نیشگون جدید آمریکا از ایران

علی خرم- طبق توافق هسته‌ای ایران مازاد براحتیاج ما بایستی در بازار بین‌المللی به فروش برسد و هرکشوری هم که خواستار باشد آن را خریداری می‌کند. در مورد مازاد بر احتیاج اورانیوم غنی شده ایران، روسیه اعلام آمادگی کرد و در مورد آب سنگین اراک نیز آمریکا خواستار خرید آن شد. باید تاکید کرد که این درخواست از سمت گروه ۱+۵ بود و نه ایران. اینکه اکنون آمریکا مایل نیست خرید خود را ادامه دهد دو حالت می‌ماند؛ اول اینکه یک مشتری دیگری برای ایران پیدا می‌شود تا مازاد براحتیاج ما را بخرد یا اینکه مشکلی پیش نمی‌آید و ایران بر اساس توافقی که انجام داده آب سنگین عرضه می‌کند اما اگر مشتری برایش پیدا نشود باز مشکلی برای ایران نیست چون تخلف یا نقضی از جانب ایران صورت نگرفته است. در مورد اینکه یک منبع آشنا با طرز فکر دولت آمریکا درباره این تغییر به فری‌بیکن گفته که توقف خرید آب سنگین بخشی از یک سیاست سختگیرانه‌تر علیه تلاش‌های ایران برای کسب دسترسی بیشتر به پول نقد است نیز باید گفت که عدد پرداختی برای خرید آب سنگین خیلی بزرگ نیست که آمریکا بخواهد چند صد میلیون دلار به ایران ندهد تا ایران دسترسی به پول آمریکا نداشته باشد بلکه این یک ارز بین‌المللی است. وقتی ایران نفت صادر می‌کند و بیش از ۲۰ میلیارد دلار صادرات نفتی دارد چند صد میلیون دلار برای آب سنگین عددی نمی‌شود و صدمه‌ای به کل حجم مبادلات ایران نمی‌گذارد. درعین حال این اقدام آمریکا مانند یک نیشگون محسوب می‌شود ولی حرکت اساسی نیست. در آن زمان ایران تمایلی برای صادرات نداشت و آمریکا اصرار داشت که ایران باید مازاد احتیاج را صادر کند و ایران می‌گفت شاید مشتری نباشد آن موقع آمریکا اعلام کرد که ما می‌خریم‌. اما حالا ورق برعکس شده. به هرحال در آن زمان این درخواست ایران نبوده که به آمریکا بگوید محض رضای خدا آب سنگین بخرد بلکه این درخواست آمریکا از ایران بوده است.