6 - 06 - 2020
هیتلر کاخ سفید
گروه جهان- این روزها پسلرزههای اعتراضات به تبعیض نژادی به دیوارهای کاخ سفید رسیده است؛ آتش خشم معترضان به سرعت در حال گسترش به نهتنها تمامی شهرهای ایالات متحده بلکه مرزهای سیاسی آمریکا از بریتانیا، آلمان، کانادا، ایتالیا و فرانسه است. سیاهپوستان برای مطالبه حقوق تاریخی خود یعنی برابری به خیابانها آمدهاند و روزهای ملتهبی را برای آمریکا رقم زدهاند. از یک طرف کرونا اقتصاد آمریکا را فلج کرده و باعث مرگ هزاران نفر در این کشور شده و از سوی دیگر مرگ جورج فلوید سیاهپوست توسط پلیس آمریکا، موجبات آن را فراهم آورده تا اعتراض و آشوب در سراسر آمریکا فراگیر شود؛ امری که در نهایت ممکن است به زیان ترامپ تمام شود.
جورج فلوید که تا همین یک هفته پیش شهروند گمنامی بود، به یک عامل مهم و تاثیرگذار در انتخابات آمریکا تبدیل شد. قتل او جامعه سیاهپوستان آمریکا را برآشفته کرد و به جنبش آنان جان تازهای داد. حدود یک هفته پیش، فلوید توسط یک افسر پلیس سفیدپوست به نام درک شوویندر شهر مینیاپولیس ایالت مینهسوتا به قتل رسید. در واکنش به این قتل، مینیاپولیس صحنه اعتراض و آشوب شد. معترضان به خودروهای پلیس حملهور شده و آنها را آتش زدند. همچنین به برخی اماکن عمومی آسیب زدند تا اینکه اعتراضات به حوالی کاخ سفید نیز رسید.
از زمان آغاز رقابتهای انتخاباتی در سال ۲۰۱۶، ترامپ نژادپرستی خود علیه مهاجران، آفریقاییها و مسلمانان را پنهان نکرده است. تب خشم ترامپ در داخل آمریکا تبعات گوناگونی را به دنبال داشته و بازار داغ اتهامات و انتقادها گونه دیگری رقم خورده تا جایی که دودستگیها به حلقه نزدیک به رییسجمهور آمریکا رسیده است. در ماههای آخر دور اول ریاستجمهوری ترامپ، زنگهای خطر یکی پس از دیگری برای او و دولتش به صدا درآمده و کرسی ریاست جمهوری ترامپ بیش از پیش لرزان شده است به طوری که نتایج یک نظرسنجی انتخاباتی جدید از پیشتازی جو بایدن از دونالد ترامپ در ایالت کارولینای شمالی حکایت دارد. براساس آخرین نتایج نظرسنجی شرکت «پابلیک پالسی» بایدن با کسب ۴۹ درصد از حمایت مردم کارولینای شمالی، از ترامپ چهار درصد پیشی گرفته است. این بیشترین فاصله بایدن از ترامپ در این ایالت است.
در حالی که تمامی ایالات آمریکا مشغول مقابله با ویروس کرونا هستند و این کشور رتبه اول در قربانیان ناشی از این ویروس در سطح جهان را داراست، آتش خشم مردم آمریکا به دنبال مرگ یک مرد سیاهپوست و مسائل تبعیض نژادی در مینیاپولیس به تمامی ایالتهای آن رسیده و شرایط را بیش از پیش برای مستاجر کاخ سفید دشوار کرده است. بسیاری از مراکز پژوهشی و تحقیقاتی در آمریکا که نزدیک به موسسات خارجی و دفاعی هستند، در مورد وقوع یک درگیری داخلی در این کشور هشدار دادهاند.
فروپاشی اوضاع اقتصادی و اجتماعی در نتیجه کرونا و ناخشنودی بسیاری از مردم آمریکا از نحوه برخورد ترامپ با این بیماری و متوجه کردن مسوولیت بزرگ شیوع بیماری به شخص ترامپ که با افزایش ۴۰ میلیونی بیکاری نیز همراه بوده، موجب شعلهورتر شدن و تداوم این اعتراضات شده است.
تبعیض نژادی پایانناپذیر در آمریکا
مساله تبعیض نژادی همواره یکی از عوامل الهامبخش شورش و خشونت در ایالات متحده بوده است. در ۲۰۰ سال گذشته، علاوه بر جنگ انفصال که تا حدی ناشی از ادامه بردهداری در ایالات جنوبی بود، آمریکا دستکم هشت شورش گسترده ناشی از تنشهای نژادی را تجربه کرده است.
