نبود سیاست‌های کارآمد

عبدالله بابایی* – سیاستگذاری‌های غلط در ارتباط با صنعت خودرو سبب شده تا شرکت‌های خودروساز توان خود را در بخش تولید از دست بدهند. با توجه به‌نظر مسوولان و سیاستگذاران بخش خودرو و کارشناسان این سوال مطرح می‌شود که آیا در شرایط فعلی اگر قیمت‌گذاری محصولات تولیدی شرکت‌های خودروساز در حاشیه بازار و براساس نظام عرضه و تقاضا تعیین شود، آیا مشکلات و مصائبی که این شرکت‌ها با آن دست به گریبان هستند برطرف خواهد شد یا برای بهبود وضعیت شرکت‌های خودروساز باید مسیر دیگری در پیش گرفت؟ عمدتا در اکثر کشورها، صنعت خودروسازی چرخ دنده اقتصاد آن کشورها محسوب می‌شود و با صنعت خودروسازی به توسعه‌یافتگی می‌رسند. صنعت خودروسازی تعداد زیادی صنایع دیگر همچون صنایع فولاد، قطعه‌سازی، تایر‌سازی و. . . را درگیر می‌کند و به رشد و توسعه آنها نیز کمک می‌کند شرکت‌های خودروساز به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری توان حرکت ندارند این در شرایطی است که مجبور هستند محصولات خود را با ضرر به فروش برسانند. افزایش هزینه‌های جاری به‌دلیل تولید همراه با ضرر سبب می‌شوند تا بهره‌وری در این شرکت‌ها به طور کامل از میان برود. تاخیر در آزادسازی قیمت خودرو تنها یک پیامد دارد و آن از میان رفتن زنجیره خودروسازی کشور است. تصمیمات غلط داخلی در بخش قیمت‌گذاری سبب شده تا کاری که کشورهای متخاصم با ایران می‌خواستند از طریق اعمال تحریم‌ها انجام دهند، سیاستگذاران با سرکوب قیمتی و جلوگیری از تعیین قیمت در حاشیه بازار به بهترین شکل ممکن انجام دهند. خودروسازان در حال حاضر برای اصلاح ساختار خود مانند تعدیل نیرو، افزایش کیفیت و رشد بهره‌وری به منابع مالی نیاز دارند. از آنجا که قیمت‌گذاری در اختیار آنها نیست، تمام این روندها در شرکت‌های خودروساز یا متوقف است یا به کندی صورت می‌گیرد. طی سال‌های گذشته همواره خودروسازان مجبور به تولید همراه با ضرر بوده‌اند. برای جبران این ضرر خودروسازان مجبور به تامین منابع مالی مورد نیاز از راه‌های دیگر بوده‌اند. خودروسازها همچنان باید اصلاح ساختار سرمایه داشته باشند، دارایی‌های غیر‌مولد خود را به فروش برسانند و از سوی دیگر افزایش سرمایه پی در پی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و آورده‌ها داشته باشند تا از این بحران خارج شوند‌. در حال حاضر به دلیل اهمیت صنعت خودروسازی، اولین تحریم ایران نیز تحریم صنعت خودروسازی بوده است، اما همواره امیدواری وجود دارد تا این فشارها نیز کمتر شود یا این صنعت نیز مسیر پرتلاشی را طی کند.
*کارشناس صنعت خودرو