نقش بورس کالا در شفافیت بازارها

اگر عرضه کل محصولات از مواد اولیه تا محصول نهایی همگی در بورس کالا معامله شود، دیگر شاهد دغدغه صنایع پایین‌دست به منظور تامین مواد اولیه‌شان نخواهیم بود. این یک اتفاق مثبت و مبارک در اقتصاد است که به واسطه شفافیت آماری بورس کالا، میزان عرضه و تقاضای صدها تولیدکننده و مصرف‌کننده در بورس کالا به شیوه شفاف ثبت می‌شود و فعالان اقتصادی با استناد به این آمارها از کمبود یا فزونی عرضه و تقاضا سخن می‌گویند. به گزارش تسنیم، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اگر می‌خواهیم در زمان اعمال فشار تحریم‌ها بر اقتصاد ایران، شاهد آرامش در بازارهای مختلف باشیم و مواد اولیه مهم و تاثیرگذار بر زندگی مردم، براساس عدالت و به دور از دلالی به دست تولید‌کننده پایین‌دستی و مصرف‌کننده نهایی برسد، راهی جز انجام معاملات در بستری شفاف به نام بورس کالا نداریم. احمد انارکی‌محمدی عنوان کرد: از طریق معاملات زیرزمینی و پنهانی به هیچ عنوان نمی‌توان از تولیدکنندگان حمایت کرد. همچنین در شرایط غیر شفاف با سخت‌ترین قوانین و مقررات نیز نمی توان مانع از رفتارهای سوداگری و احتکار شد، از این رو شفافیت در مبادلات بهترین راه مقابله در برابر التهابات است. نماینده مردم انار و رفسنجان در مجلس افزود: باید توجه داشت شفافیت در معاملات و کشف قیمت عادلانه و براساس واقعیت‌های اقتصادی، برای هر دوطرف معامله سودمند خواهد بود. اگر دولت بخواهد با یک دستورالعمل از یک طرف معامله چه صنایع بالادست و چه پایین‌دست حمایت کند، بدون شک طرف مقابل متضرر می‌شود و از این رو کشف قیمت‌ها براساس واقعیت بهترین مسیر برای حمایت از تولیدکنندگان است. انارکی‌محمدی گفت: اگر عرضه کل محصولات از مواد اولیه تا محصول نهایی همگی در بورس کالا معامله شود، دیگر شاهد دغدغه صنایع پایین‌دست به منظور تامین مواد اولیه‌شان نخواهیم بود. از طرفی خرید مواد اولیه با قیمت واقعی و مناسب اما فروش محصول نهایی با نرخی گران به مردم نیز برچیده می‌شود که از این رو اطمینان خاطر به وجود آمد که با تمرکز معاملات در بورس کالا حتی در شرایط سخت تحریم نیز برای اقتصاد مفید خواهد بود. وی ادامه داد: بعضا گفته می‌شود فلان عرضه‌کننده در عرضه محصولش کوتاهی کرده و به مقدار لازم عرضه نداشته است و همین طور مواردی از این دست در خصوص خریداران و متقاضیان مواد نیز در ثبت تقاضای بالا رقم خورده است. به اعتقاد بنده این یک اتفاق مثبت و مبارک در اقتصاد است که به واسطه شفافیت آماری بورس کالا، میزان عرضه و تقاضای صدها تولیدکننده و مصرف‌کننده در بورس کالا به شیوه شفاف ثبت می‌شود و فعالان اقتصادی با استناد به این آمارها از کمبود یا فزونی عرضه و تقاضا سخن می‌گویند. به گفته این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، این شفافیت آماری که بورس کالا در دادوستد کالاها ایجاد کرده از اصلاحات اقتصادی سال‌های اخیر است که باید این شفافیت با عرضه بیشتر محصولات بیشتر شود. این نماینده مجلس در پایان اظهار داشت: زمان آن رسیده که از ابزارهای مالی بازار سرمایه به خصوص بورس کالا بیشتر بگوییم تا معاملات موکول به آینده به منظور پوشش نوسانات قیمتی در میان فعالان صنایع نهادینه شود و شاهد گسترش استفاده از معاملات مشتقه در راستای تعادل و آرامش بازارها باشیم. از سوی دیگر مسوول امور گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی گفت: با راه‌اندازی معاملات آتی و همچنین عرضه نقدی و گواهی سپرده زعفران در بورس، کشاورزان در برداشت سال‌جاری می‌توانند از قیمت‌های واقعی مطلع شوند و به صورت مستقیم نسبت به فروش محصول خود اقدام کنند. علی مرادی‌بهجو ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین دلایل رشد بهای زعفران در کشور شرایط اقتصادی حاکم بر کشور است که به موجب آن سرمایه‌های سرگردان را به سمت بازارهای پرپتانسیل مثل ارز، سکه، خودرو، مسکن و همچنین زعفران سوق داده است. البته در بین این بازارها، خطر مواجهه بازار زعفران با هجوم نقدینگی‌های سرگردان به مراتب کمتر است. وی در خصوص ابراز نگرانی برخی افراد از افزایش قیمت زعفران اظهار کرد: تا پیش از راه‌اندازی معاملات آتی زعفران و ورود این محصول ارزآور به بورس کالا، تاجران و فعالان بازار زعفران به راحتی این محصول را به صورت مستقیم و به هر قیمتی که می‌خواستند، از کشاورزان خریداری می‌کردند و به عبارت بهتر فرمان بازار به دست آنها بود. مرادی‌بهجو ادامه داد: طبیعی است با کشف قیمت زعفران در بورس و حرکت بازار به سمت واقعی شدن قیمت‌ها که ناشی از واقعیت‌‌های اقتصادی و نوسان نرخ ارز است، تاجران دیگر نمی‌توانند محصول کشاورز را به قیمت دلخواه خود خریداری کنند. از این رو به مخالفت با افزایش قیمت زعفران و همچنین انتقاد از عرضه زعفران در بورس می‌پردازند و ادعای گرانی این محصول به واسطه ورود آن به بورس را مطرح می‌کنند.