معمای توقف و بازگشایی نمادها حل می‌شود

با رویکرد جدید، معیارهای توقف و تعلیق تغییر کرده و برای هر یک زمان مشخص تعیین شده تا بازار بداند چه زمانی نماد متوقف و چه زمانی بازگشایی خواهد شد. به گزارش سنا، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس‌ افزایش نقدشوندگی در بازار، بهبود تحلیلگری و افزایش شفافیت و توان پاسخگویی شرکت را از نکات مثبت جایگزینی گزارش پیش‌بینی سود با گزارش تفسیری مدیریت دانست.
انحراف ۴۶۶ درصدی پیش‌بینی‌ها
سعید محمدعلیزاده گفت: بررسی درصد انحراف اولین سود پیش‌بینی‌شده و سود تحقق‌یافته پایان سال مالی ۹۵ برای شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که مقدار اولین سود پیش‌بینی‌شده به طور متوسط ۴۶۶ درصد از مقدار تحقق‌یافته پایان سال انحراف دارد. وی افزود: طبق آمار و ارقام موجود، حدود ۶۵ درصد شرکت‌ها در ابتدای سال مالی، سودی بیشتر از سود تحقق‌یافته پایان سال پیش‌بینی کرده‌اند و تنها ۳۵ درصد شرکت‌ها مقادیر کمتری پیش‌بینی کرده‌اند و در آخر سال مالی سود بیشتری عاید سهامداران خود کرده‌اند. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس ادامه داد: این انحراف بالا، دلالت بر این دارد که پیش‌بینی سود توسط مدیران شرکت، ابزار نامناسبی است و همچنین امکان فریب بازار را از چند جهت فراهم می‌کند.
جلوگیری از دستکاری بازار
به گفته علیزاده، از یک طرف‌ شرکت می‌تواند با پیش‌بینی سود فراتر یا کمتر از واقعیت، عملکرد خود را رو به بهبود یا رو به افول نشان دهد و با دستکاری بازار به نفع خود از آن بهره ببرد. به همین دلایل‌ حجم زیادی از موارد تخلف در بازار سرمایه، زمانی است که شرکت‌ها گزارش پیش‌بینی سود افشا می‌کنند. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس اظهار داشت: در سازوکار جدید که در سایت کدال فراهم شده شرکت‌ها موظفند اطلاعات با‌اهمیت را که بالغ بر ۶۰ نوع مصداق اطلاعاتی است به صورت موردی به عموم افشا کنند که روی آن مقدار پیش‌بینی از سود داده نمی‌شود. وی با بیان اینکه این اطلاعات به محض ثبت توسط شرکت‌ در اختیار عموم بازار قرار می‌گیرد و همگان می‌توانند در یک زمان به اطلاعات دسترسی داشته باشند‌ افزود: همزمان با این امر، نظارت بر اطلاعات افشا‌شده شرکت‌ها بیشتر شده و عملکرد مدیر شرکت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و بر اساس معاملات انجام شده در قبل و بعد از افشا، بهتر می‌توان استفاده از اطلاعات نهانی را پایش کرد. علیزاده یادآور شد: ارائه گزارش پیش‌بینی سود توسط مدیران شرکت‌ها، به دلیل آنکه مورد سوء‌استفاده قرار گرفته است، در بازار سرمایه قریب به اتفاق کشورهای جهان، در لیست گزارش‌هایی که شرکت‌ها ملزم به افشای آن هستند، قرار ندارد. مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس توضیح داد: همچنین‌ براساس استانداردهای بین‌المللی IFRS و IOSCO نیز افشای گزارش پیش‌بینی سود توسط مدیران‌ مطرح نشده است. اما در عوض‌ در بازار سرمایه کشورهای مختلف و همچنین‌ بر اساس استانداردهای بین‌المللی نام برده، ارائه گزارش تفسیری مدیریت الزام شده است. وی در تبیین گزارش تفسیری مدیریت گفت: گزارش تفسیری مدیریت، ابزاری است که مدیریت شرکت به شرح ماوقع خواهد پرداخت و اثر مصادیق اطلاعات با‌اهمیت و شرایط اقتصادی را در آن تفسیر و مسیر پیش روی شرکت را روشن می‌کند. علیزاده تاکید کرد: تحلیلگران و سرمایه‌گذاران می‌توانند با مطالعه این گزارش تفسیری، اطلاعاتی را به دست آورند که می‌تواند بنا به سناریوهای مختلف و درجه ریسک‌پذیری افراد متفاوت باشد و این باعث جذابیت بازار، افزایش تحلیلگری بازار و همچنین جلوگیری از فریب خواهد شد.
