معمای ایران در تامین گاز اروپا

با توقف سوآپ گاز میان ترکمنستان و آذربایجان از طریق ایران، می‌توان رد پای اروپا برای پایان دادن به نقش کوچک ایران در تامین گاز اروپا پی برد.
به گزارش وب‌سایت تحلیلی میز نفت، جمهوری آذربایجان دو خط لوله گاز به سمت ترکیه دارد که از گرجستان عبور می‌کند؛ برای خط لوله اول با نام خط لوله باکو- تفلیس- ارزروم، ظرفیت انتقال ۲۰ الی ۳۰میلیارد متر‌مکعب در سال ذکر شده است.
احتمال زیاد ظرفیت آن ۲۵میلیارد متر‌مکعب در سال است. این خط لوله در شهر ارزروم در شرق ترکیه به خط لوله گاز ترکیه وصل می‌شود.
خط لوله دوم با نام تاناپ مستقل از خطوط لوله گاز ترکیه است و پس از ورود به ترکیه، از شرق به مرزهای غربی ترکیه امتداد دارد. ظرفیت انتقال سالانه این خط لوله فعلا ۱۶میلیارد متر‌مکعب در سال است اما قرار است با تقویت آن دوبرابر شده و به ۳۲میلیارد مترمکعب در سال برسد. در سال‌های آتی روی هم رفته ظرفیت انتقال گاز جمهوری آذربایجان به ترکیه به ۵۷میلیارد متر‌مکعب در سال خواهد رسید؛ در حال حاضر جمهوری آذربایجان به ترکیه و اروپا ۲۰میلیارد مترمکعب گاز صادر می‌کند که این مقدار در سال‌های آینده با افزایش تولید گاز جمهوری آذربایجان افزایش خواهد یافت و به حدود ۲۷میلیارد متر‌مکعب خواهد رسید. در این بین یک خلأ ۳۰میلیارد مترمکعبی وجود دارد که این خلأ با گاز ترکمنستان پر خواهد شد، به این صورت که از بستر دریای کاسپین بین ترکمنستان و جمهوری آذربایجان خط لوله‌ای ساخته خواهد شد و ترکمنستان گاز را به جمهوری آذربایجان می‌دهد و این کشور این گاز را به همراه گاز خودش روانه ترکیه و اروپا خواهد کرد.زمانی که این اتفاق بیفتد این سوآپ کاملا از دور خارج خواهد شد؛ در حال حاضر مازاد گاز سوآپی ترکمنستان به نخجوان از طریق خط لوله‌ای که به تازگی بین نخجوان و ترکیه توسط ترکیه ساخته شده به ترکیه می‌رود.در سال‌های آتی ممکن است جریان خط لوله برعکس شده و این خط لوله گاز را از ترکیه به نخجوان منتقل کند و عملا سوآپ گاز از جمهوری آذربایجان به نخجوان که از طریق ایران انجام می‌شد هم از دور خارج شود. به احتمال زیاد عمر این سوآپ‌ها محدود خواهد بود گاز ترکمنستان دیر یا زود راهی اروپا خواهد شد. ترکمن‌ها قصد داشتند این گاز از ایران به ترکیه و اروپا منتقل شود ولی هم ایران و هم اروپا مخالف این ایده بودند.