منافع «جهش تولید» در صنایع کوچک به جیب مردم می‌رود

تسنیم- احسان سلطانی کارشناس اقتصادی بر لزوم اجرای جهش تولید در صنایع کوچک تاکید کرد و گفت: این صنایع اشتغالزایی زیاد به دنبال دارند و‌ معیشت و رفاه مردم را مورد توجه قرار می‌دهند.
سلطانی در خصوص دلایل انتخاب شعار سال با عنوان جهش تولید گفت: تولید بحثی است که سال‌ها با ادبیات‌های مختلف مطرح شده است. بخش عمده‌ای از اقتصاد مقاومتی هم مربوط به بحث تولید بود که این موضوع در نامگذاری امسال بی‌تاثیر نبوده است.
وی در ادامه گفت: مهم‌ترین بخش شعار سال توسعه صنایع کوچک و متوسط است. چنانچه ما اطلاع داریم، برخی صنایع بزرگ و ‌بنگاه‌های خصولتی اوضاع مساعدی دارند یعنی در حالت رونق یا حتی رونق کاذب به سر می‌برند که این جریان در بورس کاملاً مشخص است.
سلطانی در خصوص حمایت‌های دولت از صنایع بزرگ گفت: دولت از صنایع بزرگ مانند فولاد، پتروشیمی و نفت از طریق روش‌های گوناگون کاملاً حمایت می‌کند، مانند معافیت‌های مختلف مالیاتی، تامین منابع ارزان نفت‌، گاز، معدن و طرح‌های گوناگون دیگر بنابراین به ‌نظر می‌رسد که دغدغه مقام معظم رهبری ‌روی این صنایع نیست.
صنایع کوچک و متوسط و تاثیر آنها بر معیشت و زندگی مردم
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه «زمانی که به شرایط جامعه نگاه می‌کنیم متوجه این می‌شویم که صنایع کوچک‌ و متوسط چه در کشورهای توسعه‌یافته و‌ چه در کشورهای در حال توسعه چند ویژگی مهم دارند»، گفت: این صنایع اشتغالزایی زیاد به دنبال دارند و‌ همچنین معیشت، زندگی و رفاه مردم را مورد توجه قرار می‌دهند، در نتیجه درآمد‌های آن بین مردم تقسیم می‌شود که همین باعث ایجاد رفاه بین مردم خواهد شد ولی در مناطقی مانند عسلویه یا مناطقی که در آنجا بنگاه‌های بزرگ تاسیس شده است بر اقتصاد محلی تاثیر چندانی دیده نمی‌شود، اما بنگاه‌های کوچک‌ و متوسط تاثیر بسزایی در ایجاد رفاه و بهبود اقتصاد منطقه دارند.
وی گفت: ما در استان‌های کشور تحقیقی داشته‌ایم که به نتایج جالبی هم دست پیدا کردیم. استان‌هایی که دارای ساختار قوی بنگاه‌های کوچک و ‌متوسط هستند از رفاه و توسعه‌یافتگی بالاتری برخوردارند، به عنوان مثال می‌توانیم به اصفهان، یزد، قزوین، زنجان و سمنان توجه کنیم که ممکن است حتی برخی صنایع بزرگ هم در این استان‌ها وجود داشته باشد اما ساختار اصلی آنها بر صنایع کوچک و متوسط استوار است بنابراین بنگاه‌های کوچک و متوسط برای معیشت و رفاه مردم اهمیت بسیار زیادی دارند.
وی گفت: صنایع کوچک ‌و متوسط اگر رشد کنند باعث ایجاد شوق و افزایش رضایت مردم خواهند شد و زنجیره‌های ارزش نیز در کشور توسعه پیدا می‌کند. در ایران به ‌ازای هر شغلی که در صنایع کوچک و متوسط به طور مستقیم ایجاد می‌شود برای دو تا سه نفر دیگر نیز در بخش‌های جانبی شغل ایجاد می‌شود که همین‌ها باعث ایجاد و شکل‌گیری رضایت بین مردم است.
یکی دیگر از فواید توسعه این صنایع، کاهش بیکاری و کاهش فشار ‌روی دولت برای تامین اجتماعی، بیمه‌ بیکاری و حمایت‌های اجتماعی از اقشار مختلف است که در نتیجه، همه این عوامل باعث توسعه و رشد کشور می‌شود بنابراین رهبری نگاهی چندبعدی و ‌کامل داشته‌اند که در این شعار کاملاً متجلی شده است.
وی تصریح کرد: به نظر بنده ساختار دولت دوازدهم نمی‌تواند این کار را عملی کند زیرا دولت‌های یازدهم و دوازدهم اصلا به مردم و بخش خصوصی اعتقاد ندارند و به جای اینکه نگاه‌شان به مردم باشد نگاه‌شان به بیرون است. با این حال با توجه به اینکه به نظر می‌رسد مجلس آینده نمایندگان یکدست‌تر‌ و قوی‌تری دارد امیدوارم بتوانند پیگیری بیشتری در راستای بهبود تولید و وضعیت جامعه داشته باشند.
