مهاجرت پزشکان، مساله‌ای جدی در نظام سلامت

مشاور عالی وزیر بهداشت، حوزه آموزش را یکی از ابزارهای افزایش رضایتمندی مردم از خدمات حوزه سلامت عنوان کرد و گفت: همه نظام‌های سیاسی در تمام کشورهای دنیا روی رضایتمندی مردم حساسیت دارند. در انتخابات اکثر کشورها حوزه سلامت تعیین‌کننده بوده چراکه مستقیما با مردم در تماس است.
دکتر علی جعفریان در اختتامیه بیست و ششمین همایش کشوری آموزش علوم پزشکی، هجدهمین جشنواره آموزشی شهید مطهری و هفتمین جشنواره دانشجویی ایده‌های نوآورانه آموزشی در مرکز بین‌المللی همایش‌های رازی با بیان این مطلب اظهار داشت: دکتر ظفرقندی هم از روز اول تاکید داشته که حوزه سلامت به هیچ عنوان سیاسی نیست و ماهیت سیاسی ندارد بلکه فنی و عقلایی و البته با تصمیمات مبتنی بر شواهد است.
مشاور عالی و جانشین وزیر بهداشت از ایجاد دسترسی، ارتقای کیفیت، کاهش هزینه‌ها و تحقق عدالت در سلامت به عنوان کارکردهای نظام سلامت یاد کرد و گفت: با تحقق این چهار کارکرد، رضایتمندی مردم حاصل می‌شود. مخاطبان نظام سلامت نیز فراگیران، بیماران، مصدومان و ذی‌نقش‌ها شامل اساتید، کارمندان و نیروهای بهداشتی و درمانی هستند.
گام بزرگ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
جعفریان با اشاره به قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال ۱۳۶۴ گفت: این قانون گام بزرگی برای تربیت نیروی انسانی متخصص مورد نیاز کشور و دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی بود؛ گام موفقی هم بود چون نیاز کشور به نیروی انسانی خارجی را برطرف کرد.
وی با بیان اینکه در دهه‌های۷۰ و ۸۰ شاهد افزایش دو و سه برابری ظرفیت و پذیرش دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی بودیم، افزود: افرادی که عنوان می‌کنند ظرفیت دانشگاه‌ها در دهه‌های گذشته افزایش نیافته، حرف نادرستی می‌زنند. البته تصمیم نادرستی گرفته شد که در طول سه سال ظرفیت برخی رشته‌ها، دو برابر افزایش یافت.
تردید برخی افراد در مورد استفاده از هوش مصنوعی
جعفریان با تاکید بر لزوم استفاده از ابزارهای آموزشی و پیشرفته دنیا در آموزش پزشکی گفت: متاسفانه برخی افراد نسبت به استفاده از ظرفیت‌های هوش مصنوعی تردید دارند و این رویکرد در دوران تحصیل ما در دهه‌های گذشته نیز در مورد استفاده از پاورپوینت وجود داشت که عده‌ای در مورد استفاده از رایانه در آموزش مخالف بودند.
مشاور عالی وزیر بهداشت تصریح کرد: هیچ دلیلی وجود ندارد که آموزش‌های آناتومی به روش‌های سنتی و همانند دهه‌های گذشته به دانشجویان ارائه شود و می‌توان از ابزارهای جدید و پیشرفته در این زمینه بهره برد.
از دهه‌ها پیش به دنبال ارتقای کیفیت آموزش پزشکی بودیم
جعفریان از مراکز توسعه آموزش به عنوان پیشگامان آموزش در کشور یاد کرد و گفت: رییس‌جمهور روز چهارشنبه در مراسم افتتاحیه این همایش خواستار الگوبرداری نظام آموزشی کشور از پیشرفت‌های آموزش پزشکی شد. بنده سال۷۷ در دوره طرح در دانشگاه علوم پزشکی لرستان، مرکز توسعه آموزش را راه‌اندازی کردم و از دهه‌های پیش در نظام سلامت به دنبال ارتقای کیفیت آموزش بودیم و باید مراقبت کنیم که از پیشرفت‌های روز دنیا عقب نمانیم.
وی از رعایت استانداردها و کیفیت آزمون‌ها به عنوان دو حوزه در ارتقای کیفیت آموزش پزشکی یاد کرد و گفت: همیشه آزمون‌های پزشکی مهم بوده و شعار دکتر حسینی، معاون آموزشی وزارت بهداشت نیز حفظ و ارتقای کیفیت آموزش در وزارت بهداشت و رعایت بالاترین استانداردها در کشور است.
به اقتصاد سلامت در آموزش‌های پزشکی توجه شود
جانشین وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه بیش از پیش به موضوع اقتصاد سلامت در حوزه آموزش ادامه داد: متاسفانه در حوزه آموزش پزشکی هیچ آموزشی از اقتصاد سلامت ارائه نمی‌شود و فارغ‌التحصیلان پزشکی، داروسازی و دندانپزشکی در هیچ مقطعی، آموزش‌های اقتصاد سلامت را فرا نگرفته و نمی‌گیرند که باید به آن توجه کرد.
