نیاز بازار به آرامش اعتماد و تدبیر

| پدرام سلطانی*|
بازار ارز چند روزی است که ساکت است و آب‌ها از آسیاب افتاده‌اند. هنگامی که در ذهنم جویای علل و عوامل این سکون و آرامش شدم دلایلی را برای این آرامش شناسایی کردم. وقتی آنها را به ترتیب میزان اهمیت برشمردم به این نتیجه رسیدم که مهم‌ترین دلیل، فراغ بازار ارز از تصمیمات و اقدامات جدید برای اصلاح و ساماندهی است. به عبارت دیگر در این چند روز بازار ارز این فرصت را یافت تا بدون دلهره و تشویش ناشی از مداخله‌های جدید دولت و بدون واکنش به اخبار و اظهارات صادره از سوی مسوولان، خود را بازیابی کند و برمبنای عوامل واقعی خود یعنی عرضه و تقاضا تنظیم شود. کافی است کسانی که این ادعا را مورد تردید قرار می‌دهند صرفا مراجعه‌ای به اظهارنظرهای مسوولان پولی و اقتصادی کشور و تصمیمات ماخوذه از سوی آنان در سه ماه گذشته و روند تغییرات نرخ ارز در این مدت داشته باشند و این دو را از حیث زمانی بر یکدیگر منطبق و به این شیوه نگارنده را از اقامه دلایل بیشتر معاف کنند.
اما گویی این واقعیت هنوز از چشمان تیزبین نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به دور مانده است و اینک ایشان تصمیم گرفته‌اند که در تولید خبر و اتخاذ تصمیم برای بازار حساس ارز، پیشقدم شوند. اعلان طرح ۱۱ ماده‌ای ارزی با امضای ۱۲۰ نماینده توسط رییس محترم کمیسیون اقتصادی مجلس از چند زاویه حایز توجه است. نخست آنکه به نظر می‌رسد نمایندگان محترم به نوعی قصد آن کرده‌اند که مسوولیت قانونی تنظیم سیاست‌های پولی و ارزی کشور را از روی دوش بانک مرکزی برداشته و به دوش مجلس شورای اسلامی منتقل کنند. شاید به این نکته کمتر توجه شده است که سیاست‌های ارزی مجموعه‌ای از قوانین، مقررات و رویه‌ها هستند که با اتکا به تصمیمات عمیق و دقیق اقتصادی و با استفاده از ابزارهای متعدد پولی، مالی، اعتباری و تجاری تعیین و تنظیم می‌شوند.دوم آنکه با مرور این طرح ۱۱ ماده‌ای عمده مفاد طرح را می‌توان به سیاست‌های تجاری و تولیدی کشور مرتبط دانست بنابراین این طرح از جامعیت لازم برای کمک به شرایط استثنایی بازار ارز در موقعیت کنونی برخوردار نیست. از نمایندگان محترم مجلس که صاحب دانش و تجربه در حوزه‌های مختلف هستند انتظار می‌رود که شرایط غامض کنونی را مانند پیل مولوی در تاریکی و تنها از یکسو لمس نکنند تا با استنباط از جزء برای کل تصمیم بگیرند.سوم آنکه در شرایط فعلی ارجح آن است که مجلس محترم تا آنجا که می‌تواند در شأن نظارتی خود با قدرت و جدیت ایفای نقش کند که در این شرایط بعد نظارتی مجلس اهمیت بسیار بیشتر از بعد تقنینی آن پیدا کرده است. چه خوب بود که نمایندگان محترم به جهت ملموس و مشخص نبودن وظایف نظارتی مجلس مبادرت به تنظیم طرحی جامع جهت احصای وظایف نظارتی مجلس و تعیین ابزارهای این کار می‌پرداختند تا یک‌بار برای همیشه جایگاه مجلس در این زمینه را تنقیح و تثبیت کنند.
و نکته آخر اینکه خاضعانه نمایندگان محترم مجلس و مسوولان محترم دولتی را به دوری از اتخاذ تصمیمات پی‌در‌پی و واکنشی و اعلام نظرات و تولید اخبار متعدد دعوت می‌کنم چراکه در شرایط فعلی سه چیز حایز اهمیت است؛ آرامش، اعتماد و تدبیر. اما مهم‌تر از توجه به این سه اصل توجه به توالی آنهاست، یعنی اول آرامش، بعد اعتماد، سپس تدبیر.
|* نایب رییس اتاق بازرگانی ایران|