ناپدید شدن سپاه ۴۰ هزار نفری ایران در غرب صحرای مصر

در تابستان سال ۵۲۵ پیش از میلاد و طبق محاسبات تقویم‌نویسان بر پایه نوشته‌های هرودوت و سایر مورخان باستان‌نگار؛ ژوئیه این سال (چنین ماهی در دو هزار و ۵۴۲سال پیش)، یک سپاه ۴۰ هزار نفری ایران که از سوی کامبیز دوم (کامبوزیا = کمبوجیا = کمبوجیه، پسر و جانشین کوروش بزرگ) مامور شناخت و تصرف مناطق جنوبی و جنوب شرقی لیبی و ضمیمه ساختن آنها به متصرفات ایران در مصر شده بود در غرب صحرای مصر و در منطقه «واحه سیوا» گرفتار توفان شن شد و زیر شن مدفون شد که فصلی از تاریخ قرون قدیم تحت عنوان «سپاه گمشده پارسیان» را تشکیل می‌دهد‌. یک سپاه دیگر ارتش ایران از طریق شمال مصر و ساحل دریای مدیترانه مامور تصرف لیبی شده بود که به انجام ماموریت خود موفق شد‌.
در سال‌های اخیر باستان‌شناسان موفق به یافتن آثاری از سپاه ناپدید شده ایران در منطقه سیوا شده‌اند و تلاش در این زمینه ادامه دارد‌. باستان‌شناسان با یافتن محل مدفون شدن سپاه گمشده ایران و به دست آوردن سپر، نیزه، شمشیر، خنجر، کمان، زره، کلاهخود، نیم‌تنه چرمی و کورسلت (زیرپوش نظامی ـ کورست مردانه) و‌.‌.‌. بر این باورند که با بررسی این اشیا خواهند توانست بر تجهیزات و پیشرفت صنایع نظامی ایران باستان عمیقا دست یابند‌. به علاوه، از طریق آزمایش DNA باقیمانده استخوان‌ها و تشخیص نژاد، بدانند که آیا ارتش ایران آن زمان از سرباز خارجی (مِرسنِر) استفاده می‌کرده یا اینکه همه نظامیان از اقوام ایرانی بودند‌. به نوشته باستان‌نگاران (برپایه طرز قرار گرفتن اشیا و استخوان‌های مکشوفه در محل)، این سپاه ایرانی در بامداد و هنگامی که افراد آن سرگرم خوردن ناشتایی بودند با توفان عظیم شن روبه‌رو شده بود‌. فرمانده سپاه پس از آغاز توفان شن پیکی را روانه «تبس» واقع در جنوب مصر کرده بود تا کامبیز را از ماوقع آگاه سازد و بداند که اگر در انجام ماموریت تاخیر افتد، علت چه بوده است‌.
کامبیز پس از تصرف مصر و به اسارت درآوردن و سپس بخشودن فرعون وقت (پسامتیک سوم)، در شهر تبس تصمیم به فرستادن یک سپاه تماما سوار از طریق جنوب مصر و یک سپاه پیاده و سوار از مسیر سواحل جنوبی مدیترانه به لیبی گرفت که یک مهاجرنشین یونانی ـ فینیقی بود‌. داریوش بزرگ (جانشین کامبیز) در جریان سفر خود به مصر جهت افتتاح آبراه دریای سرخ به رود نیل، به خرگاه = کمپ (الخارجه) رفت تا شخصا برای یافتن اجساد افراد سپاه گمشده کوشش کند و این اجساد را به وطن بازگرداند تا در غربت باقی نمانند که موفق نشد زیرا توفان‌های شن به تدریج در آن ناحیه تپه‌های متعدد ایجاد کرده بودند و این تپه‌سازی طبیعت در طول زمان ادامه یافته است‌. با وجود این، داریوش بزرگ به یادبود این سپاهیان، معبدی را در «الخارجه» ساخت‌. این معبد و علائم دولتی و مذهبی ایران که تا امروز دست نخورده و کامل برجا مانده‌اند و هر سال ده‌ها هزار گردشگر از آنها دیدن می‌کنند، دیدار داریوش بزرگ از این منطقه، حد مرز غربی ایران در آفریقا و ضمیمه شدن مصر به ایران را ثابت می‌کند‌.