافع تولید کنیم. تولید بسیاری از مسائلی که در کشور امکان‌پذیر نیست آنها را رونق بدهیم که به نظر بسیار خوب است اما باید این را اذعان کرد که توجه بیشتری معطوف به این امر کردند و اصولا به مساله علم توجه کمتری شده است. بسیاری از رشته‌های انسانی و حتی قسمت‌های پزشکی ما اصولا با مسائل فناوری سروکار ندارند اما در راه پیشبرد علم خودشان برای ارتقای کیفی علم‌شان نیاز به تحقیقات دارند و خیلی جالب است که به شما بگویم در بعضی رشته‌ها مثل خود رشته غدد ما، رتبه دهم بین‌المللی را داریم، یعنی در بالای ما سر فرانسه است و در پایین ما بسیاری از کشورهای اروپایی قرار دارند، خب این عدم توجهی که در سال‌های اخیر انجام شده با تعطیل کردن قسمت‌هایی که مرتبط با مسائل بالینی است، سبب شده قسمت‌های بالینی و تحقیقات ما دچار اشکال شود. ما بسیاری از کارهایی را متوقف کردیم که ارزشمند بودند، حتی طرح‌های 25‌ساله مثل مطالعه غربالگری تهران که دیگر بودجه‌ای برای ادامه کار ندارد، برای اینکه بودجه‌ها و اعتبارات را معطوف کردیم به جاهای دیگر. به نظرم تجدید نظر بسیار مهمی در این موضوع باید بشود. انتظار ما این است که کرامت دانشمندان و محققان خودمان را مورد توجه قرار بدهیم.
آنچه که واقعا سرمایه کشور است، این است که هیچ کشوری نمی‌تواند بدون تحقیقات و بدون پژوهش‌ها به مقامات عالیه برسد. حضرت آقای خامنه‌ای بارها جمله امام علی‌(ع) را فرمودند: العِلمُ السُطلان یعنی علم قدرت است و این قدرت طوری است که به دنبال این روایت گفته می‌شود که اگر شما ضعیف باشید زیر نظر بقیه هستید، اگر از نظر علمی قوی باشید شما برتر هستید و ما برتری‌ای که در این مسیر 40‌ساله پیدا کردیم نباید از دست بدهیم و باید دائم در حال بالا رفتن باشیم.