7 - 12 - 2024
مکان امن سرمایهگذاری
دیبا حاجیها- صندوقهای سرمایهگذاری به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای بازارهای مالی امکان سرمایهگذاری در انواع مختلفی از داراییها را در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهند. استفاده از این ابزار به عنوان روشی برای سرمایهگذاری غیرمستقیم برای کسانی که از تخصص کافی در سرمایهگذاری برخوردار نیستند، بسیار توصیه میشود. از طرفی سرمایهگذارانی که تخصص کافی دارند اما زمان کافی برای بررسی بازار را در اختیار ندارند، میتوانند واحدهای صندوقها را خریداری کنند و وجوه خود را به مشاوران و تحلیلگران حرفهای فعال در صندوقها بسپارند. صندوقهای سرمایهگذاری بسته به نوع داراییها و استراتژیهای سرمایهگذاری میتوانند متنوع باشند و هرکدام از مزایا و ویژگیهای خاص خود برخوردارند. در ایران، با توجه به شرایط اقتصادی و تحولات بازار سرمایه، انواع مختلفی از صندوقهای سرمایهگذاری ایجاد شده که میتوانند نیازهای مختلف سرمایهگذاران را برآورده کنند. از صندوقهای درآمد ثابت گرفته تا صندوقهای جسورانه، این ابزارها با هدف تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری و مدیریت ریسک، فرصتهای مناسبی برای سرمایهگذاران فراهم میکنند. با توجه به اهمیت ویژه این صندوقها، معرفی و بررسی عملکرد آنها ضروری به نظر میرسد.
ریسکگریزی در ساحل امن درآمد ثابتها
صندوقهای درآمد ثابت یکی از پرطرفدارترین ابزارهای سرمایهگذاری در ایران به شمار میروند که هدف اصلی آنها حفظ ارزش سرمایه و ارائه سودی پایدار با حداقل ریسک ممکن است. این صندوقها مناسب افرادی هستند که به دنبال گزینهای کمریسک برای سرمایهگذاری هستند یا نمیخواهند در بازارهای پرنوسانی مانند بورس فعالیت کنند. بخش عمده داراییهای این صندوقها در ابزارهای مالی با درآمد ثابت از جمله اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی، اوراق قرضه، گواهی سپرده بانکی و سپردههای بانکی سرمایهگذاری میشود.
یکی از مهمترین ویژگیهای این صندوقها، نقدشوندگی بالاست. سرمایهگذاران میتوانند در هر زمان اقدام به فروش واحدهای خود کرده و پول خود را ظرف چند روز کاری دریافت کنند. در شرایط اقتصادی حال حاضر ایران، به دلیل نوسانات بالای بازارهای دیگر و نرخ تورم، صندوقهای درآمد ثابت به عنوان گزینهای قابل اعتماد برای حفظ ارزش پول و دریافت سود مطمئن، مورد توجه بسیاری از سرمایهگذاران قرار میگیرند.
در حال حاضر مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقهای درآمد ثابت در کشور ما، ۷۶۱۴۰۵میلیارد تومان است. در یک بررسی کلی، پرتفوی صندوقهای درآمد ثابت به طور میانگین شامل 13/0درصد وجه نقد، 53/4درصد سهام و صندوق، 94/39درصد سپرده بانکی و 3/51درصد اوراق بهادار با درآمد ثابت است. همچنین میانگین بازده یکساله این صندوقها 78/24درصد است. صندوقهای درآمد ثابت از ابتدای آغاز فعالیت تاکنون توانستهاند به طور میانگین 13/183درصد بازدهی داشته باشند که نسبت به سایر صندوقهای سرمایهگذاری عملکرد نسبتا خوبی است.
صندوقهای بازارگردانی؛ عجله ممنوع!
صندوقهای اختصاصی بازارگردانی یکی از ابزارهای مهم مالی در بازار سرمایه ایران هستند که به منظور افزایش نقدشوندگی و کاهش نوسانات قیمت اوراق بهادار طراحی شدهاند. این صندوقها در بهبود کارایی بازار نقشی کلیدی ایفا میکنند و با خرید و فروش مستمر اوراق بهادار، از ایجاد نوسانات غیرمنطقی جلوگیری کرده و به ثبات بازار کمک میکنند. صندوقهای بازارگردانی عموما توسط نهادهای مالی نظیر شرکتهای تامین سرمایه، کارگزاریها یا سرمایهگذاران حقوقی تاسیس میشوند.
