موج گرانی در بازار میوه و تره‌بار

گروه بازرگانی- طی ماه‌های اخیر همواره با بازار پر‌تلاطم کالاهای اساسی و محصولات پر‌مصرفی مانند گوشت، مرغ،‌ برنج و‌… مواجه بودیم در حالی که به نظر می‌رسید بازار میوه و تره‌بار نسبت به دیگر بازارها، از ثبات یا آرامش برخوردار است اما گشت و گذاری در بازار نشان می‌دهد که علاوه بر گرانی برخی از اقلام میوه و تره‌بار و همچنین نوبرانه‌ها، در برخی از مغازه‌های سطح شهر، میوه‌های خارجی نیز با قیمت‌های باورنکردنی به فروش می‌رسند. این در حالی است که علاوه بر کمبود نظارت‌ها برای برخورد با گرانفروشی و عرضه میوه‌های قاچاق در مغازه‌ها، سیاست‌های وزارت کشاورزی نیز برای تغییر الگوی کشت و الگوی مصرف محصولات کشاورزی و همچنین طرح برنامه مناسب تولید برای کشاورزان، چندان مناسب نبوده است.
پیاز از موز گران‌تر شد
بر همین اساس بازار میوه و تره‌بار در حالی با عرضه اقلام جدید و نوبرانه تابستانی همراه شده است که برخی از اقلام پرمصرف میوه و تره‌بار مانند پیاز با افزایش قیمت قابل توجهی روبه‌رو شده است. قیمت هر کیلو پیاز در یک ماه و نیم گذشته یکباره به سه تا چهار هزار تومان رسید که با ورود پیاز اصفهان نرخ این محصول اندکی کاهش یافت. اما بار دیگر قیمت این محصول علاوه بر کمبود در میادین میوه و تره‌بار بالا رفته است و با نرخ‌های بیش از چهار هزار تا ۴۸۰۰ تومان عرضه می‌شود. در همین خصوص به تازگی رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی اعلام کرد که کشاورزی و تولید سنتی دلیل اصلی گرانی محصولات کشاورزی مانند پیاز است و کشاورز هرگاه از تولیدش سود مناسبی نمی‌برد سال آینده دیگر آن را نمی‌کارد.
افزایش دوباره قیمت، مقطعی است
این در حالی است که نایب‌رییس اتحادیه میوه و سبزی تهران معتقد است، افزایش دوباره قیمت پیاز مقطعی است و با ورود محصولات اصفهان نرخ آن کاهش می‌یابد. اسدالله کارگر، ‌قیمت هرکیلوگرم پیاز زرد و شیری را در میادین میوه و تره‌بار بین ۲۰ تا ۳۲ هزار ریال اعلام کرد که با سود ۳۵ درصدی در خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود. وی اظهار داشت: اکنون کل پیاز مورد نیاز کشور از شهرستان‌های دزفول و اصفهان تامین می‌شود که کافی نیست‌ لذا این محصول همچنان با قیمت بالا به دست مصرف‌کننده می‌رسد. وی پیش‌بینی کرد با افزایش عرضه پیاز از شهرستان اصفهان در روزهای آینده، مشکل افزایش قیمت مقطعی آن برطرف شود.
نیاز به توجه وزارت کشاورزی
همچنین رییس اتحادیه محصولات کشاورزی هم در این رابطه اعلام کرد که قیمت پیاز به دلیل کمبود تولید و عرضه نسبت به تقاضا از موز در بازار پیشی گرفته است، به طوری که در حال حاضر هر کیلوگرم موز حدود ۳۵۰۰ تومان و هر کیلوگرم پیاز حدود ۳۸۵۰ تومان فروخته می‌شود.
رضا نورانی گفت: شاید بخشی از گرانی پیاز در بازار به دلالی و واسطه‌گری ارتباط پیدا کند اما نمی‌توان آن را به گردن دلالان انداخت‌ چرا‌که هم‌اکنون تولید و عرضه پیاز در بازار نسبت به تقاضا کمتر شده و کمبود، عامل اصلی گرانی است. در سال‌های گذشته شاهد بودیم که تولید پیاز به شدت افزایش یافته بود و آنقدر محصول روی دست کشاورز ماند که بخشی از آن معدوم شد.
وی افزود: هنگامی که کشاورز با ضرر و زیان ناشی از فروخته نشدن محصول یا قیمت بسیار ناچیز آن مواجه می‌شود، در فصل بعدی کشت، قطعا آن محصول را نمی‌کارد یا کشت خود را به شدت کاهش می‌دهد. در سال جاری نیز همین اتفاق افتاد و ضرر و زیان‌های کشاورزان سبب شد امسال پیاز نکارند یا اینکه تولیدشان را کاهش دهند.
نورانی تاکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و بازار محصولات کشاورزی موظف است یک بار برای همیشه الگوی کشت و مصرف محصولات کشاورزی را با محاسبه معیارهایی مانند میزان مصرف آب و میزان تقاضای داخلی تغییر دهد که البته این الگوی کشت درباره محصولاتی مانند سیب‌‌زمینی و پیاز قابلیت اجرا دارد و برای محصولات باغی که با افزایش تولید بیش از نیاز داخلی مواجه می‌شوند، باید به فکر صادرات باشیم.
روند روبه رشد صادرات محصولات کشاورزی به قطر
رییس اتحادیه محصولات کشاورزی همچنین با بیان اینکه صادرات این محصولات به قطر روند رو به رشدی دارد، گفت: دلیل گرانی پیاز صادرات نیست چون ایران به قطر پیاز صادر نمی‌کند. این در حالی است که بزرگ‌ترین تولیدکننده پیاز، هندوستان است که به قطر نیز صادرات انجام می‌دهد.
