هدفمندی در نقطه عطف

گروه اقتصاد- این روز‌ها مسوولان اقتصادی هر کجا که می‌روند سخن از نوسانات بازار ارز و اجرای فاز دوم هدفمندی به میان می‌آید، خبرنگاران که منتظر فرصتی برای پاسخ مسوولان به ابهامات موجود در اجرای فاز دوم هدفمندی و امیدوار به تحقق وعده‌های بی‌پایان آنها در خصوص مهار بازار ارز هستند اما پاسخ قانع‌کننده‌ای نمی‌گیرند.
روز گذشته سخنگوی اقتصادی دولت و رییس کل بانک مرکزی در نشست مدیران ارشد بازار سرمایه و مدیران وزارت اقتصاد حضور داشتند و جزییاتی از اقدامات دولت در خصوص اجرای فاز دوم هدفمندی و کنترل بازار ارز و سکه مطرح کردند.
البته این بار فرق داشت؛ دولت زمان اجرای فاز دوم هدفمندی را اعلام نکرد اما سخنگوی اقتصادی دولت از سناریوی جدید فاز دوم هدفمندی خبر داد و گفت که اگر هدفمندی به معنای افزایش قیمت حامل‌های انرژی تلقی می‌شود، این موضوع فعلا از دستور کار دولت خارج است، این در حالی است که افزایش قیمت حامل‌های انرژی به عنوان منبع اصلی درآمد هدفمندی یارانه‌ها گام نخستی است که دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی در دستور کار خود قرار می‌دهد اما این موضوع از سوی سخنگوی اقتصادی دولت رد شد.
با این حال احتمال می‌رود دولت از موضع خود عقب‌نشینی کرده و با توجه به دور جدید تحریم‌ها فعلا برنامه‌ای برای اجرای فاز دوم هدفمندی نداشته باشد.
در همین حال سیدشمس‌الدین حسینی در پاسخ به سوالی در خصوص ارتباط با برنامه‌های جدید دولت برای اجرای فازدوم هدفمندی یارانه‌ها و تدابیر اتخاذ شده برای جلوگیری از افزایش قیمت‌های اخیر در اقلام مصرفی مردم که به بهانه هدفمندی اعمال می‌شود، گفت: اگر هدفمندی به معنای افزایش قیمت حامل‌های انرژی تلقی می‌شود، این موضوع فعلا از دستور کار دولت خارج است.وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار داشت: در شرایطی که امروز به سر می‌بریم، دولت به دنبال اصلاح و افزایش قیمت حامل‌های انرژی نیست بنابراین همان‌طور که از سوی مقامات سازمان هدفمندی یارانه‌ها اشاره شد، هدفمندسازی یارانه‌ها در فاز دوم هدفمندی به معنای افزایش قیمت‌ها از دستور کار خارج است.
حسینی ادامه داد: اما هدفمندسازی از دستور کار خارج نیست و این موضوع تداوم دارد و ما در دولت برای این منظور یکسری اقدامات زیرساختی در دست انجام داریم. به عنوان نمونه صندوق توسعه ملی، سیستم بانکی و برخی وزارتخانه‌ها مانند وزارتخانه صنعت و جهادکشاورزی به دنبال این هستند که با استفاده از فرصت ایجاد شده، زیرساخت‌های لازم برای بهبود تکنولوژیکی و فناوری را اعمال کنند.
وی با اعلام اینکه دولت به دنبال افزایش ضریب هدفمندی به عنوان یکی دیگر از گام‌های اجرای طرح هدفمند کردن یارانه‌هاست، تاکید کرد: سیستم‌های اطلاعاتی در خصوص شناسایی خانوار و از این دست را هم تقویت خواهیم کرد.
