نظریه ساخت دستکندها برای دفاع

رییس پژوهشکده میراث فرهنگی با بیان اینکه معماری در دنیا با دستکند آغاز شده و مقدمه هر معماری دستکند بوده است، گفت: برخی تصور می‌کنند دستکندها برای دفاع ساخته می‌شده اما فقط این نظریه است.
سیدمحمد بهشتی پیش از ظهر دیروز در سومین همایش بین‌المللی معماری دستکند در دانشگاه بوعلی‌سینا، با اشاره به اینکه در روزهای نخست پرداختن به موضوع دستکند شاید قابل باور نبود، افزود: دستکند مجموعه‌ای است که می‌تواند به آنچه ما متعارفا به آن معماری می‌گوییم پهلو بزند.
او با بیان اینکه در معماری ما هنوز آنچنان که باید و شاید دستکند شناخته نشده و در این سه دوره با زوایای این نوع معماری آشنا شده‌ایم، عنوان کرد: سرزمین‌ها در عالم به دو نوع آرام و بی‌قرار تقسیم می‌شود که ایران را می‌توان در کشورهای بی‌قرار محسوب کرد.
بهشتی با بیان اینکه ایران تحت فشار صفحه شبه جزیره عربستان قرار دارد، اظهار کرد: زلزله‌هایی که در ایران اتفاق می‌افتد به علت تحت فشار بودن این سرزمین از نظر لایه‌های زیرزمینی است و به جز کویرهای مرکزی ایران، همه نقاط تحت فشار قرار دارند.
او با اشاره به اینکه در تحقیقات و بررسی‌های انجام شده، دیده می‌شود که در نقاط پرحادثه، از گذشته‌های دور جمعیت بیشتری نیز ساکن می‌شدند، گفت: تغییرات آب‌وهوایی مانند بارندگی در بین سال‌های مختلف و یا فرق بین سردترین یا گرم‌ترین روز سال موجب تمایز کشور ایران با سایر کشورها شده است.
او با بیان اینکه تغییرات آب‌وهوایی در ایران باعث شده مردم ایران نحوه زندگی در ایام و بحران‌های خاص را فرابگیرند، افزود: وجود زیرزمین، انباری و صندوقخانه در خانه‌های قدیمی نشان از ناگزیر بودن مردم برای ذخیره مواد غذایی و کالاهای بسیار ارزشمند برای روز مبادا دارد و گواه این است که ایرانیان از دیرباز دوراندیش بوده‌اند.
بهشتی با بیان اینکه ایرانیان نخستین افرادی بودند که کاربردهای یخچال را در فصول گرم بهره بردند، تصریح کرد: شرایط خاص و منحصربه‌فرد کشور ایران، باعث به وجود آمدن و معماری متفاوت مردم ایران شده است.
رییس پژوهشکده میراث فرهنگی با بیان اینکه دستکندها مفصلی در محیط بی‌قرار بوده است، گفت: دستکندها با شرایط سرمابخشی در فصول گرم و گرمابخشی در فصول سرد و همچنین مقاومت در برابر زلزله، جزو جاذبه‌های بی‌نظیر در جهان محسوب می‌شوند.
او با تاکید بر اینکه برخی تصور می‌کنند دستکندها برای دفاع ساخته می‌شده اما فقط این نظریه است، به معماری موقت اشاره کرد و یادآور شد: این نوع معماری نیز با وجود عظمت و گستردگی، در بین محققان مورد غفلت واقع شده که ضرورت پرداختن به این مساله ضروری است.