افزایش نقدشوندگی
مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس افزود: نکته مثبت دیگر در جایگزین کردن گزارش پیش‌بینی سود، علاوه بر افزایش شفافیت، افزایش توان پاسخگویی شرکت و بهبود بخش تحلیلگری بازار و افزایش نقدشوندگی در بازار است چرا که بر اساس آمار و اطلاعات موجود، بیشترین علت توقف‌ها در بازار به دلیل گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم است. علیزاده تصریح کرد: با رویکرد جدید، معیارهای توقف و تعلیق تغییر کرده و برای هر یک زمان مشخصی تعیین شده است تا بازار بداند چه زمانی نماد متوقف و چه زمانی بازگشایی خواهد شد در حالی که در رویکرد قبل، بازار برآورد درستی از زمان توقف و بازگشایی نماد نداشت.
اصلاح قیمت‌ها
نمی‌توان توقع این را داشت که نمادهای معاملاتی و شاخص بورس پیوسته با رشد و افزایش همراه باشند و در برخی موارد ادامه روند مثبت بازار سهام به اصلاح و استراحت نیاز دارد. رضا رحمتی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایبِنا با اشاره به رکوردشکنی‌های پیاپی شاخص بورس گفت: رشد جهانی کالاها، افزایش نرخ ارز، ثبات و رشد آرام قیمت جهانی نفت، کاهش نرخ سود بانکی و نیز ادامه رکود اقتصادی و تاثیر آن بر سایر بازارها از جمله دلایل اصلی رونق نسبی بازار سرمایه و شاخص بورس در هفته‌های گذشته هستند. وی افزود: یکی از تفاوت‌های این دوره از رشد و رونق شاخص بورس با دوره‌های پیشین این است که تنها نمادها و صنایعی که به لحاظ بنیادی پتانسیل رشد را دارند از این موضوع متاثر شده‌‌اند. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص دلایل افت شاخص بورس و قیمت سهام شرکت‌ها در بازار، تصریح کرد: یکی از عمده دلایل این موضوع روند اصلاحی بورس است‌ چرا که نمی‌توان توقع این را داشت که نمادهای معاملاتی و شاخص پیوسته با رشد و افزایش همراه باشند. وی افزود: از سوی دیگر در پی رشد شاخص بورس و قیمت سهام برخی شرکت‌ها، سود مناسبی نصیب برخی از معامله‌گران در بورس می‌شود و به همین دلیل برخی آنها ترجیح می‌دهند در این مقطع زمانی با فروش سهام خود اقدام به ذخیره سود حاصله کنند‌ بنابراین زمانی که شدت عرضه در بورس افزایش پیدا می‌کند این موضوع کلیت بازار سهام را تحت تاثیر قرار می‌دهد. رحمتی در ادامه از موضوعاتی چون ابهام در عدم ارائه پیش‌بینی سود شرکت‌ها و نزدیک شدن به پایان مهلت اعلام موضع آمریکا در قبال برجام به عنوان دیگر دلایل افت شاخص بورس در روزهای گذشته در بازار سهام یاد کرد و افزود: بر این اساس تا چند روز آینده (۱۳ ژانویه) که تصمیم ریاست جمهوری آمریکا در خصوص برجام اعلام می‌شود، این موضوع به خودی خود تا حدودی موجب خواهد شد معامله‌گران با احتیاط بیشتری اقدام به خرید و فروش سهام کنند.
موج مثبت گزارش ناشران
این کارشناس بازار سرمایه افزود: از سوی دیگر گزارش‌ عملکرد شرکت‌ها هم موضوع دیگری است که موجب می‌شود معامله‌گران در بورس با احتیاط بیشتری اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. وی همچنین از آغاز تعطیلات در بازارهای جهانی همزمان با تعطیلات سال نو میلادی به عنوان یکی دیگر از این عوامل یاد کرد و اذعان داشت: با توجه به اینکه یکی از دلایل اصلی رونق بازار سهام و رشد شاخص بورس در ماه‌های گذشته موضوعات مربوط به بازارهای جهانی است بنابراین با تعطیلات سال نو میلادی در این بازارها، وضعیت احتیاطی در صنایع مرتبط به این بازارها در بورس خودنمایی می‌کند. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: با وجود همه عوامل یاد‌شده به نظر می‌رسد افت این روزهای شاخص بورس موقتی و به نوعی استراحت و اصلاح باشد و بازگشت بازار سرمایه به تعادل در روزهای آینده دور از انتظار نیست‌ بنابراین به سهامداران توصیه می‌شود بدون در نظر گرفتن هیجان، اقدام به سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام کنند.