سخنگوی اقتصادی دولت تصریح کرد: جلسات این موضوع نیز به صورت مستمر در حال انجام است و هم اینکه گروه‌های کاری در این بخش فعالیت دارند. به گفته حسینی، اساسا اصلاح یا افزایش قیمت‌ها به عنوان فاز دوم هدفمندی فعلا از دستور کار خارج است.وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص افزایش قیمت آب و برق در فازدوم هدفمندی که چندی پیش به نقل از وی در رسانه‌ها مطرح شده بود، گفت: چنین موضوعی صحت ندارد و من چنین حرفی را نزدم.
تحریم‌ها
سخنگوی اقتصادی دولت در زمینه اعمال تحریم‌های جدیدی که از سوی کشورهای غربی مطرح شده است، گفت: متاسفانه در این بخش چند موضوع رسانه‌ای از داخل و خارج دنبال می‌شود که یکی ایجاد موعدهای کاذب برای افزایش بار روانی تحریم‌هاست.
حسینی با اعلام اینکه تحریم‌ها از خیلی وقت پیش از سوی کشورهای غربی آغاز شده است، ادامه داد: انتشار شایعات منفی و ایجاد فضای نامناسب در کنار از بین بردن اعتبار از نظام‌های آماری کشور نیز از سوی رسانه‌های غربی دنبال می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: مخدوش کردن آمارهای داخلی و قبولاندن دروغ‌های خود موضوعی است که در دستور کار رسانه‌های بیگانه قرار دارد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: من چندی پیش به نقل از صندوق بین‌المللی پول در مجلس گزارش دادم که مشخص شد حجم تولید ناخالص داخلی کشور در پنج سال گذشته به ۴۸۲ میلیارد دلار افزایش یافته است. علاوه بر آن به استناد همین گزارش قدرت خرید ایران افزایش یافته و ایران هفدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است.
به گفته حسینی، در چندسال اخیر بیشترین فشارها به اقتصاد ایران وارد شده ولی اقتصاد کشور بر اساس آمار تولید ناخالص داخلی و شاخص برابری قدرت خرید بهبود
یافته است.
سخنگوی اقتصادی دولت ادامه داد: این فضایی که برای بی‌اعتبار کردن نظام آماری کشور دنبال می‌شود، تصادفی نیست و آخرین مورد آن شایعه دستگیری وزیر امور خارجه بوده است.
نوسانات بازار ارز
وی در زمینه نوسانات قیمتی در بازار ارز و سکه و وعده‌های دولت برای مهار قیمت‌ها در این بخش گفت: دولت اراده‌ای برای افزایش قیمت ارز ندارد و در ماه‌های گذشته با لنگر کردن نرخ ارز مرجع به دنبال سازوکارهای اطمینان بخش در بازار است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: به استناد آمارهای گمرک در دو ماهه ابتدای سال‌جاری به نسبت دو ماهه ابتدای سال گذشته میزان ارزی که بانک مرکزی از طریق شبکه توزیع رسمی ارایه کرده، افزایش داشته است.
سخنگوی اقتصادی دولت بیان داشت: امروز بانک مرکزی به دنبال این است که به جای دلخوش کردن بر بازارهای موازی و نرخ‌ها در این بازار، برای حمایت از تولید داخل به مواد اولیه، کالاها و ماشین‌آلات مورد نیاز تولید ارز مرجع اختصاص دهد.
به گفته وی، آیا در ۲۰ روز گذشته تقاضای ارز در بازار داخلی افزایش یافته است؟ چرا با ارزرسانی بیشتر بانک مرکزی، نرخ ارز در حال افزایش است؟ اینها نشان‌دهنده فعالیت‌های سوداگرانه و سفته‌بازی است.
محمود بهمنی نیز در این نشست بار دیگر از برنامه‌های بانک مرکزی برای مهار نوسانات قیمت در بازار ارز و سکه خبر داد و گفت: قطعا در این زمینه اقداماتی را صورت خواهیم داد.
رییس کل بانک مرکزی با توصیه نسبت به خریداران سکه و ارز اظهار داشت: افزایش قیمت‌ها در بازار سکه توجیه ندارد و این موضوع نشان‌دهنده ارزش واقعی نیست؛ مانند اینکه در سال گذشته قیمت سکه به یک میلیون تومان نیز رسیده بود.
