نوشدارو پس از مرگ سهراب

گروه میراث فرهنگی- چند ماه پیش بود که خبرهایی مبنی بر تخریب قریب‌الوقع خانه تاریخی نائل در فضای مجازی منتشر شد.
خبری که بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی را نگران کرد و انتظار می‌رفت مسوولان میراث فرهنگی اصفهان برای جلوگیری از تخریب آن تمهیداتی بیندیشند. اتفاقی که رخ نداد و این خانه تاریخی در کمال ناباوری به طور کامل تخریب شد.
حالا مدیرکل اداره میراث فرهنگی اصفهان می‌گوید اگرچه دادگاه نتیجه قطعی خود را مبنی بر شناسایی مخرب این بنا اعلام نکرده اما عملیات بازسازی کم و بیش آغاز شده است و به دنبال بازسازی عین به عین هستند.
فریدون اله‌یاری، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان در گفت‌وگو با ایلنا گفت: «زمانی که خانه نائل تخریب شد؛ شاید ۲۰ درصد از آن باقی مانده بود.
در واقع عمده این خانه قبلا طی ۱۰، ۱۵ سال اخیر تخریب شده بود اما به هر حال کسی که آن را تخریب کرده، باید پاسخگوی کل این عمارت باشد.» او در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی برای بازسازی عین به عین این خانه تاریخی صورت گرفته، گفت: «مراحل کاری ما برای بازسازی این خانه، از این قرار بود که واحد امانی سازمان ابتدا ورود پیدا کرد و قطعاتی که از این خانه باقی مانده بود را هم به لحاظ اینکه امکان بازیابی تزیینات وجود داشته باشد و هم به لحاظ مستندسازی‌ها جداسازی کرد.
مرحله دوم این بود که آنجا کاملا حصارکشی شود. کار حصارکشی هم کاملا انجام شده و کارگاه ما هیچگاه متوقف نبوده است. گام سوم برمی‌گردد به اینکه آماده‌سازی طرح کامل بازسازی عین به عین بنا آغاز شود.» اله‌یاری ادامه داد: «از نظر قانونی باید مشخص شود که خسارت بازسازی را باید چه کسانی تامین کنند؟ دستگاه قضایی در حال پیگیری موضوع است. منتها کارهایی که ما باید به لحاظ فوریت انجام می‌دادیم، این بود که بحث جداسازی‌ها، حصارکشی‌ها و محدود کردن محل بنا صورت بگیرد که این کارها توسط میراث فرهنگی انجام گرفت. این کارها همه ذیل عملیات بازسازی خانه تاریخی نائل است. محصورسازی باید براساس طرح اولیه خانه انجام شود. از طرفی پی‌ریزی‌ها صورت گرفته و استحکام‌بخشی نیز انجام شده است. در واقع این خانه پیش از این محصور بوده و در حال حاضر هم که ما آن را مجددا از فضای عمومی جدا کردیم و دیوار سابق آن بازسازی شد.»
حکم به زودی ابلاغ می‌شود
مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان، در پاسخ به این سوال که جلسات دادگاه تا کجا پیش رفته و در چه مرحله‌ای است، گفت: «زمان جلسات دادگاه ابلاغ شده و اخیرا هم جلسه دیگری داشتیم. فکر می‌کنم به زودی باید صدور حکم ابلاغ شود. ما شکایت کردیم و بازرسی از محل سرکشی کرد و مستندات پرونده جمع‌آوری شد.
مراحل دادگاه هم برگزار شد و همکاران حقوقی ما در آن حضور پیدا کردند. منتظر هستیم که ببینیم نتایج کار به کجا ختم خواهد شد. دادگاه براساس تحقیقاتش به جاهایی رسیده اما تا زمانی که حکم صادر نشود، ما نمی‌توانیم قضاوتی در این خصوص داشته باشیم.» او در پاسخ به این سوال که از چه افراد یا نهادهایی شکایت شده، بیان کرد: «طبق تحقیقاتی که انجام گرفت، افرادی به دادگاه فراخوانده شدند ولی ما نمی‌توانیم اسم شخص یا نهاد خاصی را ببریم و ترجیح می‌دهیم که دادگاه ابتدا این را اعلام کند. افراد و نهادهایی هم که از آنها شکایت شده هم حقوقی بوده‌اند و هم حقیقی. دادگاه از شهرداری نیز توضیحاتی خواسته است.»
مراحل اضطراری را انجام می‌دهیم
اله‌یاری در واکنش به اینکه چرا تاکنون تغییرات بازسازی خانه مشهود نبوده، گفت: «ما فعلا مراحل اضطراری بازسازی را انجام می‌دهیم تا تعیین تکلیف نهایی و نیز مخرب خانه مشخص شود. به هر حال این بازسازی کار می‌برد. ما وقتی خواسته باشیم فنس‌کشی را دقیقا روی پی‌های تاریخی اجرا کنیم باید توجه داشته باشیم که پی‌های تاریخی مشکلاتی داشتند و نیازمند استحکام‌بخشی بودند. باید استحکام‌بخشی می‌شدند که تاکنون این مهم انجام شده. طرح مرمت این بنا باید جامع آماده‌سازی شود.»
او درخصوص میزان خسارت و بودجه لازم برای بازسازی بنا نیز بیان کرد: «هنوز نمی‌توانم بودجه مشخصی را اعلام کنم. خسارت و هزینه بازسازی صرفا شامل هزینه مرمت نمی‌شود بلکه شامل ابعاد مختلفی می‌شود که ما را متحمل می‌کنند به اینکه ورود پیدا کنیم و با اولویت‌های موجودمان، کنار این پروژه قرار بگیریم. همه این‌ها باید درنظر گرفته شود.»
۳ آذر ۹۶ بنای تاریخی خانه سید‌جواد نائل، که در کوچه مسجد مصری در محله طوقچی قرار داشت و مربوط به دوران صفویه می‌شد، به علت تعریض مسیر و به درخواست و همکاری همسایگان به‌طور کامل تخریب شد. سه ماه پیش از آن، بنا برای مرمت اضطراری به پیمانکار سپرده شده بود، پیمانکار نیز داربست‌هایی را برای مرمت این بنا نصب کرده بود. این تخریب درحالی صورت گرفت که ده روز پیش از آن، اولین علائم خطر، خود را نشان داده بودند و یک دیوار از این خانه تخریب شده بود.