منافع مان در خطر نیست

ماجرای حضور شناورهای چینی در آب‌های دریای جنوب کشور مدتی است که موجب اعتراض صیادان محلی شده و آنها را با کاهش صید روبه‌رو کرده است‌‌. صیادان محلی بر این عقیده هستند که نه تنها بازار کشور در هجمه کالاهایی همچون پوشاک چینی قرار گرفته و سر و کله اجناس درجه چندم چینی در هر بازاری پیدا می‌شود بلکه چینی‌ها حتی به آب‌های جنوبی ایران در هرمزگان و سیستان و بلوچستان نیز رحم نکرده و صید بی‌رویه توسط کشتی‌های صنعتی را در دستور کار قرار داده‌اند‌‌. صیادان محلی که در شرایط نامناسب اقتصادی کشور چاره‌ای جز صید سنتی از آب‌های جنوبی برای کسب روزی ندارند چند وقتی می‌شود که از حضور کاپیتان‌های چینی و همچنین شناورهای خارجی در آب‌های ایران گلایه‌مند هستند و معتقدند که باید سازمان شیلات از ورود چینی‌ها به آب‌های کشور جلوگیری کند‌‌. اما سازمان شیلات اعلام کرده که هیچ شناور چینی اجازه ماهیگیری در آب‌های کشور را ندارد و شناورهای چینی موجود در دریای جنوب در اختیار ایرانی‌ها قرار دارد به این معنا که این شناورها مالکیت ایرانی داشته و تنها کشور سازنده آنها چین است‌‌.
منفعت صیادان خرد تحت‌الشعاع نیست
در همین خصوص چندی پیش حسن صالحی رییس سازمان شیلات ایران با تکذیب برخی مطالب خلاف واقع در خصوص صیادی چینی‌ها در آب‌های سرزمینی ایران اعلام کرد که این شناورها متعلق به شرکت‌های ایرانی است و با صید خرد صیادان کشور تداخل ندارد‌‌. وی با بیان اینکه در حال حاضر تمام کشتی‌های صیادی فعال در آب‌های تحت حاکمیت ایران متعلق به شرکت‌های ایرانی هستند، اظهار کرد: تنها تعدادی خدمه خارجی در شناورهای ایرانی مشغول فعالیت هستند‌‌. وی همچنین در واکنش به انتشار ویدئویی در فضای مجازی در خصوص صید آبزیان توسط کشتی‌ها و شناورهای چینی در آب‌های سرزمینی کشور اعلام کرد که این کشتی‌ها منافع صیادان محلی را تحت‌الشعاع قرار نخواهد داد‌.
اما برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند که صید بی‌رویه توسط کشتی‌های صنعتی که ارتباطی به استان هرمزگان ندارند، صیادان سنتی را باکاهش صید روبه‌رو می‌کند و همچنین ذخایر دریای جنوب کشور را دچار مشکل خواهد کرد‌‌. این در حالی است که سازمان شیلات در توضیح این مطلب اعلام کرده است که شناورهای صنعتی خارجی که صاحبان آنها ایرانی هستند، در اعماق ۳۰۰ متری، ماهیان سایز کوچک به نام میکتوفیده را صید می‌کنند و صید این ماهی با شناورهای کلاس لنج و قایق (صیادان سنتی) که جامعه بهره‌بردار سنتی را تشکیل می‌دهد امکان‌پذیر نیست بنابراین صید این شناورها با صید خرد صیادان کشور تداخل ندارد‌.