اینکه خشونت را باید جزو گرامر سیاسی آمریکا دانست، از دیدی دیگر نیز آشکار میشود. چهار رییسجمهوری ایالات متحده-لینکلن، گارفیلد، مککینلی و کندی ترور شدند و دو رییسجمهوری دیگر-ریگان و فورد- مورد سوءقصد قرار گرفتند. همچنین بیوگرافی ایالات متحده مملو از تراژدیهای ناشی از تیراندازیهای غالبا بیهدف در کشوری است که قانون اساسیاش حق حمل اسلحه را جزو حقوق شهروندان میداند.
با وجود سهم بالای سیاهپوستان در جمعیت آمریکا و با وجود ادعاهای مکرر این کشور مبنی بر پیشگامی در حقوق بشر، سیاهپوستان آمریکایی از تبعیض نژادی بالایی در این کشور رنج میبرند. در حالی که تنها ۳۰ درصد جمعیت جهان سفیدپوست و ۷۰ درصد رنگینپوست هستند، این رنگینپوستها هستند که با وجود غلبه آماری مورد تبعیض قرار میگیرند. سیاهپوستان عمدهترین قربانی این نوع تبعیض هستند. آمریکاییهای آفریقاییتبار بزرگترین قربانی این تبعیض سیستماتیک هستند. شهروندان سیاهپوست آمریکا جمعیتی بالغ بر ۴۰ میلیون نفر را شامل میشوند که معادل ۱۳ درصد کل جمعیت آمریکاست. از طرفی نژاد هنوز عامل مهمی در بازار کار آمریکا محسوب میشود و نژاد متقاضیان آفریقاییتبار بر چشمانداز اشتغال آنان تاثیری منفی دارد.
تشدید اختلافات داخلی
کایلی مکانانی سخنگوی کاخ سفید برای بیاعتبار توصیف کردن اخبار درباره نارضایتی ترامپ از سخنان وزیر دفاع خود تلاش کرد. کایلی مکانانی گفت: در شرایط کنونی مارک اسپر وزیر دفاع است و اگر ترامپ اعتماد خود را به وی از دست دهد، همگان در آینده از آن مطلع خواهیم شد.
اسپر که از گزینههای خود مطمئن به نظر میرسید و آن را در برابر دوربینها اعلام کرد، چند ساعت بعد و در پی نشست در کاخ سفید و گفتوگوهایی در پنتاگون از تصمیم خود درباره بازگرداندن نیروهای مستقر شده در واشنگتن به پایگاهها خود بازگشت.
عقبنشینی اسپر از تصمیم خود بر اساس تقسیم اختیارات در نظام سیاسی آمریکا قابل درک است. در همین حال جیمز ماتیس وزیر دفاع اسبق آمریکا فرصت را برای تسویهحسابهای گذشته با ترامپ مناسب دانست. او ترامپ را به تلاش برای تجزیه کشور متهم کرد و گفت شرایط کنونی نتیجه نبود رهبری موثر طی سه سال گذشته است.
از سوی دیگر ترامپ با حمله شدید به ماتیس در توئیتر نوشت: «شاید تنها نقطه مشترک من و باراک اوباما این باشد که ما سعادت کنار زدن جیمز ماتیس را داشتیم؛ ژنرالی که بیش از همگان در تقدیر از وی مبالغه شد. من از وی خواستم که استعفا دهد و احساس خوبی در این باره داشتم. وی معروف به ایجاد هرج و مرج بود. از این موضوع خوشم نمیآمد و وی را سگ دیوانه خواندم.» ناظران بر این باورند که انتقادهای ماتیس شاید زمینه را برای فهرست طولانی دشمنان ترامپ فراهم کند که در مواضع حساسی در دولت ترامپ فعالیت کردند و اختلافات گذشته را روی کار آورند. این فهرست با رکس تیلرسون، وزیر خارجه سابق آغاز شد و شاید با جان بولتون مشاور امنیت ملی او پایان نیابد.