وی افزود: متاسفانه برخی فارغ‌التحصیلان تصور می‌کنند چون سواد دارند، هر دارویی که تازه در دنیا تولید شده را حتی با اثربخشی محدود و بسیار محدود می‌توانند برای بیماران نیازمند تجویز کنند که این علامتی از سواد بالا نیست بلکه علامت بی‌توجهی نسبت به محیطی بوده که در آن کار می‌کنیم. اینکه یک بیمار حاضر است تمام زندگی‌اش را بفروشد تا دارویی را تهیه کند که آن دارو حداکثر ۱۵‌درصد در بقای سه ماهه اثرگذار است، انجمن‌های علمی هم باید کمک و ورود کنند.
بازبینی مجدد سهمیه‌های پذیرش دانشگاه‌ها
دکتر جعفریان عدالت در پذیرش دانشجویان و میزان تاثیرگذاری سهمیه‌ها را در برقراری عدالت آموزشی، حائزاهمیت دانست و گفت: این موضوع در شورایعالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و وزارتخانه‌های بهداشت و علوم در زمینه بازبینی مجدد سهمیه‌های پذیرش دانشگاه‌ها کار می‌کنند تا عدالت در پذیرش دانشجویان رعایت شود.
مشاور عالی وزیر بهداشت تامین عدالت در خدمات سلامت را نیز مهم ارزیابی و بیان کرد: کشوری به پهناوری قابل‌ توجه ایران، سختی‌هایی در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی دارد. وزیر بهداشت سوئد که مشکل اقتصادی ندارد در زمان مسوولیت بنده در دانشگاه علوم پزشکی تهران به ایران آمده بود، عنوان می‌کرد که ما مشکل دسترسی به خدمات داریم چراکه برخی از مناطق سوئد صعب‌العبور است.
مشکلات بیمارستان‌هایی که تراز اقتصادی مثبت ندارند
جعفریان تاکید کرد: نیمی از بیمارستان‌های دولتی در کشور کمتر از ۱۰۰تخت بیمارستانی دارند که تراز مثبت اقتصادی ندارند به جز برخی بیمارستان‌های تخصصی که کاربرد بستری کوتاه‌مدت پیشرفته دارند که امکان دارد صرفه اقتصادی داشته باشد اما بیمارستان‌های عمومی دولتی کمتر از ۱۰۰تخت، صرفه اقتصادی ندارند.
وی راهکار ایجاد و تقویت دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی را راه‌اندازی بیمارستان‌های جدید ندانست و گفت: در دهه۷۰ که در لرستان دوره طرح را می‌گذراندم در منطقه‌ای با جمعیت ۸‌هزار نفر، بیمارستان ۳۲تختخوابی داشت که با ۴۰نیروی انسانی، دو بیمار بستری داشت چون فاصله این شهر با مرکز استان حدود ۷۰ کیلومتر بود.
جانشین وزیر بهداشت یادآور شد: هنوز هم برخی ساختارها برای راه‌اندازی بیمارستان در برخی مناطق کشور که شامل سطح بندی هم نمی‌شوند، اصرار دارند که بیمارستان ساخته شود که فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها می‌توانند در مورد نادرست بودن احداث چنین بیمارستان‌هایی اقناع‌سازی کنند.
توجه به اعضای هیات دولتی و حل مشکلات آنها
مشاور عالی وزیر بهداشت با تاکید بر اهمیت توجه به اعضای هیات علمی و حل مشکلات آنها گفت: امیدواریم تا ۱۲اردیبهشت و روز استاد، اخبار امیدوار‌کننده در مورد اعضای هیات دولت منعکس شود. در حال حاضر مشکلات جدی در حوزه معیشتی، جذب هیات علمی جوان و فعال و نگهداشت آنها داریم.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد شیب مهاجرت جامعه پزشکی و اعضای هیات علمی در ماه‌های اخیر کند شده اما مهاجرت آنها هنوز مساله‌ای جدی در کشور و نظام سلامت است، بنابراین اعتقاد داریم هیات علمی محور هر فعالیت توسعه‌ای و پیشرفت در کشور است و پس از آن مشارکت دانشجویان در امور دانشگاه‌ها و مشورت گرفتن از نظرات آنها هم در تصمیم‌گیری‌های صحیح اهمیت ویژه‌ای دارد.
جانشین وزیر بهداشت در پایان با بیان اینکه همه فعالیت‌ها و نیروهای حوزه سلامت وابسته به آموزش هستند، گفت: آموزش در همه فعالیت‌ها نقش جدی دارد و بدون ارائه آموزش نمی‌توان به نتایج مطلوب برسیم و از تلاش‌های فعالان حوزه آموزش تقدیر می‌کنیم.