همه چیز درباره اولین صندوق طلای بازار سرمایه

به زودی شاهد شروع به کار اولین صندوق سرمایه‌گذاری کالایی با دارایی پایه گواهی سپرده سکه طلا به نام صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس در بورس کالای ایران خواهیم بود. در همین راستا حسن کاظم‌زاده، مدیر سرمایه‌گذاری‌های جایگزین تامین سرمایه لوتوس پارسیان در خصوص جزییات این ابزار جدید با سنا گفت‌و‌گو کرده است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
این صندوق از کدام نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است؟
این صندوق از نوع صندوق‌ سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) است که به‌عنوان اولین صندوق کالایی بازار سرمایه کشور، در بورس کالای ایران فعالیت خواهد کرد و ترکیب دارایی آن شامل سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سکه طلا و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا خواهد بود. موافقت اصولی تاسیس این صندوق در آذر ماه سال گذشته از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ و در اسفند سال گذشته مجمع موسس این صندوق تشکیل شد. در فروردین سال جاری هم اساسنامه و امیدنامه این صندوق به تصویب رسید و اکنون جزییات این صندوق مشخص و نهایی شده است.
با توجه به اینکه صندوق پشتوانه طلای لوتوس، اولین صندوق کالایی است که تاسیس و راه‌اندازی می‌شود لطفا توضیح دهید چه اقداماتی برای راه‌اندازی این صندوق انجام شده و زیرساخت‌های این ابزار جدید فراهم بوده است؟
در تامین سرمایه لوتوس پارسیان، برای طراحی و راه‌اندازی این صندوق، مطالعات گسترده‌ای در راستای شناخت صندوق طلا در بازارهای متعارف و تهیه طرح توجیهی انجام شده است. پس از آن باید امیدنامه و اساسنامه این صندوق تهیه و به‌عنوان پیشنهاد به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال می‌شد. در همین راستا جلسات متعددی با سازمان اوراق بهادار و بورس کالای ایران برگزار شد و مذاکرات بسیاری صورت گرفت از سوی دیگر باید با موسسان و ارکان این صندوق مذاکراتی انجام می‌شد. تهیه نرم‌افزار معاملاتی صندوق طلا و مذاکره با بورس کالای ایران جهت تایید فرمول NAV از جمله اقداماتی بود که در راستای ایجاد زیرساخت‌ها انجام شد. در مورد سایر موارد و ارسال مدارک به سازمان بورس و … که در امور اجرایی تاسیس صندوق‌های سرمایه‌گذاری هست نیز در مراحل تاسیس این صندوق اقدام شد. از آنجا که این نوع صندوق برای اولین بار در کشور ایجاد می‌شود، طی این مراحل و رسیدن به نقطه مشترک میان مذاکره‌کنندگان اندکی زمان‌بر شد.
آیا ارکان این صندوق مشخص شده‌اند؟
بله. ارکان این صندوق عبارت‌اند از: مجمع صندوق، ارکان اداره‌کننده که مشتمل بر مدیر و بازارگردان صندوق است و ارکان نظارتی که مشتمل بر متولی و حسابرس است. در خصوص صندوق سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس، مجمع صندوق از اجتماع دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز تشکیل می‌شود؛ تشریفات دعوت، تشکیل و تصمیم‌گیری آن در اساسنامه صندوق قید شده است و همانند سایر صندوق‌ها، مجمع صندوق می‌تواند اساسنامه، امیدنامه، مدیر، متولی، بازارگردان و حسابرس را تغییر دهد. همچنین فقط دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز، در مجامع صندوق حق رای دارند. مدیر و بازارگردان این صندوق، شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان است. وظیفه اصلی بازارگردان، بازارگردانی واحدهای سرمایه‌گذاری عادی صندوق مطابق مقررات بازارگردانی است. متولی این صندوق، موسسه حسابرسی بهراد مشار و حسابرس صندوق، موسسه حسابرسی بیات رایان هستند.
سرمایه این صندوق چقدر تعیین شده و سود صندوق چگونه محاسبه می‌شود؟
از آنجا که این صندوق از نوع صندوق‌های قابل معامله است، سود تقسیمی ندارد بلکه از طریق افزایش یا کاهش قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری، سود و زیان سرمایه‌گذار محاسبه می‌شود. حداقل سرمایه این صندوق برای شروع فعالیت ۱۰۰ میلیارد ریال درنظر گرفته شده است بنابراین حداقل تعداد واحدهای سرمایه‌گذاری نزد سرمایه‌گذاران (ممتاز و عادی) که برای شروع دوره فعالیت ضرورت دارد برابر ۱۰ میلیون واحد سرمایه‌گذاری است. البته صندوق در طول دوره فعالیت خود ملزم به رعایت حداقل مذکور نیست. صندوق در هر زمان حداکثر تا ۱۰۰ میلیون تعداد واحد سرمایه‌گذاری (ممتاز و عادی) خواهد داشت. با توجه به آنکه تعداد واحدهای سرمایه‌گذ‌اری ممتاز به تعداد یک میلیون واحد ثابت است، صندوق در هر زمان حداکثر ۹۹ میلیون تعداد واحد سرمایه‌گذاری عادی نزد سرمایه‌گذاران خواهد داشت.
زمان و شرایط پذیره‌نویسی این صندوق به چه صورت خواهد بود؟
با توجه به روند اموری که در حال انجام است، سعی داریم در اواخر ماه جاری پذیره‌نویسی صندوق را آغاز کنیم. واحدهای این صندوق همانند سایر صندوق‌های قابل معامله، در دوره پذیره‌نویسی مبلغ ۱۰ هزار ریال خواهد بود و حداقل تعداد واحد قابل خریداری نیز ۱۰ عدد خواهد بود، به این ترتیب حداقل سرمایه لازم برای شرکت در پذیره‌نویسی این صندوق، ۱۰۰ هزار ریال است.
این صندوق به چه نحوی مدیریت خواهد شد و چه تدابیری برای مدیریت ریسک صندوق و سودآوری آن در نظر گرفته‌اید؟
صندوق پشتوانه طلای لوتوس به صورت فعال (Active) مدیریت می‌شود و فرآیند به هم پیوسته‌ای از اقدامات بخش‌های مختلف است که لازم است کمی راجع به آن توضیح دهم. سعی کرده‌ایم نقش‌های مختلف را به‌نحوی تعریف کنیم که ضمن اینکه فرآیند کاری صندوق بدون تداخل پیش می‌رود، هر فرد و واحدی نیز مسوولیت بخشی از فرآیند را بر عهده داشته باشد تا کوچک‌ترین ایرادی به این فرآیند کاری وارد نشود. در این صندوق، تحلیلگر وظیفه پایش پارامترهای کلان اقتصادی، اندازه‌گیری نوسان، تحلیل بازار سکه، آتی و آپشن و … را بر عهده دارد و نتایج را به عنوان داده‌های ورودی به واحد مدیریت ریسک ارائه می‌کند. مدیریت ریسک، مسوول محاسبه ریسک پرتفوی، طراحی سبد سرمایه‌گذاری بهینه، طراحی بهترین و بدترین سناریو و … است. تعیین محدودیت‌های معاملاتی نیز بر عهده این بخش است. بازارگردان با در نظر گرفتن این محدودیت‌ها و با توجه به تعهدات روزانه صندوق، سفارش‌های خرید و فروش را به معامله‌گر بازار اعلام می‌کند و معامله‌گر سفارش‌های خرید و فروش گواهی سکه، قراردادهای آتی و آپشن را ثبت کرده و در پایان هر روز، گزارشی از اجرای این سفارشات به تحلیل‌گر ارائه می‌دهد. همچنین منابع این صندوق برای انجام معاملات، از طریق صرافی‌‌های طرف قرارداد، افراد ذی‌صلاح، خزانه بانک رفاه و بانک کارگشایی تامین می‌شود. در نهایت، مدیریت صندوق براساس گزارش عملکرد بخش‌های مذکور، عواملی چون بازدهی، ارزش در معرض ریسک و… را مورد بررسی یا بازبینی قرار می‌دهد. نظارت بر بازاریابی صندوق طلا و عملکرد صحیح بخش‌های مختلف نیز بر عهده مدیر صندوق است.