نگران آمدن ترامپ نیستم

ایبنا- صداوسیمای جمهوری اسلامی در یکی از برنامه‌های خود با عنوان گفت‌وگوی ویژه خبری، محمدرضا فرزین رییس بانک مرکزی را به پاسخگویی واداشت. آنچه از طرف روابط‌عمومی بانک مرکزی درباره این گفت‌وگو تهیه و منتشر شده بیشتر روی اقتصاد سیاسی متمرکز است. بانک مرکزی به نقل از محمدرضا فرزین نوشته است که آمدن دونالد ترامپ به کاخ سفید به‌طور مستقیم اثری بر اقتصاد ایران نخواهد داشت، چون این دو کشور تجارت چندانی با هم ندارند.
فرزین اما در ادامه سخنانش تصریح کرد که آنچه من می‌گویم از دیدگاه اقتصاد است و باید مساله آمدن ترامپ از منظر اقتصاد سیاسی نیز بررسی شود.
فرزین در ادامه گفت: همزمان با انتخاب ترامپ بازار‌های فلزات، رمزارز‌ها و سایر بازار‌های جهانی ناآرام شد. ترامپ اگر مطابق روش گذشته خود عمل کند و روابط خود با خارج را کاهش دهد، می‌تواند فرصت‌ها و تهدید‌هایی برای کشور‌های دنیا داشته باشد. بخشی از هراس به وجود آمده به دلیل این است که ترامپ در دوره قبلی خود در چارچوب سیاست مرکانتیلیسم عمل و از سیاست‌های جهانی‌سازی دوری کرده است.
به گفته رییس کل بانک مرکزی، اعمال محدودیت تجارت با آمریکا و کمتر کردن حضور تجاری در بازار‌های دنیا توسط ترامپ، اثرات زیادی بر اقتصاد اروپا و چین خواهد داشت که برای ما هم تهدید و هم فرصت است اما این مهم است که کنشگری ایران در قبال سیاست‌ها چه باشد. وی با بیان اینکه باید تحلیل سیاسی هم از رفتار ترامپ و نوع برخورد او با مسائل مختلف و تحریم‌های ایران در نظر داشته باشیم و سیاست‌های خود را بر این اساس در نظر بگیریم، گفت: اقتصاد ما در همان روز اول نشان داد که در برابر چنین اتفاقاتی تاب‌آوری بالایی دارد. رییس کل بانک مرکزی گفت: باید ببینیم سیاست‌های ترامپ چه خواهد بود و بر رفتار کشور‌های منطقه و اعضای بریکس چه تاثیری می‌گذارد؟ ایران با وجود تحریم‌ها هنوز کشوری با اقتصاد باز است و با بسیاری از کشور‌ها تعامل داریم که بسیار کمک‌کننده است. فرزین اظهار کرد: خود بنده برای روز‌های اول در رابطه با نتیجه انتخابات آمریکا نگرانی داشتم اما روز چهارشنبه که انتخاب ترامپ اعلام شد، نوسانات محدود بود و تاب‌آوری را در بازار‌ها شاهد بودیم. باید ایجاد هراس در بازار‌ها را در نظر بگیریم و تحت این شرایط به‌نظر می‌رسد اقتصاد ایران اثرپذیری زیادی از نتیجه انتخابات آمریکا نداشته باشد.
بازار ارز توافقی به‌جای بازار غیررسمی
فرزین گفت: یک‌سال و نیم است بر بازار ارز توافقی کار می‌کنیم، نیما یک سامانه است ولی ارز توافقی بازار ارز تجاری است که تلاش می‌کنیم به این سمت برویم تا کل ارز صادرات و واردات کالا‌ها عرضه و تقاضا شود و در قالب حراج نرخ شکل بگیرد و این نرخ، نرخ حاکم در بازار باشد و علامت‌دهی کند.
وی مطرح کرد: در بازار کالا، نرخ سامانه نیمای ما بیشتر علامت‌دهی می‌کند اما امید داریم بازار ارز توافقی به زودی علامت‌دهی کند. نرخ بازار غیررسمی تحت‌تاثیر مبادلات قاچاق است ولی بازار ارز توافقی تحت‌تاثیر تجارت داخلی کشور خواهد بود و ما هم به عنوان عرضه‌کننده در این بازار به عرضه ارز می‌پردازیم. ما بازار ارز توافقی را راه‌اندازی خواهیم کرد که به‌جای بازار ارز غیررسمی علامت‌دهی خواهد کرد و نرخ را در آنجا کاهش خواهد داد.