مشکل کاهش ذخایر برای صیادان سنتی
با این حال همچنان برخی از نمایندگان مجلس نسبت به این موضوع اعتراض دارند‌‌. به گفته نماینده مردم بندرعباس در مجلس، صید بی‌رویه که توسط کشتی‌های صنعتی ایجاد می‌شود، صیادان سنتی را با مشکل کاهش ذخائر دریایی روبه‌رو می‌کند بنابراین باید دراین راستا تدابیر بهینه‌‌ای اتخاذ شود، زیرا این امر صیادان را گله‌مند کرده است‌‌. احمد مرادی معتقد است که صید بی‌رویه توسط کشتی‌های صنعتی تورهای صیادان سنتی را با کاهش صید روبه‌رو می‌کند‌‌. مناقبیان امام‌جمعه شهرستان جاسک نیز بر این عقیده است که این شناورها در هنگام صید دریا را جاروب کرده و به‌ سلامت آبزیان لطمه می‌زنند‌‌. وی معتقد است مدت‌هاست دریا خالی از ماهی شده چراکه این کشتی‌ها با تورهای بزرگشان حجم عظیمی آبزیان را صید می‌کنند و سهم صیادان محلی را هم می‌برند‌.
واقعیت این است که علاوه بر نگرانی صیادان محلی از حضور خارجی‌ها در آب‌های کشور و همچنین کسب منافع آنها از محل تامین درآمد صیادان داخلی، یکی دیگر از موضوعات مورد انتقاد آنها و همچنین کارشناسان اثرات زیست‌محیطی صید ترال در این آبهاست که اثرات و آسیب‌های محیط‌زیستی زیادی را به دنبال خواهد داشت‌ چراکه در این روش ماهیگیری، آشفتگی و برهم خوردن توازن در زندگی دریایی را در پی خواهد داشت‌‌. از این‌رو این نوع روش ماهیگیری به شدت در برخی از کشورها کنترل می‌شود اما در کشور ما نه تنها این کار کنترل نمی‌شود بلکه به نظر می‌رسد به خارجی‌ها نیز برای حضور در آب‌های ایران برای انجام این صید مجوز داده شده است‌‌.
آموزش کاپیتان‌های چینی به صیادان ایرانی
اما معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات در واکنش به این حواشی‌ها اعلام کرد هیچ شناور چینی و خارجی در آب‌های ایران اجازه صید ندارد‌‌. البته ماجرا از این قرار است که شناورهای خارجی از چین تامین شده اما صید با آنها توسط ایرانی‌ها انجام می‌شود و همه درآمدش به جیب ایران می‌رود به این صورت که طرف خارجی تنها اجاره بهای شناورش را دریافت می‌کند‌‌. این موضوع نیز به این دلیل است که هر شناور تقریبا حدود ۳۰ میلیون دلار قیمت دارد که صیاد یا سرمایه‌‌گذار ایرانی توان خرید آن را ندارد‌‌. از این رو ناچار است این شناورها را از طریق اجاره به شرط تملیک در اختیار بگیرد‌.
شاپور کاکولکی همچنین در واکنش به اینکه صیادان محلی در جنوب کشور ملوان‌های چینی را در این شناورها رویت کرده‌اند و بر این عقیده‌اند که چینی‌ها در حال چپاول سرمایه‌های ایران هستند، گفت: واقعیت این است که کشتی‌های صید فانوس ماهی کشتی‌هایی هستند که به تازگی به آب‌های ایران رسیده‌‌اند و ممکن است کاپیتان آنها برای آموزش به صیادان ایرانی از جنوب‌ شرق آسیا انتخاب شده‌ باشد‌‌. از آنجایی که مردم این ناحیه هم معمولا چهره‌های چینی دارند، صیدان دچار این شائبه شده‌اند اما باید این نکته را مد نظر داشت که حضور ملوان‌های خارجی به این معنا نیست که منافع مالی شناور یا هواپیما عاید غیرایرانی‌ها می‌شود‌‌.
معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات همچنان حضور چینی‌ها به عنوان اشخاصی ضد منافع ایران و صیادان محلی را تکذیب می‌کند و معتقد است که تعدادی خدمه خارجی در شناورهای ایرانی مشغول فعالیت هستند‌‌. همچنین برخی فعالان بخش خصوصی خود اقدام به ورود مدرس‌های خارجی برای آموزش ملوانان و ناخدایان ایرانی کرده‌‌اند تا آموزش‌های لازم به آنها داده شود‌‌.