ورود جدی مجلس به تخلفات سهام عدالت

احسان ارکانی معتقد است با توجه به نقشی که اتحادیه‌های استانی سهام عدالت در شکل‌گیری نهادهای اقتصادی استان‌های مختلف از جمله اتاق‌های تعاون دارند، برخی افراد و جریانات تلاش می‌کنند از طریق تسلط بر این اتحادیه‌های استانی به گونه‌ای در ساختارهای اقتصادی استان‌ها نیز دارای نفوذ و تاثیر شوند. عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس با اشاره به برخی رفتارهای غیرقانونی در خصوص انتخابات اتحادیه تعاونی‌های سهام عدالت در استان‌ها گفت: طی روزها و هفته‌های اخیر گزارش‌های متعددی در خصوص اعمال نفوذ برخی نهادهای دولتی در انتخابات اتحادیه‌های سهام عدالت در استان‌ها به‌دست نمایندگان می‌رسد که باعث نگرانی‌های جدی مجلس شده است.
او تاکید کرد: به هر حال انتخابات اتحادیه‌های استانی سهام عدالت به نوعی با منافع عمومی مردم و سرمایه‌های آنان ارتباط دارد. هر تحرکی که جریان عادی و قانونی انتخابات دفاتر استانی را منحرف کند با واکنش مجلس مواجه خواهد شد. انتخابات مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت به چالشی ادامه‌دار تبدیل شده است. در حالی که مجامع در برخی استان‌ها بر اساس مصوبه شورای عالی بورس برگزار شده اما همچنان حاشیه‌های آن ادامه دارد. بر اساس آمارهای اعلامی از سوی سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت و مسوولان سازمان بورس، نرخ مشارکت سهامداران در این مجامع به شدت پایین بوده است. این روند اعتراضات زیادی را نسبت به برگزاری عجولانه مجامع شرکت‌ها در پی داشته است.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس هجدهم اردیبهشت‌ماه و در واپسین روزهای برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت با تاکید بر لزوم ابطال برگزاری این انتخابات گفته بود که ۴۰ درصد مالکان سهام عدالت، هنوز در سامانه سجام ثبت‌نام نکرده‌اند و بنابراین برگزاری این انتخابات فاقد مشروعیت است. محمدرضا پورابراهیمی با بیان اینکه ما خواستار ابطال برگزاری انتخابات مجامع استانی سهام عدالت هستیم اظهار کرده بود: در صورت تخلف دولت از ضوابط قانونی، طرح دوفوریتی ابطال انتخابات شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در دستور کار قرار خواهد گرفت.
او همچنین بیست و یکم اردیبهشت ماه از ارسال نامه‌ای به فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد و دارایی درباره لزوم رفع مغایرت‌های قانونی انتخابات هیات‌مدیره شرکت‌های تعاونی سهام عدالت استانی خبر داده و تاکید کرده بود که این وزارتخانه باید قبل از برگزاری انتخابات مذکور تمامی مغایرت‌های قانونی و ابهامات جدی و اساسی آن را رفع کند.
با این حال سی‌ام اردیبهشت ماه دژپسند در حاشیه همایش اقتصاد هوشمند گفت: برخی مواقع مطرح می‌شد که دادستان کل امر به توقف برگزاری انتخابات مجامع می‌دهد که در این راستا چندین بار تماس تلفنی با دادستان داشتم و گفتند بررسی کردیم، انتخابات بر اساس مصوبه شورای عالی بورس انجام می‌گیرد و مشکل خاصی ندارد. با این حال مجلس هنوز هم نسبت به روند برگزاری مجامع و انتخابات آن معترض است و هر بار صدای اعتراضی از سوی نمایندگان شنیده می‌شود اما مشخص نیست که هشدارها در نهایت به ابطال انتخابات منجر خواهد شد یا خیر؟
ابهامات انتخاباتی
در همین باره ارکانی عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس در بیان مشکلات مصداقی که در خصوص انتخابات دفاتر استانی سهام عدالت وجود دارد گفت: یکی از ابهامات در خصوص زمان انتخابات و موکول کردن آن به انتخابات شوراهای اسلامی و ریاست‌جمهوری است. وی افزود: در این برهه خاص که توجه افکار عمومی و رسانه‌ها معطوف انتخابات ریاست‌جمهوری و شوراهای اسلامی است، شاید فرصت مناسبی برای برگزاری انتخاباتی در این سطح اهمیت نباشد. ارکانی تصریح کرد: در کنار این موارد بحث کرونا و محدودیت‌های مرتبط با آن نیز مطرح است که به نظر می‌رسد در برنامه‌ریزی‌های مرتبط با این انتخابات نادیده گرفته شده است. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در ادامه افزود: در کنار این موضوعات، بحث دخالت‌های عوامل اجرایی و ارگان‌های دولتی در انتخابات دفاتر استانی سهام عدالت نیز مطرح است. اینکه ارگان‌های اجرایی و عوامل دولتی با چه هدفی تلاش می‌کنند تا برخی چهره‌ها و جریانات خاص در این اتحادیه‌های استانی وارد شوند، پرسش‌های بسیاری را ایجاد کرده که باید به آنها پاسخ داده شود. ارکانی تاکید کرد: گزارش‌های فراوانی از استان‌های مختلف به‌دست نمایندگان می‌رسد که نهادهای دولتی در استان‌ها تلاش می‌کنند افراد و جریانات خاصی را وارد هیات‌های عامل دفاتر استانی سهام عدالت کنند.
