موزه هنرهای معاصر در این ۳ سال چه از سر گذراند؟

موزه هنرهای معاصر که در ماه‌های گذشته روزهای کم‌فروغی را از سر گذراند، این روزها میزبان نمایشگاهی است که یاد رویدادهای هنری دهه‌های گذشته را در ذهن هنرمندان و علاقه‌مندان به هنر زنده کرده است.
«آینه در آینه2»، «رد پا،‌ هایپررئالیسم: از تصویر تا واقعیت، همچنان جاری»، «نمایشگاه کارتون و کاریکاتور منتخب آثار هنرمندان مطرح آمریکای لاتین»، «بر فراز دشت»، «مروری بر آثار برگزیده رضا مافی»، «نقشی بر سنگ»،‌ «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» و حالا «همسفر با آفتاب» و «چشم در چشم» به ترتیب عنوان نمایشگاه‌هایی است که از ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ تاکنون در موزه هنرهای معاصر برپا شد. بهمن‌ماه۱۴۰۱ تا ۲۰ فروردین۱۴۰۲ «آینه در آینه» با عکس‌های قربان خلیلی درباره رویدادهای انقلاب اسلامی برپا شد. این نمایشگاه تا پایان فروردین‌ماه ادامه‌دار بود. در ادامه هم دوشنبه -١١ اردیبهشت ماه- درهای موزه هنری‌های معاصر تهران با افتتاح دو نمایشگاه «رد پا- درنگی بر مراوده هنرمند و پیرامون» و «هایپررئالیسم: از تصویر تا واقعیت» به روی بازدیدکنندگان باز شد. «هایپررئالیسم: از تصویر تا واقعیت» با ۳۳ اثر مروری بر آثار پست‌‌مدرن گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران بود و نمایشگاه «ردپا – درنگی بر مراوده هنرمند و پیرامون» ۵۴ اثر ایرانی و ۲۹ اثر خارجی گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران را به نمایش گذاشت. این نمایشگاه هم به واسطه نمایش آثار گنجینه تقریبا توجه مورد توجه قرار گرفت.
گفتنی است که کیوریتور «هایپررئالیسم: از تصویر تا واقعیت» نیز جمال عرب‌زاده بود که حالا نمایشگاه «چشم در چشم» را کیوریت کرده است. این نمایشگاه هم مانند نمایشگاه فعلی موزه، بازنمایش آثار گنجینه در قالبی پژوهشی بود.
«همچنان جاری» نمایشگاه بعدی موزه هنرهای معاصر بود. این نمایشگاه ۲۸تیر تا ۲۲ شهریور۱۴۰۲ برپا شد و مروری بر بازتاب جریان عاشورا در هنرهای تجسمی معاصر ایران داشت. «همچنان جاری» با آغاز ماه محرم در موزه هنرهای معاصر تهران افتتاح شد. این نمایشگاه منتخبی از آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران و حوزه هنری بود.
همکاری موزه هنرهای معاصر و حوزه هنری ادامه‌دار شد. ۱۱آبان تا ۳دی۱۴۰۲ نمایشگاه کارتون و کاریکاتور منتخب آثار هنرمندان «آمریکای لاتین» افتتاح شد. این نمایشگاه به دبیری سید مسعود شجاعی طباطبایی، دربرگیرنده آثار هنرمندان از کشورهای منطقه آمریکای لاتین بود و با همکاری حوزه هنری به نمایش درآمد.
سپس موزه هنرهای معاصر بار دیگر با «بر فراز دشت» تا حدی قد برافراشت. کیوریتور این مجموعه مسیحا ربیعی بود و با منتخبی از آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران که رویکردی طبیعت‌گرایانه داشتند برپا شد. این نمایشگاه ۱۹اسفند1۴۰۲ افتتاح شد تا ۱۶ اردیبهشت۱۴۰۳ ادامه داشت. مروری بر آثار برگزیده رضا مافی نیز نمایشگاه دیگری بود که ۲۵اردیبهشت تا ۱ خرداد۱۴۰۳ در موزه برپا بود. این نمایشگاه براساس پژوهش‌های نمایشگاه گردانش، محبوبه کاظمی از میان متون و مطالب موجود از هنرمند انجام شده بود. «نقشی بر سنگ» نمایشگاه بعدی موزه هنرهای معاصر بود. این نمایشگاه ۱۹ تیر تا ۱۸شهریور1۴۰۳با آثار هنرمندان ایرانی، فلسطینی و … با موضوع فلسطین برپا شد. این نمایشگاه نیز با آثاری از گنجینه حوزه هنری، موزه هنرهای معاصر تهران، موسسه فرهنگی و هنری صبا، بنیاد فرهنگی روایت فتح و مجموعه شخصی، به نمایشگاه‌گردانی محمدرضا وحیدزاده به نمایش گذاشته شد. موزه هنرهای معاصر در این سه‌سال چه از سر گذراند؟ «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» نیز نمایشگاه گروهی از بازنمایش آثار ایران در دوسالانه هنر ونیز بود که از ۱۵مهر در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد. حوزه هنری هم با پاویون ایران در ونیز همکاری داشت و عمده آثار، در حوزه نقاشی و از یک سبک خاص بود. پس از این چند نمایشگاه که البته اغلب با استقبال چشمگیر همراه نشدند، دو نمایشگاه «همسفر با آفتاب» از آثار فرخ شایسته- به کیوریتوری رضا دبیری‌نژاد- و «چشم در چشم» – به کیوریتوری جمال عرب زاده – از ۵ مهر در موزه هنرهای معاصر تهران برپا شد. در این روزها نمایشگاه‌های فعلی موزه با استقبال چشمگیر روبه‌رو شده است و بازدیدکنندگان برای دیدن نمایشگاه به‌دنبال ساعات خلوت‌تر هستند. اساتید همراه با دانشجویان برای بازدید از آثار و مطالعه و پژوهش در رمپ موزه که آن‌هم دلتنگ بازدیدکنندگان بود، گذر می‌کنند. حالا دوباره به واسطه برگزاری نمایشگاه «چشم در چشم» و بیرون آمدن آثار از گنجینه، موزه هنرهای معاصر با استقبال و حضور جوانان هنرمند و قشر حرفه‌ای هنر روبه‌رو شده است. آنهایی که در ماه‌های گذشته موزه را از یاد برده‌ بودند، چشم در چشم پرتره‌های هنرمندان معروف جهان می‌شوند و به واسطه بیکن، لوترک، پیکاسو، ونگوگ، وارهول، جاکومتی و … با موزه هنرهای معاصر آشتی می‌کنند. تیرگی در روابط بخش حرفه‌ای هنرمندان با بدنه دولتی البته محدود به موزه هنرهای معاصر تهران نیست و الگوی این رابطه در سال‌های گذشته در جشنواره‌های تجسمی نیز دیده می‌شود. با این حال استقبال از نمایشگاه موزه ‌هنرهای معاصر تهران نشان داد که این جامعه نه به‌دنبال بهانه‌ای برای خدشه‌دار کردن رابطه که حقیقتا به‌دنبال آثار درخور است و فارغ از آنچه ارائه می‌شود، سلیقه خود را محفوظ می‌دارد و احتمالا جزء جزء موزه هنرهای معاصر نیز امیدوار است که ردپای بخش حرفه‌ای هنر از موزه هنرهای معاصر پاک نشود.