زیرساخت‌های جهش تولید در کشور با وجود هزاران واحد تولیدی میسر است
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: به ‌لحاظ زیرساختی و ظرفیت‌ها امکان جهش تولید در کشورمان وجود دارد. ما چندین هزار واحد کوچک ‌و متوسط در زمینه‌های مختلف داریم که بخش‌های مهمی از ظرفیت این واحدها تعطیل است و بهتر است بگوییم بیکار هستند. این بخش‌ها سرمایه‌های کشورند. ما برای بازسازی و رسیدن به این بخش‌ها باید همت کنیم تا این واحدها بتوانند به چرخه تولید بازگردند، اما باید توجه داشت که با روش‌ها و رویه‌هایی که دولت ما در پیش گرفته امکان جهش تولید برای من متصور نیست.
اقتصاد کرونایی پیش از کرونا
وی گفت: بخش‌های بسیاری از جمله مرغ، کشاورزی، دامپروری، لبنیات و آبزیان زیر ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند یا به طور کل تعطیل شده‌اند. در حال حاضر عده‌ای علت این اتفاقات را شیوع کرونا می‌دانند اما قبل از کرونا هم با وجود سیاست‌های دولت، ما دچار کرونای اقتصادی شده بودیم.
سلطانی ادامه داد: طی یک تحقیق، مسائل حوزه تولید ما در چهار حوزه تقسیم‌بندی شد: پیش از کرونا (داخلی و خارجی)، ناشی از کرونا (خارجی و داخلی). پیش از اینکه کرونا وارد کشور شود ما با چالش‌هایی که از طرف خارج‌ بر ما تحمیل شده بود مانند تحریم روبه‌رو بوده‌ایم، در مقابل، ما به دلیل سیاستگذاری‌های دولت بیشتر با چالش‌های داخلی رو‌به‌رو هستیم.
وی افزود: زمانی که به بحث تاثیرات ناشی از کرونا هم می‌رویم، می‌بینیم پنج عامل خارجی‌ وجود داشته است و ۹ عامل داخلی که به طور عمده به ‌خاطر همین سیاستگذاری‌های دولت است. هم‌اکنون نیز رویکرد دولت در مقابل کرونا به صورتی است که انگار اتفاقی رخ نداده و کار خاصی جز صحبت‌های هر روز آقای روحانی انجام نشده است.
وی گفت: در واقع دو مساله مهم وجود دارد؛ یک، قبل از کرونا هم این مشکلات اقتصادی بوده است و با شیوع کرونا مشکلات فقط شدت پیدا کرده‌اند و دوم، مشکلات داخلی ما بیش از مشکلات خارجی است یعنی بیش از اینکه تحریم‌ها به ما صدمه زده باشد، سیاستگذاری‌ها، عملکردها، سوءتدبیرها‌ و سوءمدیریت‌های داخلی به ما آسیب زده است.
این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: ما در زمان جنگ تنها پول نفت را داشتیم اما هم‌اکنون به اندازه نفت، صادرات غیرنفتی داریم و بیشتر از این صادرات، خدمات داریم اما هیچ‌یک از این مشکلات امروزی در آن دوره نبوده است. خیلی از این مسائل به خاطر برخورد دولت، نسخه‌های پراشتباه اقتصادی و مقایسه‌های اشتباه مسائل اقتصادی ما با دولت‌های غربی در کشور به وجود آمده است.
دولت از توجه بیش از حد به بنگاه‌های خصولتی دست بردارد
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: تنها راه جهش تولید این است که باید طرف تقاضا را تحریک کنیم. باید بی‌ثباتی اقتصاد کلان تمام شود و همچنین جلوی توجه بیش از حد به واحدهای پتروشیمی و فولادی که اکثراً هم خصولتی هستند گرفته شود. مساله دیگری که باعث شده جلوی رونق تولید گرفته شود سود سپرده‌های بانکی است. راهکار این موضوع هم این است که دولت از این سودها مالیات بگیرد و به مردم و بنگاه‌ها در جهت رونق کارهایشان بدهد.
وی افزود: می‌گویند مساله سپرده‌ها و نقدینگی مشکل‌زا می‌شود، اینها دروغ است نهایت این است که ما در شرایط جنگ اقتصادی که در آن قرار داریم می‌گوییم به ‌مدت یک سال جابه‌جایی سپرده نداشته باشیم، دولت برای همین روزها خوب است.
وام در نظر گرفته شده از سوی دولت برای تحریک تقاضا کم است
سلطانی گفت: در حال حاضر جوجه‌های یک‌روزه را می‌کشند، شیر را دور می‌ریزند، محصولات کشاورزی نابود می‌شود و مردم بیکار می‌شوند چون زنجیره‌های عرضه و زنجیره‌های اقتصادی خوابیده است، در چنین شرایطی یک طرف زنجیره باید تحریک شود، تحریک هم یا از طرف عرضه است یا از طرف تقاضا باشد، تحریک تقاضا باید صورت بگیرد اما نه با این مقدار کمی که دولت تصمیم گرفته به مردم بدهد.
وی گفت: دولت باید به مردم به یک‌سری قشرهای ضعیف کمک مالی کند و بسته‌های حمایتی و غذایی بین مردم توزیع کند. در بحث عرضه تولید هم دولت باید وام‌های ارزانتری در نظر بگیرد و اشتغال ایجاد کنند. چرا نمی‌شود کار کرد؟ بیایند بخش مسکن را تحریک کنند، بیایند در مناطق مرکزی شهرها و مناطق فرسوده شهری، کار بازسازی را انجام دهند، خیلی کارها می‌شود انجام داد. اما طرز فکر دولت و طرز کار دولت به این شکل نیست و در این جهت قرار ندارد.