مواضع انتقادی تمامی روسای جمهور پیشین
در این میان تمامی روسای جمهور پیشین آمریکا که در قید حیات هستند، مساله تبعیض نژادی در این کشور را محکوم کردهاند. جیمی کارتر، جورج دبلیو بوش، بیل کلینتون و باراک اوباما در بیانیههای خود همچنین کموبیش به طور مستقیمیا تلویحی از دولت دونالد ترامپ انتقاد کردهاند. ترامپ اگرچه کشتهشدن جورج فلوید، مرد ۴۶ ساله سیاهپوست در عملیات پلیس را محکوم کرده بود، اما از دید منتقدان به روشنی و صراحت علیه تبعیض نژادی موضعگیری نکرده و تفاهم کافی را برای خشم معترضان از ادامه این تبعیض و بیعدالتی اجتماعی در آمریکا نشان نداده است.
کارتر: تضعیف دموکراسی در نتیجه بیعدالتی نژادی
کارتر در بیانیهای اعلام کرد او و همسرش از بیعدالتیهای نژادی غمانگیز نگران هستند و با تمام وجود با خانوادههای قربانیان و افرادی که احساس ناامیدی در برابر ظلمهای آشکار و تبعیض نژادیای دارند که در همهجا وجود دارد، ابراز همدردی میکنند.
او همچنین اظهار کرد: افرادی که در قدرت حضور دارند، یا از امتیازاتی برخوردارند یا وجدان اخلاقی دارند، باید مقاومت کنند و به یک پلیس و سیستم قضایی که تبعیض قائل میشوند، بگویند که نابرابری اقتصادی غیراخلاقی بین سفیدپوستان و سیاهپوستان و همچنین اقدامات عمومی که موجب تضعیف دموکراسی ما میشود، کافی است.
رییسجمهوری سابق آمریکا تاکید کرد: ما به دولتی نیاز داریم که همچون مردمانش خوب باشد و ما لیاقتمان بیشتر از این است. جیمی کارتر با اشاره به اینکه زمانی که در سال ۱۹۷۱ به قدرت رسید اعلام کرد دوران تبعیض نژادی تمام شده است، گفت: با غم و اندوه فراوان امروز پس از گذشت پنج دهه این سخنان را دوباره تکرار میکنم.
اوباما: حضور پررنگ جنبشهای مدنی نسبت به ۱۹۶۰
باراک اوباما، رییسجمهوری سابق آمریکا با استقبال از تغییر ذهنیت تظاهراتکنندگان آمریکایی علیه نژادپرستی و خشونتهای پلیس اظهار کرد که این شرایط میتواند به اصلاحات در سطح ملی منجر شود.
باراک اوباما در اولین اظهارات ویدئویی خود پس از مرگ جورج فلوید توسط پلیس مینیاپولیس در ۲۵ می گذشته از مقامات ایالتی و محلی درخواست کرد در سیاستهای اعمال زور بازبینی کنند. رییسجمهوری پیشین آمریکا در این کنفرانس ویدئویی از معترضان که برای محکوم کردن خشونتهای پلیس، نژادپرستی و نابرابریهای اجتماعی به خیابانها آمدند، تقدیر کرد و گفت: برای ما بسیار مهم است از این فرصت به وجود آمده به عنوان یک جامعه و حتی کشور استفاده کنیم تا بالاخره تاثیری داشته باشیم.
او همچنین بیان کرد: یک تغییر ذهنیت در حال انجام است و یک آگاهی بسیار بزرگ به وجود آمده تا ما متوجه شویم که میتوانیم بهتر از این عمل کنیم. باراک اوبامای ۵۸ ساله که نزد دموکراتها همچنان محبوبیت بالایی دارد، تاکید کرد که تظاهراتکنندگان کنونی یک تابلوی نقاشی از آمریکایی ارائه میکنند که بسیار حضور پررنگتری از جنبشهای حقوق مدنی در سالهای ۱۹۶۰ دارد.
او با اشاره به حضور جوانان اظهار کرد: آنها حضور پررنگتری داشتند و انگیزههایشان میتواند الهامبخش تغییرات عمیقتری باشد. اوباما خطاب به جوانان سیاهپوست آمریکا که به گفته وی در زمانهای متعددی شاهد یا قربانی خشونتها بودهاند، بیان کرد: میخواهم بدانید که باارزش هستید و زندگی و رویاهایتان ارزش دارند.
او همچنین خطاب به نمایندگان محلی گفت: از همه فرمانداران ایالتهای کشور میخواهم تا سیاستهای استفاده از زور را با اعضای جوامع خود بازبینی کنند و در مسیر اصلاحاتی که قول آن داده شده قدم بردارند. اوباما که اولین رییسجمهوری سیاهپوست آمریکاست درخواست کرد تمامی مردم با یکدیگر همکاری داشته باشند تا «آمریکا را تغییر دهند» و به کشور کمک کنند تا خود را با ارزشهایش مطابقت دهد. اوباما ادامه داد: اعتراضات کافی نیستند و باید در انتخابات آینده حضور پرشوری داشت.