عملکرد این صندوقها به گونهای است که با استفاده از سرمایه تخصیصیافته و استراتژیهای مشخص، همواره برای خرید و فروش در بازار آمادگی دارند و با کاهش فاصله بین قیمتهای خرید و فروش به سرمایهگذاران خرد اجازه میدهند که با اطمینان بیشتری به معاملات خود بپردازند. این صندوقها معمولا شامل داراییهایی همچون سهام شرکتهای بورسی یا فرابورسی و وجوه نقد هستند که برای تسهیل عملیات خرید و فروش استفاده میشوند.
با توجه به شرایط بازار سرمایه ایران و نیاز به ابزارهایی برای مدیریت نوسانات و تقویت نقدشوندگی، صندوقهای اختصاصی بازارگردانی نقش مهمی در بهبود عملکرد بازار و جذب سرمایهگذاران ایفا میکنند. این صندوقها همچنین برای شرکتهایی که سهامشان در بازار معامله میشود، ابزاری موثر برای حمایت از قیمت سهام و مدیریت بهتر نقدشوندگی به شمار میروند. در مجموع، این صندوقها با تنظیم عرضه و تقاضا در بازار به تعادل قیمتی کمک کرده و به عنوان یکی از ارکان توسعهیافته بازار سرمایه ایران شناخته میشوند.
در حال حاضر مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقهای اختصاصی بازارگردانی در ایران، ۱۹۳۴۹۰میلیارد تومان است. صندوقهای اختصاصی بازارگردانی به طور میانگین 64/0درصد وجه نقد، 6/69درصد سهام و صندوق، 62/7درصد سپرده بانکی و 99/1درصد اوراق بهادار با درآمد ثابت در پرتفوی خود نگه میدارند. این صندوقها به طور میانگین توانایی پرداخت 38/4درصد بازدهی در یک سال را داشتهاند که عملکرد ضعیفی را به نمایش میگذارد. لازم به ذکر است که صندوقهای اختصاصی بازارگردانی از ابتدای آغاز فعالیت تاکنون توانستهاند به طور میانگین ۲۰۳درصد بازدهی داشته باشند که در مقایسه با صندوقهای درآمد ثابت نکته مهمی را یادآوری میکند. اگرچه ممکن است واحدهای سرمایهگذاری حامل ریسک در میانمدت و کوتاهمدت بازدهی ناپایداری داشته باشند اما در بلندمدت میتوان انتظار داشت از واحدهای سرمایهگذاری بدون ریسک عملکرد بهتری را به ثبت برسانند. همانطور که ذکر شد، صندوقهای درآمد ثابت اگرچه سودهای پایداری توزیع کردهاند لکن به طور کلی بازدهی کمتری به سبب ماهیت ریسکگریزی خود داشتهاند.
صندوقهای سهامی؛ انتخابی سودآور با ریسک بالا
صندوقهای سهامی یکی از انواع صندوقهای سرمایهگذاری در ایران هستند که بخش عمده دارایی خود را در سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و فرابورس سرمایهگذاری میکنند. این صندوقها به دلیل ماهیت سرمایهگذاری در سهام، معمولا بازدهی بالاتری نسبت به صندوقهای درآمد ثابت داشته و در عین حال ریسک بیشتری نیز با خود به همراه دارند. عملکرد صندوقهای سهامی به شدت به شرایط کلی بازار سرمایه و نحوه مدیریت داراییهای آنها وابسته بوده و معمولا برای افرادی که افق سرمایهگذاری بلندمدت و تحمل ریسک بیشتری دارند مناسب است. این صندوقها در دو نوع قابل معامله در بورس یا مبتنی بر صدور و ابطال فعالیت میکنند. در نوع قابل معامله، خرید و فروش واحدهای صندوق از طریق سامانههای بورس انجام میشود، در حالی که در نوع دیگر، این فرآیند از طریق مراجعه مستقیم به صندوق امکانپذیر است. مزیت اصلی این صندوقها برای سرمایهگذاران، مدیریت حرفهای داراییها توسط کارشناسان مالی و کاهش پیچیدگیهای مرتبط با سرمایهگذاری مستقیم در بورس است. این ابزار گزینهای مناسب برای افرادی است که به دنبال بهرهمندی از رشد ارزش سهام و بازدهی بلندمدت بازار سرمایه هستند و همچنین میتوانند ریسکهای بالا را تحمل کنند.
مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقهای سهامی در ایران، ۱۴۸۷۷۳میلیارد تومان است. صندوقهای سهامی به طور میانگین 27/0درصد وجه نقد، 75/88درصد سهام و صندوق، 31/6درصد سپرده بانکی و 61/1درصد اوراق بهادار با درآمد ثابت در پرتفوی خود نگه میدارند. این صندوقها اگرچه میانگین بازدهی 71/11درصد در یک سال را ثبت کردهاند اما از آغاز فعالیت تاکنون توانستهاند به طور میانگین 98/4671درصد بازدهی داشته باشند. در نتیجه میتوان گفت که نوسانگیری از واحدهای صندوقهای سهامی میتواند به شدت پرریسک باشد و بازدهی اصلی در گرو دیدگاهی بلندمدت نسبت به سرمایهگذاری در این صندوق و دوری از تصمیمات آنی در التهابات بازار است. صندوقهای سهامی اگرچه بهترین عملکرد را در یک سال به نمایش نگذاشتهاند اما بیشترین بازدهی بلندمدت را به خود اختصاص دادهاند که این نکته، به طور مجدد بر لزوم اجتناب از رفتارهای هیجانی در خرید و فروش واحدهای صندوق تاکید میکند.
صندوقهای مبتنی بر سپردههای کالایی: تورم ایرانی، قیمتهای جهانی
صندوقهای مبتنی بر سپردههای کالایی، که به اختصار صندوقهای کالایی نامیده میشوند، نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری هستند که به جای سرمایهگذاری در سهام شرکتها یا اوراق با درآمد ثابت، در اوراق بهاداری بر پایه کالاهایی مانند طلا، نفت و زعفران سرمایهگذاری میکنند.
این صندوقها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که بدون نیاز به خرید فیزیکی کالا، از طریق خرید اوراق مربوط به کالا، در آن سرمایهگذاری کنند. در ایران، دارایی پایه تمامی صندوقهای سرمایهگذاری کالایی پذیرششده در بورس کالا، اوراق بهادار مبتنی بر کالای مورد نظر است که این اوراق بهادار میتواند شامل گواهی سپرده کالایی، قرارداد آتی کالایی، قرارداد اختیار معامله کالایی و همچنین قراردادهای سلف موازی استاندارد باشد.
با سرمایهگذاری در این صندوقها، ریسکهای خرید و نگهداری کالای فیزیکی کاهش مییابد و سرمایهگذاران میتوانند از افزایش قیمت کالاها منتفع شوند.
بررسی عملکرد این صندوقها نشان میدهد که پرتفوی آنها به طور میانگین شامل 15/0درصد وجه نقد، 6/19درصد سهام و صندوق، 09/4درصد سپرده بانکی و 68/1درصد اوراق بهادار با درآمد ثابت است. این صندوقها به طور میانگین ۷۰ بازده در یک سال به ثبت رساندهاند که عدد قابل توجهی است. این صندوقها از ابتدای فعالیت خود تاکنون بالغ بر 16/3180درصد بازدهی داشتهاند و در حال حاضر مجموع ارزش خالص داراییهای آنها، 4/80710میلیارد تومان است. بازدهی این صندوقها به طور قابل توجهی تحت تاثیر تورم و قیمت جهانی کالاهاست و لازم است سرمایهگذار نسبت به این دو متغیر دید مناسبی داشته باشد و بر همین اساس، زمان خرید و فروش واحدهای صندوق را پیشبینی کند.
