همه شرایط به ضرر مصرف‌کننده

گروه بازرگانی- نابسامانی‌های موجود در بورس کالا شرایطی را فراهم کرده که به دنبال آن بسیاری از تولیدکنندگان از جمله تولیدکنندگان لوازم خانگی قادر به خرید مواد اولیه مورد نیاز خود از این طریق نیستند و باید محصولات مورد نیاز خود از زنجیره فولاد را با قیمت بازار آزاد و همان‌طور که دلالان قیمت‌گذاری می‌کنند، خریداری کنند. این در حالی است که به گفته سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی، اگر مشکلات مربوط به مواد اولیه سر راه تولید نبود، حداقل ۵۰ درصد افزایش تولید داشتیم و می‌توانستیم قیمت را متعادل کنیم.
خروج برندهای کره‌ای لوازم خانگی از بازار ایران بالاخره فضایی ایجاد کرد تا تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی بتوانند نفسی تازه کنند و خون در رگ‌های کارخانجات داخلی به جریان بیفتد؛ فرصتی که هم می‌تواند باعث اشتغالزایی و رشد اقتصادی در کشور شود، هم از خروج سالانه میلیاردها دلار بابت واردات قطعات منفصله جلوگیری کند.
اما از آنجا که عرضه فولاد در بورس کالا با سیاست مخرب تعیین سقف قیمتی برای این کالای مهم همراه بود، عملا موجبات ظهور دلالان را در بورس کالا فراهم کرد تا با خرید محصولات زنجیره فولاد به قیمت‌های کمتر در بورس کالا و فروش آن به قیمت‌های بالاتر در بازار آزاد، از رانت عظیم موجود در این اختلاف قیمتی بهره‌مند شوند و عملا سودی که باید به جیب تولیدکننده برود، به حساب دلال واریز شود.
این سیاست مخرب علاوه بر اینکه انگیزه‌های تولیدکننده را برای عرضه بیشتر کاهش می‌داد، موجب شد مصرف‌کنندگان نهایی محصولات فولادی از جمله تولیدکنندگان لوازم خانگی برای تهیه مواد اولیه تولیدات خود از بورس کالا دست‌شان کوتاه شود و ناچار شوند با قیمت‌هایی که دلالان تعیین می‌کنند، از بازار آزاد مواد اولیه خود را تامین کنند.
هر چند با تصمیم مجلس مقرر شد این سیاست رانت‌زا لغو شود و کل زنجیره محصولات فولادی در بورس کالا با مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین قیمت و عرضه شود اما اگر دولت و مجموعه وزارت صمت از ابتدا با حذف این سیاست مخرب موافقت می‌کردند و به جای تعیین سقف قیمت برای تولید‌کننده، سیاست تعیین کف عرضه برای تولیدکنندگان فولادی تعیین می‌کردند، صنایع داخلی از جمله لوازم خانگی قدرت رقابت بیشتری با افزایش تولید خود، کسب می‌کردند و همین افزایش تولید قیمت‌ها را هم تعدیل می‌کرد.تولیدکنندگان معتقدند اگر دستیابی به مواد اولیه تسهیل شود و نظارتی بر نرخ این مواد باشد نه‌تنها میزان تولید افزایش می‌یابد بلکه قیمت‌ها نیز مطابق با انتظار مردم کاهش می‌یابد اما در حال حاضر به دلیل بالا بودن هزینه‌های تولید و عدم نظارت بر این بخش، این امر امکان‌پذیر نیست.
توان افزایش ۵۰ درصدی تولید را داریم
در این ارتباط حمیدرضا غزنوی سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی گفت: اگر مشکلات مربوط به مواد اولیه سر راه تولید نبود، حداقل ۵۰ درصد افزایش تولید داشتیم و می‌توانستیم قیمت را متعادل کنیم. البته مشکلات مربوط به مواد اولیه فقط به دلیل عملکرد فولادسازان نیست بلکه مشکل فرآیند است به گونه‌ای که می‌توان گفت بازار لوازم خانگی در کشور تنظیم نیست.
غزنوی افزود: البته قبلا صدها مشکل در مسیر تولید وجود داشت اما هم‌اکنون مشکلات‌مان به تهیه مواد اولیه مربوط می‌شود. تولیدکنندگان مجبور به پرداخت پول زیاد برای خرید مواد اولیه هستند و همین امر هزینه‌ها را بسیار بالا
برده است.
وی در خصوص وضعیت بازار هم گفت: در این چند روز اخیر به دلیل نوسانات نرخ ارز و مبهم بودن وضعیت قیمت، رکود در بازار لوازم خانگی رخ داده است.
نمی‌توانیم از بورس فولاد تهیه کنیم
غزنوی ادامه داد: طی ماه‌های اخیر هزینه‌های تولید برای تولیدکنندگان لوازم خانگی به شدت افزایش یافته است. حتی ما چندی پیش درخواست افزایش قیمت دادیم اما هنوز چیزی در این خصوص نهایی نشده و هیچ چیز مشخص نیست.
سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی افزود: در حال حاضر نرخ ارز ثبات ندارد و قیمت نهاده‌های تولید همچون ورق فولاد بسیار گران شده است. از سوی دیگر نیز این محصولات از بورس به دست تولیدکننده نمی‌رسد و تولیدکننده مجبور می‌شود از بازار آزاد تهیه کند که باید قیمت بالایی را بپردازد.
گرانی مواد اولیه و گرانی
چندی پیش اکبر پازوکی رییس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی گفته بود: در حال حاضر به دلیل مسائلی همچون افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم، فروش لوازم خانگی افت کرده و بازار تقریبا راکد شده است.
وی با بیان اینکه گرانی مواد اولیه منجر به افزایش قیمت نهایی محصول شده است، تاکید کرده بود: اصناف کالا را با قیمت مشخصی از تولیدکننده می‌خرند و سپس با یک سود متعارف به فروش می‌رسانند. پازوکی گفته بود: با توجه به وضعیت قدرت خرید مردم و رکود بازار، حتی در برخی موارد فروشنده برای اینکه بتواند امورات خود را بگذراند، فقط با یک سود ۲۰۰ یا ۵۰۰ هزار تومانی کالا را می‌فروشد. بنابراین نمی‌توان گفت که در بازار لوازم خانگی گران‌فروشی داریم بلکه به دلیل افزایش نرخ مواد اولیه و بالا رفتن قیمت تمام‌شده، شاهد «گرانی» کالاها هستیم.