رییسجمهوری سابق آمریکا اضافه کرد: برخی اظهارنظرهای تداعیکننده رای دادن در مقابل اعتراض یا سیاست و مشارکت در ازای نافرمانی مدنی را میشنوم. اوضاع در این مسیر یا در آن مسیر پیش نمیرود بلکه باید هر دو با هم باشند. او خاطرنشان کرد: به منظور تغییر واقعی باید روی مشکل متمرکز شد و افراد در قدرت نباید آسوده باشند باید تغییر را به راهحلها و قوانین عملی که قابل اجرا هستند و نظارت روی اجرای آنها باشد، تبدیل کنیم.
همهگیری تبعیض و نژادپرستی در آمریکا
در مراسم یادبود فلوید، وکیل خانواده او گفت این همهگیری کرونا نبود که جان او را گرفت، بلکه همهگیری تبعیض و نژادپرستی بود. بنجامین کرامپ به حاضران در این مراسم قول داد که عدالت را در زمینه کشته شدن فلوید اجرا خواهد کرد.
ال شارپتون از رهبران جنبش حقوق مدنی آمریکا در این مراسم خواستار اجرای عدالت شد و با اشاره به اعتراضات گسترده در ایالتهای آمریکا گفت: ما دست برنخواهیم داشت. آنقدر ادامه میدهیم تا کل نظام دادگستری تغییر کند. او افزود داستان فلوید منعکسکننده زندگی تمام سیاهپوستان آمریکایی است. شارپتون گفت: آنچه برای فلوید اتفاق افتاد هر روز در این کشور روی میدهد. در نظام تحصیلی، در خدمات درمانی و در تمام بخشهای زندگی در آمریکا. وقت آن رسیده که به نام و یاد جورج برخیزیم و بگوییم زانویتان را از روی گردن ما بردارید.
در کنار بستگان فلوید و صدها نفر دیگر، چهرههای سرشناسی چون جسی جکسون از رهبران جنبش حقوق مدنی آمریکا، تیم والز فرماندار مینهسوتا، سناتور ایمی کلوبوچار و جیکوب فری شهردار مینیاپولیس نیز در این مراسم شرکت داشتند.
ریشه تاریخی تبعیض نژادی در آمریکا
مساله تبعیض نژادی و نژادپرستی در آمریکا،یکی از بزرگترین معضلات اجتماعی و اقتصادی در این کشور محسوب میشود. این معضل در نتیجه ساختار نژادپرستانه آمریکا است که ریشهای تاریخی دارد و بردهداری، جداسازی نژادی، مدارس جداگانه برای سرخپوستان و اقلیتهای نژادی و اردوگاههای بزرگ برای لاتینتبارها از نمادهای آن محسوب میشود.
براساس قانون جیم کرو با عنوان قانون «جدا اما برابر» که بین سالهای ۱۸۷۶ تا ۱۹۶۵ در ایالتهای مرزی و جنوبی آمریکا به اجرا درآمد، همه اماکن عمومی برای سیاهپوستان و سفیدپوستان جدا شد. مدارس دولتی، اتوبوس، قطار و حتی پارکها جدا شد. در دهه ۱۹۵۰، جنبش سیاهپوستان علیه تبعیض نژادی به حرکت درآمد. اما حادثه بمبگذاری کلیسای خیابان شانزدهم در شهر بیرمنگهام ایالت آلاباما متعلق به آمریکاییهای آفریقاییتبار، وجدان افکار عمومی در سراسر جهان را به درد آورد و فشارها برای رفع تبعیض نژادی در آمریکا تشدید شد. این حادثه یک نقطه عطف در تاریخ نژادپرستی در آمریکا محسوب میشود. در ۱۵ سپتامبر سال ۱۹۶۳، گروه نژادپرست کوکلاکسکلان در یک اقدام تروریستی این کلیسا را منفجر کردند که در نتیجه آن چهار نوجوان سیاهپوست کشته شدند. این حادثه تنها چند هفته بعد از تظاهرات بزرگ سیاهان به رهبری مارتین لوترکینگ در واشنگتن رخ داد.
