موج اعتراض آمریکایی‌ها

سارا عمرانی پارچین – هراز‌چند‌گاهی اتفاقی رخ می‌دهد و سیستم قضایی یا قانون‌گذاری آمریکا را با چالشی جدید روبه‌رو می‌کند. تیراندازی دبستان سندی هوک که مرگ ۲۰ دانش‌آموز و شش نفر از کارکنان این دبستان در نیوتاون را موجب شد، تجمع مردم در مقابل کاخ سفید و درخواست کنترل استفاده از سلاح‌ گرم در آمریکا را به دنبال داشت. پرونده جدیدی که این‌بار سیستم قضایی و نه قانون‌گذاری ایالات متحده را به چالش کشانده اما از جنس دیگری است؛ جنسی که مساله تبعیض نژادی را بار دیگر در سطر نخست ملاحظات مردمی قرار داده است. مردمی که از زمان مارتین لوتر کینگ به دنبال برابری حقوق سیاهپوستان و سفیدپوستان بوده‌اند و نتیجه دادگاه یکشنبه را بیانگر عدم موفقیت خود در این مسیر می‌دانند.
درست از زمانی که جورج زیمرمن دستان خود را بالا گرفت و به پلیس گفت که به ترایوان مارتین شلیک کرده است، یک واقعیت غیرقابل بحث وجود داشت؛ یک نوجوان سیاهپوست بی سلاح کشته شده است. اما براساس حکم دادگاه جورج زیمرمن از اتهام قتل غیرعمد تریوان مارتین تبرئه شد. جورج زیمرمن، ۲۹ ساله روز ۲۶ فوریه سال ۲۰۱۲ به سوی تریوان مارتین، نوجوان سیاهپوست ۱۷ ساله شلیک کرد که این حادثه موجب مرگ این نوجوان شد. در این محله چند فقره سرقت رخ داده بود و زیمرمن در آن شب به عنوان نگهبان محل کشیک می‌داد. متهم در جریان دادرسی پرونده در دادگاه اظهار کرده بود که تریوان مارتین به سمت وی حمله‌ور شده و همین امر موجب شده تا او این نوجوان غیرمسلح را هدف قرار دهد.
این پرونده در زمان دادرسی بسیار مورد توجه افکار عمومی در آمریکا قرار گرفت و واکنش‌های زیادی را در پی داشت زیرا ظن آن می‌رفت که در ماجرای این قتل و نیز مواجهه پلیس با آن انگیزه‌های نژادپرستانه وجود داشته باشد.
اعلام حکم دادگاه واکنش‌های منفی فراوانی را در آمریکا به همراه داشته است. مدافعان حقوق مدنی خواستار دخالت وزارت دادگستری و بازبینی پرونده شده‌اند. چنانچه جورج زیمرمن مقصر شناخته می‌شد، احتمال می‌رفت که به حبس ابد محکوم شود. وی در زمان دادرسی با وثیقه یک میلیون دلاری بیرون از زندان به سر می‌برد.
تبرئه جورج زیمرمن واکنش‌های گسترده‌ای را در آمریکا به همراه داشته است. گروهی از فعالان حقوق شهروندی با اعتراض به حکم صادره از سوی دادگاه خواستار دخالت وزارت دادگستری آمریکا در این پرونده شده‌اند. در این میان بزرگ‌ترین سازمان دفاع از حقوق مدنی رنگین پوستان در آمریکا (NAACP) اعلام کرده است که جورج زیمرمن بایستی به دلیل زیرپا گذاشتن حقوق شهروندی تریوان مارتین محاکمه شود. ال شارپتون، چهره سرشناس در زمینه حقوق مدنی آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار حکم دادگاه را «سیلی به صورت ملت آمریکا» خوانده است. در شماری از شهرهای آمریکا معترضان به این حکم به صورت خودجوش با برپایی تظاهرات تبرئه شدن جورج زیمرمن را ناشی از «دیدگاه نژادپرستانه هیات منصفه» دانسته‌اند.
باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا در واکنش به نتیجه این دادگاه در بیانیه‌ای از مردم کشورش خواست درباره نتیجه این پرونده مدتی را در آرامش به تفکر بپردازند. رییس‌جمهور آمریکا مرگ تریوان مارتین را یک «تراژدی نه تنها برای خانواده و همسایگانش بلکه برای همه آمریکایی‌ها» دانست.
در بیانیه وی آمده: «می‌دانم که این پرونده احساسات عمیقی را برانگیخته و می‌دانم که اکنون پس از اعلام رای دادگاه این احساسات بیشتر هم خواهد شد. با این حال ما ملتی قانونمند هستیم و هیات منصفه نظر خود را بیان کرده است.» وی گفت که همه آمریکایی‌ها باید به درخواست خانواده مارتین برای حفظ آرامش احترام بگذارند. اوباما اشاره‌ای نیز به نیاز به تغییر در قوانین حمل سلاح در آمریکا کرد. وی گفت: «ما باید از خود بپرسیم آیا همه تلاش خود را برای از بین بردن موج خشونت‌های ناشی از اسلحه در کشور که روزانه جان عده زیادی را می‌گیرد، انجام می‌دهیم؟»
همزمان روز یکشنبه در شهرهایی از جمله شیکاگو، سان‌فرانسیسکو، فیلادلفیا، واشنگتن و آتلانتا معترضان به نتیجه دادگاه راهپیمایی کردند. در شهر اوکلند در کالیفرنیا عده‌ای از معترضان آتش‌های کوچک روشن کرده و شیشه‌های تعدادی از ساختمان‌ها را شکستند.
در این بین سازمان NAACP فراخوانی را در اینترنت منتشر کرده که خطاب به اریک هولدر، وزیر دادگستری آمریکا از وی خواسته شده تا پرونده جرج زیمرمن مورد بازبینی قرار گیرد. این فراخوان اینترنتی تنها چند ساعت پس از انتشار از سوی ده‌ها هزار نفر به امضا رسید.