صندوقهای مختلط: تلخی ریسک و شیرینی سود در تعادل
صندوقهای مختلط نوعی صندوق سرمایهگذاری هستند که ترکیبی از سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت و سایر ابزارهای مالی را در سبد داراییهای خود نگه میدارند. هدف اصلی این صندوقها ایجاد تعادلی میان بازدهی و ریسک است. این ایجاد تعادل یعنی سرمایهگذاران بتوانند از پتانسیل رشد بازار سهام بهرهمند شوند و در عین حال از ریسک کمتر ابزارهای با درآمد ثابت نیز استفاده کنند.
در صندوقهای مختلط، ترکیب داراییها بسته به استراتژی صندوق میتواند متفاوت باشد. به طور معمول، صندوقهای مختلط درصدی از سرمایه خود را در سهام شرکتهای بورسی و فرابورسی و باقیمانده را در اوراق بدهی مانند اوراق مشارکت، گواهی سپرده و سپردههای بانکی سرمایهگذاری میکنند. این تنوع به صندوق کمک میکند تا در شرایط مختلف بازار، به مدیریت ریسک و کسب بازدهی مطلوب اقدام کنند.
سرمایهگذاری در صندوقهای مختلط به دلیل ترکیب داراییهای مختلف، برای افرادی مناسب است که به ریسک کمتر و بازدهی پایدارتری نسبت به صندوقهای سهامی خالص علاقهمند هستند. صندوقهای مختلط برای افرادی که تمایل دارند در کنار کسب سود از بازار سهام، بخشی از سرمایه خود را در داراییهای با ریسک کمتر حفظ کنند، گزینهای مناسب به شمار میآیند.
مجموع ارزش خالص داراییهای صندوقهای مختلط ۷۵۱۶میلیارد تومان است. میانگین بازدهی این صندوقها 48/17درصد در یک سال است که نشاندهنده عملکرد بهتر صندوقهای مختلط نسبت به صندوقهای سهامی است. میتوان نتیجه گرفت که ریسک، به شدت سهام را تحت تاثیر قرار داده است و ریسکگریزی بیشتر مختلطها در مقایسه با صندوقهای سهامی سپر بلای آنها شده است. البته در یک عملکرد بلندمدت، صندوقهای مختلط با بازدهی میانگین ۱۸۱۲درصدی از آغاز فعالیت خود، از سهامیها جا ماندهاند و البته ریسک کمتری را نیز تحمل کردهاند.
صندوقهای املاک و مستغلات: از رکود بازار یا صبر ایوب
صندوقهای سرمایهگذاری املاک و مستغلات به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که به طور غیرمستقیم در بازار مسکن و پروژههای ساختمانی سرمایهگذاری کنند. این صندوقها معمولا داراییهای خود را در بخشهایی مانند خرید و فروش املاک مسکونی و تجاری، توسعه پروژههای ساختوساز یا اجاره املاک متمرکز میکنند. هدف این صندوقها ایجاد بازدهی از طریق افزایش قیمت املاک و همچنین درآمد حاصل از اجاره آنهاست. به دلیل ثبات نسبی بازار املاک و مستغلات نسبت به بسیاری از بازارهای موازی، این صندوقها میتوانند گزینهای کمریسکتر و مناسب برای سرمایهگذاران بلندمدت باشند.
این صندوقها برای افرادی که میخواهند از مزایای سرمایهگذاری در بازار مسکن بهرهمند شوند ولی تمایلی به مدیریت مستقیم املاک و پروژههای ساختوساز ندارند، گزینه مناسبی به شمار میروند. در نتیجه، سرمایهگذاران میتوانند با سرمایهگذاری در این صندوقها از تجربه و تخصص مدیران حرفهای در انتخاب پروژهها و املاک بهرهمند شوند.
ارزش داراییهای خالص صندوقهای املاک و مستغلات در کشور ما به رقم ۳۰۹۲میلیارد تومان رسیده است و همچنین این صندوقها به طور میانگین توانستهاند 48/1درصد بازده یکساله به سهامداران خود اعطا کنند. این عدد به خوبی از دو نکته پرده برمیدارد. اولین نکته رکورد بازار مسکن در کشور و دومین نکته چشمانداز طولانیمدت این صندوقهاست. در نتیجه خرید واحدهای این صندوقها برای سرمایهگذاران کوتاهمدت و افرادی که مایل به نوسانگیری هستند، توصیه نمیشود. صندوقهای سرمایهگذاری املاک و مستغلات به طور میانگین در پرتفویهای خود 74/0درصد وجه نقد، 64/26درصد سهام و صندوق و همچنین 38/20درصد سپرده بانکی نگه میدارند. اوراق بهادار با درآمد ثابت در پرتفوی این صندوقها نقشی ندارد و بخش قابل توجهی از پرتفوی را املاک و مستغلات تشکیل میدهند.
