واکنش ایران به فرجام نشست «ورشو»

گروه سیاسی- پس از هفته‌ها تبلیغ و جنجال آمریکایی‌ها درباره نشست ورشو و سخنرانی‌های تند مقامات این کشور و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در این نشست علیه ایران، این اجلاس بدون هیچ نتیجه و توافقی به پایان رسید‌.
البته نشانه‌های شکست ورشو حتی پیش از آغاز آن هم قابل مشاهده بود؛ زمانی که مقام‌های آمریکایی و لهستانی از بیم انصراف گسترده کشورها از شرکت در نشست مجبور شدند در ظاهر دستور کار نشست را گسترده‌تر و ادعا کنند که قرار نیست ورشو «محلی برای بدنام کردن ایران و تاختن به یک کشور» باشد‌. حالا با اتمام این نشست، دیگر با قطعیت می‌توان گفت که نه تنها هیچ‌یک از این اهداف محقق نشده، بلکه در مواردی این کنفرانس یک گام به عقب نیز برای آمریکا بوده است‌.
سخنرانی مایک پنس معاون رییس‌جمهور آمریکا نشان داد نه تنها این نشست اروپایی‌ها را با واشنگتن همراه نکرده، بلکه ممکن است به تشدید تنش میان طرفین هم منجر شود‌. پنس در سخنرانی‌اش با لحنی بی‌سابقه متحدان آمریکا در اروپا را خطاب قرار داد، آنها را به تلاش برای تضعیف تحریم‌های آمریکا متهم کرد و با عباراتی آمرانه گفت که اروپایی‌ها باید از برجام خارج شوند و به کارزار فشار به ایران بپیوندند‌.
«معاون رییس‌جمهور ایالات متحده می‌توانست از طرح درخواست خروج اروپا از برجام خودداری کند‌. اما این کار را نکرد‌. انجام این کار در خاک اروپا، آن هم در حالی که ۲۸ کشور اتحادیه اروپا اخیرا بار دیگر بر حمایت خود از این توافق تاکید کرده‌اند، تنها بر تنش‌ها می‌افزاید و تلاش‌های دولت [دونالد] ترامپ برای همراه کردن سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) با سیاست گسترده‌تر مقابله با ایران را هم تضعیف می‌کند‌.»
اظهارات پنس واکنش اروپایی‌هایی از جمله دستیار وزیر خارجه آلمان را هم به همراه داشت‌. او که به نمایندگی از برلین در نشست ورشو حضور داشت، دقایقی بعد از سخنرانی پنس نوشت بر خلاف آنچه قبلا اعلام شده بود، عمده وقت نشست ورشو عملا به صحبت در مورد ایران گذشت‌. او به صراحت خواسته پنس را رد کرد و گفت اتحادیه اروپا همچنان به برجام پایبند می‌ماند‌.
یک دیپلمات یکی از کشورهای اروپایی حاضر در نشست ورشو هم با بیان اینکه «کاملا مخالف» اظهارات پنس است، گفته «ما می‌خواهیم در مساله ایران به نتایج خوبی برسیم، نمی‌خواهیم ایران را به سمت ترک تعهدات هسته‌ای سوق دهیم‌.»
به هر حال اختلاف میان حاضران در این نشست آنقدر بود که شرکت‌کنندگان حتی نتوانستند بیانیه مشترکی صادر کنند و تنها آمریکا و لهستان در بیانیه‌ای دوجانبه نتایج نشست را اعلام کردند: تشکیل چند کارگروه در مورد غرب آسیا‌.
اما سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه پایانی کنفرانس ورشو گفت: با وجود تلاش‌های گسترده واشنگتن برای برگزاری یک نشست فراگیر و ایجاد یک ائتلاف جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، تعداد و سطح پایین شرکت‌کنندگان که آنان نیز از همراهی با هر گونه تصمیم ضدایرانی امتناع کردند، در فرجام این نشست از پیش شکست‌خورده، بیانیه پایانی آن را به سندی بی‌خاصیت تبدیل کرد؛ متن و نوشته‌ای که تنها از سوی دو کشور برگزارکننده صادر شد و فاقد هر گونه اعتبار و تصمیم بود‌. بهرام قاسمی در ادامه تاکید کرد: برای همه دوراندیشان و تحلیلگران و سیاستمداران برجسته و فهیم جهان این شکست کاملاً از قبل و از همان آغاز طرح اولیه آن قابل تصور و پیش‌بینی بود‌. کنفرانسی تحت عنوان صلح و امنیت در خاورمیانه چگونه می‌تواند موفق باشد در حالی که بازیگران اصلی منطقه همچون ایران، ترکیه، لبنان، سوریه، عراق و فلسطین در آن حضور ندارند و کشورهای مهمی چون چین و روسیه و بسیاری از کشورهای مهم اروپایی و غیراروپایی در آن حضور نداشته یا صرفا در سطح بسیار پایین و کمرنگی در آن شرکت کردند؟ سخنگوی وزارت خارجه همچنین اظهار کرد: رفتار و کردار عصبی و متشنج وزیر خارجه و معاون رییس‌جمهوری آمریکا در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌ها که علنا از اروپا گله و شکایت کرده و از سر ضعف اصرار به خروج آنها از برجام کردند، بهترین گواه و نشانه ناکامی و ناتوانی آنان در تحقق اهداف مورد نظرشان از اجلاس ورشو است‌. قاسمی خاطرنشان کرد: ایالات متحده آمریکا از یک سو بانی کنفرانس صلح و امنیت در خاورمیانه می‌شود اما از سوی دیگر با خروج یکجانبه و خلاف تمام موازین بین‌المللی از برجام و با سیاست‌های ریاکارانه خود تنش و درگیری و حمایت از تروریسم و نزاع و خصومت در میان ملت‌های منطقه را افزایش داده و ناامنی، بی‌ثباتی، فقر، جنگ و افراط‌گرایی را گسترش می‌دهد‌. وی در پایان تصریح کرد: به رغم تمامی سیاست‌های خصمانه و تجاوزکارانه آمریکا و رژیم اشغالگر قدس مبارزه و مقاومت برای برقراری منطقه‌ای امن، با ثبات و عاری از حضور قدرت‌های بیگانه و متجاوز ادامه خواهد یافت و آمریکا باید هر چه سریع‌تر با درک واقعیات این منطقه حساس از جهان از ادامه این گونه کینه‌توزی‌های بی‌حاصل دست بردارد‌.
محمدجواد ظریف نیز در بدو‌ ورود به مونیخ نسبت به اتفاق‌های اخیر به‌ویژه کنفرانس ورشو واکنش نشان داد و گفت: در اینجا از سیاست‌‌های جمهوری اسلامی ایران و واقعیت‌‌های منطقه صحبت خواهیم کرد‌. واقعیاتی که باعث شده این کشورها با سیاست‌های غلط به نتیجه‌‌ای برسند و ایران با انتخاب‌های درست به نتایج متضاد برسد‌. وی با اشاره به اتفاق‌‌های اخیر از جمله حمله تروریستی در ایران که توسط گروه‌‌هایی که از سوی شرکت‌‌کنندگان در کنفرانس ورشو حمایت می‌‌شوند رخ داد، نشست سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در سوچی و کنفرانس ورشو اظهار داشت: آمریکا با سیاست‌‌ها و انتخاب‌‌های غلط باعث شده است تا دونالد ترامپ اعلام کند هفت تریلیون دلار در منطقه خاورمیانه هزینه کردیم و به هیچ جایی نرسیدیم و از آن طرف از حضور و نفوذ ایران شکایت می‌‌کنند‌. رییس دستگاه دیپلماسی افزود: احساس می‌‌کنم اگر غربی‌‌ها به ویژه آمریکا هرچه سریع‌تر اشتباهات ۴۰ سال اخیر خود را درک کنند، زندگی را برای خودشان و منطقه ما راحت‌تر می‌‌‌‌کنند‌. ظریف اجلاس ورشو را اجلاسی از پیش شکست‌‌خورده خواند و تصریح کرد: نتانیاهو به طور رسمی اعلام کرد که در ورشو برای جنگ متحد می‌‌شوند در حالی که این اتحاد فشلی بود که به نتیجه نرسید‌.
اما سفیر ایران در لندن در واکنش به اجلاس ورشو تاکید کرد که نتانیاهو در پایان جلسه و در حضور خبرنگاران، لهستانی‌ها را همدست نازی‌ها در هولوکاست و قتل عام یهودیان معرفی نمود و به دولت میزبان و مردم لهستان در کشور خودشان توهین و آنها را تحقیر کرد‌. نمک خورد و نمکدان شکست و نشان داد که آنها حتی به خادمان خود هم رحم نمی‌کنند‌.
حمید بعیدی‌نژاد در کانال تلگرامی خود نوشت:
۱- نشست ورشو بدون تصویب سندی به پایان رسید‌. جلسه فقط تریبونی بود در اختیار دولت افراطی ترامپ و نتانیاهو برای بیان آرزوهای پلید خود‌.
۲- اختلاف آمریکا و اروپا پیرامون ایران بسیار واضح بود‌. موگرینی / وزیران خارجه مهم اروپا شرکت نکردند‌. حتی وزیر خارجه انگلیس فقط به افتتاحیه آمد و زود برگشت‌.
۳- آمریکا در موضعی جدید از اروپا درخواست کرد که از برجام خارج شود که اروپا برعکس از برجام حمایت کرد‌. حتی وزیر خارجه لهستان هم به عنوان میزبان در جمع‌‌‌بندی نهایی خود مجبور شد به اختلاف آشکار اروپا و آمریکا اذعان نموده و بگوید که کشورهای اروپایی برخلاف آمریکا بر اجرای برجام تاکید دارند‌.
۴- آنچه از نشست پخش شد سخنان نفرت‌‌بار پنس، نتانیاهو و پمپئو بود‌. مشارکت دیگران به سکوت و عکس یادگاری گذشت‌. اما نشست غایبان بزرگی داشت: ایران، روسیه، چین، ترکیه، لبنان، سوریه، قطر و فلسطین، که دو عضو دائم شورای امنیت و اعضای کلیدی منطقه هستند که بدون آنها بحث در مورد خاورمیانه بی‌‌معناست‌.
۵- همزمان با نشست ورشو، سران سه کشور مهم ایران، روسیه و ترکیه درخصوص یکی از مهم‌ترین مباحث خاورمیانه یعنی سوریه، تصمیمات مهمی اتخاذ کردند‌. دو صحنه رویارویی قطب‌‌‌بندی تحولات خاورمیانه یعنی ورشو و سوچی نشان داد که کلید تاثیرگذاری عملی بر تحولات خاورمیانه در اختیار کدام کشورهاست‌.
۶- نتانیاهو در پایان جلسه در ورشو و در حضور خبرنگاران، لهستانی‌ها را همدست نازی‌ها در هولوکاست و قتل عام یهودیان معرفی کرد و به دولت میزبان و مردم لهستان در کشور خودشان توهین و آنها را تحقیر کرد‌. نمک خورد و نمکدان شکست و نشان داد که آنها حتی به خادمان خود هم رحم نمی‌کنند‌. هنیئا لهم!