رویه جدید برای بهره‌مندی بهتر بنگاه‌ها
از تسهیلات بانکی
رییس کل بانک مرکزی در ادامه به طرح جدید بانک مرکزی در حمایت از واحد‌های صنعتی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: یکی از موضوعاتی که در دستور کار بانک مرکزی در قالب قانون رفع موانع تولید قرار گرفته، تامین سرمایه در گردش واحد‌های تولیدی با روش‌های جدید است بنابراین با همکاری وزارتخانه‌های صمت، جهادکشاورزی، بهداشت، بانک‌های توسعه‌ای و سایر دستگاه‌های تخصصی موضوع سرمایه در گردش واحد‌های صنعتی دنبال خواهد شد. فرزین اذعان داشت: در راستای طرح یادشده به عنوان مثال وزارت صمت واحد‌های تولیدی که نیاز به سرمایه در گردش دارند، به بانک مرکزی معرفی می‌کند و ما برای آنها حد اعتباری به‌وجود می‌آوریم؛ بدین جهت بنگاه‌ها و واحد‌های تولیدی هم از تسهیلات بانکی و هم حد اعتباری که برای آنها در نظر گرفته خواهد شد، بهره‌مند می‌شوند. وی با بیان اینکه بخش زیادی از منابع بانکی به سمت سرمایه در گردش بنگاه‌ها می‌رفت و بودجه‌ای برای طرح‌های ایجادی نمی‌ماند، تاکید کرد: با رویه جدیدی که تعریف شده، فشار از روی بانک‌ها کاسته خواهد شد و اعتبار مالی برای سرمایه در گردش بنگاه‌ها و طرح‌های ایجادی تامین خواهد شد. رییس کل بانک مرکزی در ادامه به اصلاح نظام بانکی پرداخت و گفت: یکی از چالش‌های جدی در این حوزه ناترازی بانکی است از این‌رو فرآیند اصلاح نظام بانکی آغاز شده اما هنوز خودمان راضی نیستیم. برای هشت بانک اصلاحات صورت گرفته و در حال پیش بردن این امر هستیم. مبحث دیگری که فرزین به آن اشاره کرد، بریکس و سازوکار همکاری بانک مرکزی با آن بود. وی در‌خصوص بریکس گفت: ما در حوزه بین‌الملل برنامه‌ریزی طراحی کردیم تا با کشور‌هایی که طرف تجاری ما هستند به توسعه مراودات پولی برسیم. چون در شرایط تحریم هستیم باید از یک الگو و ابزار‌های ویژه استفاده کنیم. اولین موضوع این است که چون در چرخه دلار، تحریم هستیم باید دلار را حذف کنیم و معاملات خود را با ارز محلی انجام دهیم. فرزین افزود: چندین ابزار در این خصوص قابل استفاده است که اولین ابزار، پیمان پولی است. دومین ابزار ما اتصال کارت‌های بانکی مثل کارت‌ شتاب با کارت‌های کشور‌های طرف تجاری ماست و سومین ابزار ما نیز حذف سوئیفت است.
پیام‌رسان جایگزین سوئیفت در دستور کار است
رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: ما دیگر در شبکه سوئیفت با کشور‌های طرف تجارت، اطلاعات بانکی را مبادله نمی‌کنیم و پیام‌رسان بانکی ما کاملا متفاوت است. این پیام‌رسان نیز با ۱۱‌کشور هماهنگ شده و هم‌اکنون به هر کشوری که تجارت تبادل مالی داریم می‌گوییم از سوئیفت خارج شود و به این پیام‌رسان متصل شود. ما به همین طریق و همچنین پیمان‌های پولی و اتاق‌های پایاپای با روسیه و چند کشور دیگر تبادل تجاری خواهیم داشت.
وی درخصوص ارز دیجیتال نیز گفت: اکثر بانک‌های مرکزی در کشور‌های دنیا به این سمت می‌روند که با ارز‌های دیجیتال خود با هم مبادله کنند. ما در این خصوص هم الگو‌های موفق و خوبی داریم که سال گذشته در جزیره کیش افتتاح و راه‌اندازی شد که امیدوارم به نتایج موفق‌تری برسد.