صندوقهای سرمایهگذاری صندوق در صندوق، جدید و پرفرصت
صندوقهای سرمایهگذاری صندوق در صندوق نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری هستند که به جای سرمایهگذاری مستقیم در سهام، اوراق قرضه یا سایر ابزارهای مالی، سرمایه خود را در صندوقهای دیگر سرمایهگذاری میکنند. به عبارت دیگر، این صندوقها واحد سایر صندوقهای سرمایهگذاری را خریداری کرده و از این طریق، به داراییهای مختلف دسترسی پیدا میکنند. هدف اصلی این نوع صندوقها، تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری است. با این روش، سرمایهگذاران میتوانند از مزایای مدیریت حرفهای و تخصصی صندوقهای مختلف بهرهمند شوند و ریسک سرمایهگذاری خود را با گسترش دامنه سرمایهگذاریها کاهش دهند. صندوقهای صندوق در صندوق معمولا ترکیبی از واحدهای صندوقهای سهامی، صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای کالایی و حتی صندوقهای مختلط را در سبد خود دارند که باعث ایجاد تنوع بالا و کاهش ریسک در برابر نوسانات بازار میشود.
این صندوقها برای افرادی مناسب هستند که تمایل دارند بدون اینکه نیاز به تحلیل و انتخاب مستقیم صندوقها داشته باشند، از مدیریت حرفهای و تنوع بیشتر در پرتفوی خود بهرهمند شوند. به طور کلی، صندوقهای صندوق در صندوق برای سرمایهگذاران بلندمدت که به دنبال کاهش ریسک و کسب بازدهی مناسب هستند، گزینهای جذاب به حساب میآیند.
در حال حاضر، مجموع ارزش خالص داراییهای این صندوقها ۲۰۲۴میلیارد تومان بوده و پرتفوی آنها نیز از 39/1درصد سپرده بانکی و مابقی از واحدهای سایر صندوقها تشکیل شده است. صندوقهای سرمایهگذاری صندوق در صندوق به طور کلی وجه نقد، سهام و صندوق و اوراق بهادار با درآمد ثابت نگهداری نمیکنند. میانگین بازده یک سال این صندوقها 73/11درصد و میانگین بازده آنها از آغاز فعالیت نیز 93/76درصد بوده است که این ناشی از عدم کارایی این ابزار سرمایهگذاری نیست بلکه به خاطر این است که این صندوقها عمر کوتاهتری نسبت به ابزارهای قبلی دارند.
صندوقهای پروژهای: گمنامی در بازار سرمایه
صندوقهای سرمایهگذاری پروژهای، نوعی از صندوقهای تامین مالی هستند که با هدف جمعآوری سرمایه از عموم مردم و تخصیص آن به پروژههای مشخص، تاسیس میشوند. این صندوقها پس از بررسی علمی پروژههای مختلف، پروژهای خاص را انتخاب کرده و فرآیند تامین مالی را آغاز میکنند. در حال حاضر، تنها یک صندوق پروژه فعال در ایران وجود دارد که با هدف تامین مالی پروژهای خاص تاسیس شد.
در صورت گسترش این ابزار سرمایهگذاری در کشور، مزایای زیادی متوجه سرمایهگذاران میشود. این صندوقها میتوانند سود قابل توجهی برای سرمایهگذاران و پروژههای مورد حمایت ایجاد کنند.
تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری مزیت دیگر این ابزار است چراکه با سرمایهگذاری در پروژههای مختلف، ریسک سرمایهگذاری کاهش مییابد، از طرفی این صندوقها با حمایت از پروژههای ملی و سرمایهگذاری در پروژههای داخلی، به رشد اقتصادی کشور کمک میکنند.
