30 - 04 - 2025
نیمی از زنان تحصیلکرده بیکارند
هر ساله روز دختر درحالی با چند پیام تبریک و چند شاخه گل خلاصه می‌شود که پشت این مناسبت، خواسته‌ها و آمارهایی قابل تامل وجود دارد؛ آمارهایی که می‌گویند دختران ایرانی در پوشش تحصیلی، ورود به دانشگاه و حتی آشنایی با دانش‌های نوین از جمله هوش مصنوعی پیشتازند. در این میان اما آنها با چالش‌هایی مثل «بیکاری» با وجود تحصیلات عالیه دست‌وپنجه نرم می‌کنند و این در حالی است که باوجود این موفقیت‌ها، سیاست‌های کشور در خصوص افزایش جمعیت، بحث «ازدواج» را پیش می‌کشد؛ بحثی که اما و اگرهایی را با افزایش سن ازدواج و تجرد پیش آورده است.
کاهش سن تجرد قطعی دختران از ۴۵ به ۳۸سالگی
شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس در این‌باره اظهار کرد: براساس آمارهای سال۱۴۰۳ مرکز آمار ایران در حال حاضر حدود ۸۷میلیون نفر در کشور زندگی می‌کنند که ۴۳میلیون نفر از آنها زن هستند. از این جمعیت زنان، برآورد می‌شود که حدود ۲۱میلیون نفر کمتر از ۳۵سال سن داشته باشند، همچنین از میان این ۲۱میلیون نفر، ۱۵میلیون نفر «دختر» هستند.
بنابر اظهارات این جمعیت‌شناس، از میان ۲میلیون و۲۰۰هزار دانشجو، حدود یک و نیم میلیون نفر در مقطع لیسانس، ۸۰۰هزار نفر در مقطع فوق لیسانس و ۱۱۲هزار نفر در مقطع دکترا مشغول به تحصیل هستند.
این جامعه‌شناس در ادامه با بیان اینکه ۵۰درصد زنان تحصیلکرده شاغل نیستند، گفت: باوجود بالا بودن پوشش تحصیلی دختران نسبت به پسران در مقاطع مختلف تحصیلی، مساله اساسی این است که به طور کلی شاخص‌های تحصیلی در ایران باید افزایش یابد چراکه تحصیلات به صورت هدفمند صورت نمی‌گیرد. به بیانی دیگر در کشورهای پیشرفته، افراد با این هدف تحصیل می‌کنند که از معلومات خود بهره‌برداری کنند، این درحالی است که در ایران میزان بیکاری جوانان تحصیلکرده به ویژه زنان بسیار بالاست زیرا آنها نتوانسته‌اند از سرمایه‌گذاری مالی و فرهنگی که برای خود انجام داده‌اند، بهره‌برداری کنند؛ این موضوع هم به ضرر خود افراد و هم به ضرر جامعه است.
کاظمی‌پور با اشاره به وضعیت تاهل و تجرد جمعیت دختران ۱۵ تا ۳۴سال نیز تصریح کرد: از میان جمعیت ذکرشده در مجموع ۶میلیون نفر متاهل هستند، همچنین میانگین سن ازدواج 5/25سال است که این رقم در دهه‌های اخیر حدود دو سال افزایش داشته است.
این جامعه‌شناس همچنین در مورد وضعیت «تجرد قطعی» دختران در کشور نیز بیان کرد: تجرد قطعی شاخصی در جمعیت‌شناسی است یعنی سنی که بعد از آن دیگر تمایل، شانس و فرصت ازدواج افراد به حداقل می‌رسد. معمولا این سن برای مردان ۵۰سال و برای زنان ۴۵سال است. حدود ۲درصد از مردان به دلیل عدم تمایل به ازدواج، معلولیت و سایر عوامل در تجرد قطعی قرار دارند، این رقم برای زنان نیز حدود ۲درصد بوده که در دو دهه اخیر افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر نیز سن تجرد قطعی در دختران کاهش یافته به گونه‌ای که اکنون سن تجرد قطعی در دختران از ۴۵ به ۴۰ یا حتی ۳۸سالگی رسیده است.
بالاترین رقم تجرد قطعی دختران در تهران
کاظمی‌پور در ادامه میزان تجرد قطعی دختران را در استان تهران به عنوان بالاترین رقم و در استان‌های محروم به عنوان پایین‌ترین رقم عنوان کرد و گفت: اساسا تجرد برای زنان ناشی از محدودیت تعداد مردان در سن ازدواج رخ می‌دهد که این موضوع بیشتر برای دختران دهه۶۰ رخ داده است زیرا با افزایش موالید در دهه ۶۰، معمولا دختران متولد در این دهه، باید با مردان بزرگ‌تر از خود ازدواج کنند. معمولا پسران دهه۶۰ با زنان جوان‌تر از خودشان ازدواج می‌کنند، به همین دلیل تعدادی از زنانی که به سن بالای ۳۵سال می‌رسند دایره همسرگزینی‌شان کوچک می‌شود زیرا مردان در این سن اکثرا متاهل هستند. از سوی دیگر زنان با افزایش سن، بیشتر به دنبال تحصیلات عالیه و اشتغال مناسب‌تر می‌روند و همین عوامل منجر به تاخیر در ازدواج آنها می‌شود.
وضعیت نرخ تجرد قطعی
در ۱۰سال آینده
کاظمی‌پور در پاسخ به اینکه نرخ تجرد قطعی در ۱۰سال آینده با چه تغییراتی همراه خواهد بود؟ اینطور پاسخ داد: میزان افزایش تجرد قطعی از بین می‌رود زیرا افرادی که اکنون به تجرد قطعی رسیده‌اند وارد سنین ۵۰، ۶۰سالگی می‌شوند و متولدین دهه۷۰ که به ۴۰سالگی می‌رسند، دیگر با مضیقه ازدواج روبه‌رو نیستند زیرا تعداد مردان دهه۶۰ در آن سال به آن شدت کم نیست.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد