هویت اسلامی در سیمای شهرها

تحولات معماری پس از انقلاب اسلامی، بازتابی از تغییرات فرهنگی، اجتماعی و ایدئولوژیک جامعه ایران بود. در دوران پیش از انقلاب، معماری شهری تحت‌تاثیر مدرنیسم غربی قرار داشت اما پس از انقلاب، تلاش شد که این روند تغییر کند و معماری هویت اسلامی و ایرانی خود را باز یابد. یکی از مهم‌ترین نمادهای این تحول، توجه به ساخت مساجد، حسینیه‌ها و مجتمع‌های فرهنگی بود. در معماری پس از انقلاب، تاکید بر استفاده از المان‌های اسلامی مانند گنبد، کاشی‌کاری‌های سنتی، کتیبه‌های قرآنی و ایوان‌های بلند افزایش یافت. نمونه‌های برجسته این رویکرد را می‌توان در پروژه‌هایی مانند حرم مطهر امام‌خمینی، مصلای تهران و ساختمان‌های جدید حوزه‌های علمیه مشاهده کرد. در کنار بناهای مذهبی، طراحی شهری نیز دستخوش تغییر شد. گسترش نمادهای انقلابی مانند دیوارنگاری‌های شهدا، میدان‌های بزرگ با نام‌های مرتبط با انقلاب و ساخت مجتمع‌های فرهنگی و هنری در سراسر کشور از جمله اقداماتی بود که در راستای بازتعریف فضای شهری انجام شد. امروزه معماری پس از انقلاب با حفظ ریشه‌های اسلامی، تلاش دارد تا خود را با نیازهای جدید شهری تطبیق دهد. معماران جوان با الهام از اصول معماری ایرانی- اسلامی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، به‌دنبال خلق فضاهایی هستند که هم هویت بومی را حفظ کنند و هم پاسخگوی نیازهای شهروندان مدرن باشند.