بهمنی با اعلام اینکه قیمت‌ها در بازار ارز و سکه روانی و سیاسی است، تاکید کرد: توصیه می‌کنم که خریداران در زمان خرید ارز و سکه محاسبه کنند و وقتی قیمت برعکس بازارهای جهانی پیش می‌رود، قطعا غیرواقعی است.
توصیه به خریداران
وی ادامه داد: وقتی قیمت‌ها در بازار جهانی کاهش می‌یابد، در بازار ما افزایش می‌یابد و وقتی در بازار جهانی رشد قیمت اتفاق می‌افتد، در داخل کشور ما کاهش را شاهد هستیم؛ اینها نشان می‌دهد که قیمت‌ها واقعی نیست.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه وقتی مردم این‌گونه مسایل را می‌بینند و موضوعات سیاسی وجود ندارد، نباید تحت‌تاثیر این جو قرار بگیرند، گفت: ارزش ذاتی هر چیز همانی است که تعیین می‌شود.به گفته بهمنی، بانک مرکزی حتما برای افزایش قیمت‌ها و نوسانات اخیر در بازار ارز و سکه برنامه دارد. وی گفت: ما تا دوم مردادماه سال‌جاری به میزان دو میلیون و ۲۰۰ هزار قطعه سکه را وارد بازار خواهیم کرد. اگر لازم باشد و ببینیم که قیمت‌ها در حال رشد است، ممکن است کمی ورود سکه‌ها به بازار را نیز زودتر آغاز کنیم.
ورود سکه‌های جدید به بازار
بهمنی با اشاره به اینکه بحث روانی بازار در ۲۰ روز گذشته باعث شد تا با وجود کاهش ۷۵ دلاری قیمت اونس جهانی طلا و رسیدن به ۱۵۵۴ دلار در هر اونس، قیمت سکه تا ۷۰ هزار تومان افزایش یابد، گفت: سوال اینجاست که آیا ارزش ذاتی و واقعی سکه افزایش یافته است؟
رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: اگر ناچار شویم به جای دوم مردادماه که برنامه عرضه دو میلیون و ۲۰۰ هزار قطعه سکه را خواهیم داشت، زودتر اقدام خواهیم کرد. قیمت‌های فعلی تا حدودی تحت‌تاثیر بازار سوداگرانه و سفته‌بازی است.
بهمنی گفت: اگر خریداران سکه بدون توجه به قیمت‌های واقعی حرکت کنند ممکن است در نتیجه موفق نباشند و کار برعکس شود. اخیرا قیمت سکه در بازار به ۶۵۰ هزار تومان رسید و پس از آن چهار میلیون نفر آمدند و فیش‌های پیش‌خرید خود را پس دادند چراکه قیمت فروش در بانک به ۶۷۰ هزار تومان رسیده بود.
وی با اعلام اینکه بانک مرکزی از سوی برخی کشورهای غربی تحریم است اما ما بیکار ننشسته‌ایم، گفت: برای مقابله با تحریم‌ها برنامه‌هایی را در دست اجرا داریم و با سیاست‌های مغرضانه مقابله می‌کنیم.
رییس کل بانک مرکزی با اشاره به وجود ذخایر کشور، تاثیرگذاری تحریم‌ها را بر اقتصاد کشور «سخت» توصیف کرد و اظهار داشت: درآمد نفت در بدترین شرایط نیازهای کل واردات ۷۰ میلیارد دلاری کشور را تامین می‌کند البته باید از ورود کالاهای غیرضروری نیز کاست.بهمنی فروش نفت ایران را بیش از یکصد میلیارد دلار دانست و تصریح کرد: علاوه بر آن ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار نیز صادرات غیرنفتی در کشور داشتیم که در مجموع حدود ۱۵۰ میلیارد دلار ذخایر در مقابل تحریم‌ها قرار دارد و این میزان حجم بسیار مناسبی است.