نسخه اروپایی برای کاهش بحران مسکن

کشورهای اروپایی به دنبال افزایش ۷/۸ درصدی قیمت املاک در یک دهه گذشته، با چالش تامین مسکن مقرون‌به‌صرفه برای شهروندان به ویژه جوانان مواجه شده‌اند.
بحران ‌مسکن در سال‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای در سراسر اروپا شیوع پیدا کرده و کشورهایی با سلامت اقتصادی متفاوت، از جمله پرتغال، لوکزامبورگ و ترکیه را تحت تاثیر خود قرار داده است.
سه کشور مهم درگیر با بحران مسکن در حال حاضر پرتغال، ترکیه و لوکزامبورگ ثروتمند هستند که با چالش مشترک ارائه مسکن مقرون‌به‌صرفه و قابل ‌دسترس برای شهروندان خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
کاهش مالکیت خانه جوانان در پرتغال
در پرتغال، نرخ مالکیت خانه در میان جوانان طی ۲ نسل به میزان ۵۰ درصد کاهش‌ یافته است. در حالی ‌که ۵۵ درصد از متولدین سال‌های ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۶ تا ۲۵ سالگی صاحب ‌خانه بودند، کمی بیش از یک‌چهارم متولدین پس از ۱۹۹۷ موفق به خرید خانه نشده‌اند. این کاهش را می‌توان به بحران املاک و مستغلات در این کشور نسبت داد که منجر به افزایش ۷/۸ درصدی قیمت مسکن در دهه گذشته شد.
باوجود نرخ بالای ۷۰ درصدی مالکیت خانه در پرتغال، مالکیت‌ها عمدتا در اختیار نسل‌های قدیمی‌تر قرار دارند و این موضوع باعث شده تا جمعیت جوان‌تر برای خرید خانه با مشکل مواجه شوند. شهروندان از دولت می‌خواهند که اقداماتی مانند پرداخت کمک ‌هزینه مالی برای خریدارانی که برای اولین بار خریداری می‌کنند، ساخت مسکن‌های ارزان‌تر و ساخت مناطق متروکه را اجرا کند.
مشکلات اجاره در ترکیه
افزایش اجاره‌بها در ترکیه در سال گذشته به‌قدری شدید بوده که منجر به تشدید خشونت بین مالکان و مستاجران شده است و رسانه‌ها از کشته شدن ۱۱ نفر و زخمی شدن ۴۶ نفر خبر داده‌اند. اجاره‌بها در سال گذشته به‌طور متوسط ۱۲۱ درصد افزایش‌ یافته است و در شهرهای بزرگ مانند آنکارا و استانبول تا ۱۸۸ درصد افزایش اجاره‌بها را تجربه کرده‌اند.
عوامل بسیاری ازجمله بحران هزینه زندگی، تورم بالا و تبعات زلزله ویرانگر ماه فوریه در ایجاد بحران مسکن در ترکیه تاثیرگذار بوده است. دولت افزایش اجاره املاک را برای خانوارها ۲۵ درصد محدود کرده و آن را با نرخ تورم رسمی برای مشاغل همسو کرده است.
کارشناسان می‌گویند این اقدامات تنها تنش‌ها را تشدید کرده و بسیاری از مالکان را وادار کرده است تا از هر وسیله‌ای- ازجمله روش‌های غیرقانونی‌- برای بیرون راندن مستاجران و یافتن افراد جدید آماده برای پرداخت قیمت‌های بالاتر استفاده کنند.
به گزارش رسانه‌های ترکیه، حدود ۴۷ هزار دادگاه به واسطه اخراج مستاجر و ۱۰۰ هزار دادگاه دیگر در رابطه با افزایش غیرقانونی اجاره‌بها در ۶ ماهه اول سال جاری برگزار شده که بیش از ۲ برابر در مدت مشابه سال گذشته است.
بحران مسکن در لوکزامبورگ ثروتمند
ساکنان لوکزامبورگ در میان ثروتمندترین ساکنان اتحادیه اروپا دسته‌بندی می‌شوند، اما هزینه‌های بسیار بالا برای خرید یا اجاره‌خانه در این کشور زندگی در آنجا را برای برخی تقریبا غیرممکن کرده است.
در بازار مسکن، اجاره یک کاشانه با دو اتاق حداقل ۲ هزار یورو هزینه دارد و تامین این مبلغ تنها با یک دستمزد بسیار دشوار است. به گفته کارشناسان، مسکن مقرون‌به‌صرفه به‌ویژه برای جوانان و خانواده‌های تک‌والدی در این کشور کمیاب است. همین موضوع باعث شده تا نرخ کوچ شهروندان لوکزامبورگ به آلمان و فرانسه افزایش پیدا کند، زیرا اجاره‌بها یا قیمت مسکن در این دو کشور پایین‌تر است.
در لتزبرگ پایتخت لوکزامبورگ، مسکن نوساز به قیمت ۱۳ هزار یورو در هر مترمربع و مسکن قدیمی‌تر به قیمت ۱۰ هزار و ۷۰۰ یورو به فروش می‌رسند. میانگین هزینه یک‌ خانه ۵/۱ میلیون یورو است. اجاره‌بها هم بین ژوئن ۲۰۲۲ و ژوئن ۲۰۲۳ بالغ‌بر ۷/۶ درصد افزایش ‌یافته که بسیار سریع‌تر از نرخ تورم ۴/۳ درصدی در آن دوره بوده است.
بحران مسکن به موضوع اصلی انتخابات مجلس آتی در لوکزامبورگ تبدیل‌ شده است و هر دو حزب بزرگ سیاسی در این کشور متعهد شده‌اند برای رسیدگی به این موضوع اقدام کنند.