ضرورت صیانت از سرمایه‌های عمومی مردم
ارکانی در پاسخ به این پرسش اقتصادآنلاین که برخی نهادهای اجرایی با چه هدف و انگیزه‌ای تلاش می‌کنند تا جریانات نزدیک به خود را وارد اتحادیه‌های سهام عدالت در استان‌ها کنند، گفت: به هر حال با توجه به ارزش‌افزوده‌ای که برای مجموعه‌های استانی سهام عدالت ایجاد شده و نقشی که این شرکت‌ها در فعالیت‌های آتی بازار سرمایه ایفا خواهند کرد، برخی تلاش می‌کنند برای خود در این بازار سهمی قائل شوند. ضمن اینکه این دفاتر استانی از نفوذ ویژه‌ای در استان‌های مختلف برخوردار هستند و برخی جریانات به دنبال سوءاستفاده از این دامنه اثرگذاری هستند. او افزود: به هر حال، تحلیل‌ها حاکی است، برخی سوداگران تلاش می‌کنند از طریق تسلط در این نهادها از رانت و قدرت برآمده از فعالیت‌های این دفاتر بهره‌مند شوند. ضمن اینکه بدون تردید این اتحادیه‌ها در شکل‌گیری نهادهای اقتصادی استان‌ها از جمله اتاق‌های تعاون و… اثرگذار هستند. بنابراین جریاناتی که بر این دفاتر مسلط شوند می‌توانند به نوعی در ساختارهای اقتصادی استان‌ها نیز اثرگذار شوند.
زیان مردم در نتیجه عدم شفافیت شرکت‌ها
ارکانی با اشاره به ورود جدی مجلس به بحث انتخابات دفاتر استانی سهام عدالت گفت: مجلس با حساسیت بیشتری انتخابات شرکت‌های سهام عدالت استانی را دنبال می‌کند تا روند کلی انتخابات در بستری شفاف، قانونی و بدون دخالت‌های نهادهای بیرونی برگزار شود. وی افزود: در واقع از طریق برگزاری انتخاباتی شفاف و قانونی باید تلاش شود، سرمایه‌های عمومی مردم در اختیار مجموعه‌هایی متخصص، توانا و کارآمد قرار بگیرد. به اعتقاد این نماینده زمانی که جریان گزینش‌های دفاتر استانی سهام عدالت از بستر تخصصی و قانونی خود خارج شود، مردمی که سرمایه‌های خود را در اختیار این دفاتر استانی قرار داده‌اند، متضرر خواهند شد. این عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس همچنین خاطرنشان کرد: در راستای این دایره اثرگذاری و اهمیت، طی روزهای آینده، جلسه مشترکی با رییس کمیسیون اقتصادی مجلس برگزار خواهد شد تا هم کمیسیون‌های تخصصی و هم کمیسیون اقتصادی مجلس از روش‌ها و ابزارهای نظارتی ویژه خود برای اصلاح امور و توقف روندهای مفسده برانگیز استفاده کنند. ارکانی تاکید کرد: در نهایت هر نوع رفتار خارج از دایره قانون از سوی ارگان‌های اجرایی یا هر نهاد دیگری در انتخابات دفاتر استانی سهام عدالت با برخوردهای قانونی مواجه خواهد شد و در صورتی که دخالت‌ها متوقف نشود، موضوع به دستگاه قضایی ارجاع داده می‌شود.
تداوم کاهش ارزش سهام عدالت
در همین پیوند باید تاکید کرد که همزمان با چالش‌ها در روند برگزاری مجامع سهام عدالت و نیز عدم پرداخت سود شرکت‌های حاضر در این سبد سهام، ارزش آن همچنان روند کاهشی را تجربه می‌کند. در پایان معاملات روز گذشته بازار سهام، ارزش سهام عدالت در مقایسه با روز یکشنبه معادل ۶/۱ درصد کاهش یافت. بدین‌ترتیب ارزش سبد ۵۳۲ هزار تومانی سهام عدالت به ۱۰ میلیون و ۵۴هزار تومان رسید و سبد یک میلیون تومانی سهام عدالت هم ۱۸ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان شد. با احتساب این موضوع، ارزش ۶۰ درصد قابل فروش سبد ۵۳۲ هزار تومانی سهام عدالت به شش میلیون و ۳۲ هزار تومان رسیده است.