رییس اتحادیه محصولات کشاورزی گفت: پیاز ایرانی با قیمت‌های فعلی توان رقابت در کشورهای هدف را ندارد چرا‌که ما می‌بینیم در سطح شهر قیمت موز از پیاز ارزان‌تر است بنابراین کشورهای وارد‌کننده با این قیمت‌های گران از ما پیاز نمی‌خرند.
نورانی با بیان اینکه صادرات محصولات کشاورزی ایران به کشور قطر از روند رو به رشدی برخوردار است، اظهار داشت: صادرات محصولات کشاورزی ما از نقاطی مانند بوشهر، فارس، تهران و بندرعباس به قطر انجام می‌شود و محصولاتی که به این کشور صادر می‌شود، بیشتر شامل سبزی، صیفی و میوه‌های فصلی است.
وی با اشاره به اینکه انتظار ما این بود که دولت به فراهم شدن زیرساخت‌های صادراتی کمک می‌کرد که صادرات به قطر با لنج انجام نشود؛ ادامه داد: با توجه به اینکه لنج یک صنعت قدیمی و کهنه است، وقوع یک طوفان در آب‌های خلیج‌فارس می‌تواند چند روز روند صادرات ما را به تاخیر بیندازد و در نتیجه این امر کالای ایرانی کیفیت خود را از دست خواهد داد.
رییس اتحادیه محصولات کشاورزی تصریح کرد: همان‌طور که اشاره شد، انتظار می‌رفت در همین فرصت کوتاه دولت کمک می‌کرد تا زیرساخت‌های صادراتی مناسب فراهم شود اما هنوز این کار انجام نشده است.
نورانی افزود: بخش‌خصوصی و اتحادیه موفق شدند در همین فرصت کوتاه شناورهایی را تهیه کنند که این شناورها حدود ۱۰ کانتینر یخچالی با خود را حمل می‌کنند و با توجه به اینکه این کانتینرها پر می‌روند و خالی برمی‌گردند صادرکننده مجبور به پرداخت هزینه اضافی است برای اینکه کیفیت کالای صادراتی‌اش بهتر باشد.
وی با بیان اینکه صادرات ما هم‌اکنون هم از طریق هوایی و هم از طریق دریایی در حال انجام است، گفت: انتظار می‌رفت کشتیرانی والفجر که در بوشهر مستقر است این حرکت را زودتر شروع می‌کرد اما این اقدام با تاخیر انجام شد؛ دلیل این امر نیز آن است که قطری‌ها هنوز به شرکت والفجر پاسخ نداده و مجوزی صادر نکرد‌ه‌اند در نتیجه شناورهای گوناگونی که اتحادیه و صادرکنندگان تهیه کرده‌اند از این مسیر به صادرات خود ادامه می‌دهند.
قیمت‌ انواع میوه‌ و تره‌بار تابستانی
بازار میوه و تره‌بار که این روزها با گرم شدن هوا رفت‌و‌آمد و تقاضای بیشتری را به خود می‌بیند با عرضه محصولات نوبرانه تابستانی از جمله زردآلو، شلیل، آلو، ‌شبرنگ، آلبالو و گیلاس همراه شده است که در میان محصولات نوبرانه به طور متوسط هر کیلوگرم آلبالو ۱۰ هزار تومان، گیلاس ۱۲ هزار تومان، ‌شلیل ۷۰۰۰ تومان، ‌شبرنگ ۶۰۰۰ تومان و آلو قرمز ۷۵۰۰ تومان قیمت دارد؛ قیمت‌هایی که تقریبا نسبت به روزهای قبل شکسته شده و در مقایسه با روزهای اول عرضه‌شان متعادل‌تر شده است.
در میان دیگر محصولات، سیب قرمز کیلویی ۵۵۰۰ تومان، ‌سیب زرد کیلویی ۵۰۰۰ تومان، انگور کیلویی ۵۰۰۰ تومان، موز کیلویی ۴۰۰۰ تومان، بِه کیلویی ۱۰ هزار تومان، نارگیل کیلویی ۶۰۰۰ تومان، خیار درختی کیلویی ۳۰۰۰ تومان، خیار بوته‌ای کیلویی ۳۵۰۰ تومان و آناناس به عنوان گران‌ترین میوه کیلویی ۱۵ هزار تومان فروخته می‌شود.
در میان اقلام مختلف تره‌بار نیز سیب‌زمینی کیلویی ۲۰۰۰ تومان،‌ گوجه‌فرنگی کیلویی ۳۰۰۰ تومان، ‌لیمو ترش کیلویی ۱۲ هزار تومان، ‌فلفل دلمه‌ای کیلویی ۳۰۰۰ تومان و بادمجان کیلویی ۲۰۰۰ تومان قیمت دارد. در میان سایر اقلام میوه چغندر کیلویی ۲۰۰۰ تومان، هندوانه ۱۰۰۰ تومان، ‌کاهو کیلویی ۲۰۰۰ تومان و هویج کیلویی ۲۰۰۰ تومان فروخته می‌شود.
اما در این میان پیاز با افزایش چشمگیر قیمت همراه شده است؛ به طوری‌که شاهد افزایش بیش از دو برابری قیمت این محصول هستیم که دلیل آن از سوی مغازه‌داران، صادرات آن عنوان می‌شود اما رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی می‌گوید کشاورزی و تولید سنتی دلیل اصلی گرانی پیاز است.
در حال حاضر هر کیلوگرم پیاز ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ تومان در بازار مصرف عرضه می‌شود درصورتی‌که پیش از این کیلویی ۱۵۰۰ تا نهایتا ۲۰۰۰ تومان قیمت داشت.