مدت کوتاهی بعد از این حادثه بود که قانون حقوق مدنی ۱۹۶۴ تصویب شد و قانون جیم کرو به طور کلی ملغی شد. اما با تصویب این قانون، مساله نژادپرستی در آمریکا به پایان نرسید. به عنوان مثال در برخی ایالتهای آمریکا، ازدواج میان نژادی ممنوع بود. در سال ۱۹۶۷ میلدرد لاوینگ،یک زن سیاهپوست و ریچارد لاوینگیک مرد سفیدپوست در ویرجینیا به دلیل اینکه با یکدیگر ازدواج کرده بودند، به یک سال زندان محکوم شدند، چرا که آنها قانون همگرایی جنسیتی سال ۱۹۲۴ را که در آن هر نژادی باید با همنژاد و همطبقه خود ازدواج میکردند، نقض کرده بودند. این مساله به قدری در افکار عمومی به ویژه در میان رنگینپوستان بازتاب داشت که در نهایت دیوان عالی آمریکا در سال ۱۹۶۷ قانون همگرایی در ازدواج را فاقد اعتبار دانست. با وجود لغو قوانین نژادپرستانه، دستگاههای اجرایی آمریکایی همچنان رفتارهای تبعیضآمیز با رنگینپوستان داشتند. به عنوان مثال از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۷، وزارت کشاورزی آمریکا علیه هزاران کشاورز سیاهپوست تبعیضاتی قائل میشد، آنها را از دریافت وامهایی که کشاورزان سفیدپوست دارای شرایط مشابه از آن برخوردار بودند، محروم میکرد. برخی از مردم آمریکا پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۰۸ را به عنوان طلیعه و نمادی برای پایان نژادپرستی در آمریکا میدانستند. با وجود این، همه شاخصها در دو دوره ریاستجمهوری اوباما نشان میداد که نژادپرستی در این کشور نهتنها کاهش نیافت بلکه حتی ریاستجمهوری اوباما، منجر به سازمان یافتهتر شدن نژادپرستان و به راه افتادن جنبشهای دستراستی سفیدپوست شده است. حادثه ماه آگوست ۲۰۱۷ در شارلوتسویل اوج نژادپرستی در آمریکا بود که سفیدپوستان آنگلوساکسونی، خواستار اخراج همه اقلیتها از آمریکا شدند. در نتیجه این تظاهرات خشونتآمیز یک نفر کشته و ۱۹ نفر دیگر مجروح شدند.
ترامپ و مساله نژادپرستی
در سال ۱۹۷۳، وزارت دادگستری آمریکا، پروندهای علیه ترامپ و شرکتش مطرح کرد. در این پرونده ترامپ متهم به تبعیض میان مستاجران سیاهپوست و سفیدپوست شد. ترامپ در آن زمان، صاحب یک شرکت املاک و مستغلات بود و رسما اعلام کرده بود: برای سیاهان خانه نداریم. در سال ۲۰۱۱ او با مطرح کردن نظریه توهم محل توطئه، به باراک اوباما تاخت و اعلام کرد که او در آمریکا به دنیا نیامده است. او همچنین در یکی از سخنرانیهای خود در جریان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری در سال ۲۰۱۶، مهاجران مکزیکی را مشتی جنایتکار و تجاوزگر نامید. او همچنین با انتشار آمار جعلی در توئیتر خود اعلام کرد که اکثر جنایتهای آمریکا توسط سیاهپوستان انجام میشود و این اتهامات را در سخنرانیهای متعدد خود علیه غیرسفیدپوستان ادامه داد. او همچنین در سال ۲۰۱۸، در نشستی در اتاق بیضیشکل کاخ سفید درباره مهاجرت، کشورهایی نظیر السالوادور، هائیتی و برخی کشورهای آفریقایی را چاه توالت نامید.
وضعیت روحی- روانی سه ماه قرنطینه خانگی به خاطر کرونا و بیکارشدن یکچهارم کارگران و کارمندان آمریکا همه نقش موثری در شورش دارند. اما جانمایه اصلی این تظاهرات همان مطالبات تاریخی نژادی و اجتماعی است. هرچند از زمان کندی و جانسون قوانین فوقالعاده مفیدی به نفع اقلیتها تصویب شده و آثار لطمات چهارصدسال بردگی را تا حدود زیادی التیام بخشیده، ولی همچنان وضعیت تاریخی تنها بخشی از وضعیت بغرنجی است که بر روابط نژادی و رابطه پلیس با مردم سایه افکنده و چرخه و تسلسل خشونت- تظاهرات – خشونت همچنان تا سالها ادامه خواهد داشت.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد