مورگان شوستر: بدون گرفتن مالیات هیچ مساله‌ای در ایران حل نمی‌شود

دهم اکتبر ۱۹۱۱ ‌مورگان شوستر‌ آمریکایی که خزانه‌دار کل ایران بود در پی اعلام این حقیقت که تا مساله «مالیات‌گیری دقیق و سر موعد مقرر» در ایران حل نشود و در این مورد سختگیری و دقت لازم به عمل نیاید هیچ‌یک از مشکلات این کشور برطرف نخواهد شد دستور داد که اموال شعاع‌السلطنه تا تسویه بدهی مالیاتی‌اش توقیف شود. در پی این اقدام، دولت روسیه که طبق پیمان تقسیم ایران (قرارداد آگوست ۱۹۰۷ سن‌پترزبورگ)، در وطن ما قزاق مستقر ساخته بود برای جلوگیری از اجرای تصمیم شوستر، به بهانه متوسل شد و در اطراف املاک شعاع‌السلطنه نیروی نظامی مستقر ساخت!‌ در آن زمان دولت آمریکا بی‌طرف بود و در مسائل بین‌المللی دخالت نداشت‌ لذا‌ استخدام مستشار مالیه از آن کشور برای ایران، از نظر انگلستان و روسیه بلامانع بود.
شوستر بعدا در بازگشت به آمریکا کتابی در زمینه خاطرات خود در طول اقامت در ایران نوشت و ضمن آن مسائل وقت ایران را برشمرد که در صدر آنها، فرار ایرانیان از پرداخت مالیات به دولت و به این لحاظ تضعیف دولت بود که باید از تمامیت ارضی کشور، حاکمیت خود، دارایی و جان و امنیت و حیثیت اتباع حفاظت کند. شوستر نوشته است که فرار ایرانیان از پرداخت مالیات، برای آنان به صورت یک عادت درآمده است و مجبور ساختن‌شان به ترک این عادت آسان نخواهد بود.
پس از شوستر، سایر مستشاران خارجی امور مالی ایران هم همین نظر را ابراز کرده بودند. میلسپو مستشار دیگر‌ سه دهه بعد از شوستر گفته بود که ایرانیان به دادن مالیات عادت نکرده‌اند، حال آنکه ثروت خود را باید مرهون وجود دولت، امنیت و فرصت‌های برقرار شده توسط دولت بدانند و سهم خود را بپردازند.