در مجموع، صندوقهای سرمایهگذاری پروژهای ابزاری مناسب برای سرمایهگذاری در پروژههای مشخص با هدف کسب بازدهی و حمایت از پروژههای ملی هستند.
در حال حاضر، مجموع ارزش خالص داراییهای این ابزار در کشور ما 6/1295میلیارد تومان است که با میانگین بازدهی در یک سال 07/15درصدی، فقط 03/0درصد از پرتفوی خود را به سپردههای بانکی اختصاص میدهد. این صندوق از ابتدای فعالیت خود 58/30درصد بازدهی داشته و در واقع ابزاری بوده که نسبت به سایر ابزارها کمتر به آن پرداخته شده است.
صندوقهای جسورانه: دوستداران واقعی نوآوری
صندوقهای جسورانه نوعی صندوق سرمایهگذاری هستند که به سرمایهگذاری در استارتاپها و شرکتهای نوپا با پتانسیل رشد بالا اقدام میکنند. این صندوقها معمولا ریسک بالاتری دارند زیرا استارتاپها و شرکتهای نوپا هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارند و ممکن است با چالشهای زیادی روبهرو شوند. با این حال، در صورتی که این شرکتها موفق شوند، میتوانند بازدهی بالایی برای سرمایهگذاران ایجاد کنند. صندوقهای جسورانه برای سرمایهگذاران این امکان را فراهم میکنند که در پروژههای نوآورانه و با پتانسیل رشد بالا سرمایهگذاری کنند. این نوع صندوقها برای افرادی مناسب هستند که تحمل ریسکهای بالاتری دارند و به دنبال کسب سود از سرمایهگذاری در کسبوکارهای نوظهور هستند.
مجموعه ارزش خالص داراییهای این صندوقها ۴۲۰میلیارد تومان است و پرتفوی آنها به طور میانگین از 13/0درصد وجه نقد، 83/30درصد سپرده بانکی و 99/8درصد اوراق بهادار با درآمد ثابت تشکیل شده است. این صندوقها با میانگین بازده یکساله 35/8 درصدی، از ابتدای فعالیت خود به طور میانین 69/186درصد بازدهی داشتهاند.
انتخاب صندوق سرمایهگذاری یا تضاد تاریخی ریسک و بازده؟
صندوقهای سرمایهگذاری، با مجموع ارزش خالص داراییهای 578/200میلیارد تومانی، نقش بسیار موثری در بازار سرمایه کشور ایفا میکنند. انتخاب نوع صندوق سرمایهگذاری باید براساس تحلیل دقیق نیازها، سطح ریسکپذیری و افق زمانی سرمایهگذار انجام شود. این تحلیلها به فرد کمک میکنند تا بهترین گزینه را متناسب با شرایط خود انتخاب کند و از بازدهی بهینه برخوردار شود. هر کدام از صندوقهای سرمایهگذاری، از صندوقهای درآمد ثابت گرفته تا صندوقهای سهامی و مختلط، نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند که در شرایط مختلف میتوانند تاثیرات متفاوتی بر بازده و ریسک سرمایهگذار داشته باشند.
صندوقهای سرمایهگذاری معمولا برای افرادی طراحی شدهاند که نمیخواهند یا نمیتوانند خودشان به طور مستقیم در بازارهای مختلف سرمایهگذاری کنند. این صندوقها با ترکیب و انتخاب اصولی داراییها، به مدیریت ریسک و تنوع سرمایهگذاری کمک میکنند.
در نهایت انتخاب صندوق سرمایهگذاری باید با توجه به وضعیت فردی و اولویتهای شخصی او انجام شود. افرادی که میخواهند با کمترین ریسک ممکن به بازده مطلوب دست یابند، ممکن است صندوقهای با ریسک کمتر را انتخاب کنند، در حالی که کسانی که به دنبال حداکثر بازدهی هستند، باید آماده پذیرش ریسکهای بالاتر باشند، بنابراین این انتخاب باید براساس نیازها و شرایط هر فرد، از جمله افق زمانی، ریسکپذیری و تحلیل وضعیت بازار انجام شود تا به نتیجه مطلوب منجر شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد