وضعیت قرمز بازار سرمایه

«جهان‌صنعت»- بازار سرمایه روز گذشته هم به روند نزولی پرشتاب خود ادامه داد تا شاخص کل بورس با سقوط ۲۶ هزار واحدی از نیمه کانال ۲/۱ میلیونی هم پایین‌تر رود و در سطح یک میلیون و ۲۴۱ هزار واحدی قرار گیرد. شاخص هم‌وزن هم در این روز بیش از ۸ هزار واحد کاهش یافت. با این حال اما ارزش معاملات خرد اندکی افزایش را تجربه کرد و به دو هزار و ۸۶۶ واحد رسید. در شرایط فعلی که درصد رسیدن به توافق برجامی تقریبا به صفر رسیده است، برخی کارشناسان ابهامات بازار سهام را به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم می‌کنند. تحلیلگران بازار سرمایه بر این باورند که بورس نه تنها تحت تاثیر برخی تحولات اقتصادی بین‌المللی روند نزولی را ادامه می‌دهد بلکه با توجه به شرایط فعلی و شکسته شدن پیاپی خطوط حمایتی، اکنون قربانی بی‌سیاستی دولت در قبال بازار سرمایه شده است. با این حال اما برخی کارشناسان عنوان می‌کنند در این شرایط هم استراتژی‌هایی وجود دارد که منجر به سودآوری شود.
روز گذشته شاخص کل بورس با ۲۶ هزار و ۲۲ واحد کاهش (معادل ۰۵/۲ درصد افت) تا رقم یک میلیون و ۲۴۱ هزار واحد سقوط کرد. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز با کاهشی ۸۳۱۰ واحدی در رقم ۳۶۱ هزار و ۳۵۷ واحد ایستاد و افت ۲۵/۲ درصدی را ثبت کرد. شاخص‌های آزاد شناور، ‌بازار اول و بازار دوم هم به ترتیب معادل ۹۲/۱ درصد، ۵۲/۲ درصد و ۵۳/۱ درصد فروریختند. در این بازار ۲۸۹ هزار معامله به ارزش ۵۲ هزار و ۸۷۹ میلیارد ریال انجام شد. نماد شرکت‌های توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه، فولاد مبارکه اصفهان، گسترش نفت و گاز پارسیان، معدنی و صنعتی گل‌گهر، معدنی و صنعتی چادرملو، گروه مپنا و پتروشیمی پردیس نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذاشتند. در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس نیز با ۲۷۷ واحد کاهش در رقم ۱۷ هزار و ۲۱۰ واحد ایستاد. در این بازار ۱۵۱ هزار معامله به ارزش ۱۰۴ هزار و ۶۸۳ میلیارد ریال انجام شد. نماد شرکت‌های بیمه پاسارگاد، سرمایه‌گذاری صبا تامین، سنگ‌آهن گهر زمین، پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی مارون، پتروشیمی زاگرس و پلیمر آریا ساسول نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرابورس گذاشتند.
سایه ابهام بر سر بازار
امیرعلی امیرباقری کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: بازار سهام در شرایط رکودی به سر می‌برد و ابهامات کلان بر آن حکمفرماست. به گفته او ابهامات حاکم بر بازار سهام را می‌توان به خارجی و داخلی تقسیم کرد، امیرباقری در این باره بیان کرد: در بخش خارجی باید برجام را مثال زد و در بخش ابهامات داخلی باید به ساختار بودجه و انتظارات بودجه‌ای فعالان اشاره کرد. امیرباقری تاکید کرد: اگر بودجه و ساختار آن دچار ابهام شود طبیعی است که فشار دولت بر شرکت‌ها افزایش می‌یابد و شرایط کلان بازار سرمایه را با ابهام روبه‌رو می‌کند. وی افزود: ریسک‌ها چه داخلی و چه خارجی فضای سرمایه‌گذاری را با ابهام مواجه کرده‌اند، از طرفی اگر برجام اتفاق نیفتد نرخ‌های سود بالاتر را شاهد هستیم در این شرایط سرمایه‌گذاران بزرگ از ورود امتناع می‌کنند.
عملکرد مالی- رفتاری بورس
این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به گزارش‌های پالایشی‌ها گفت: باید توجه داشت که بورس یا هر بازار دیگری که از کارایی دور هستند، به جای اینکه از مالی کلاسیک پیروی داشته باشند بیشتر از مالی رفتاری پیروی می‌کنند. وی افزود: این نوع بازارها متاثر از شرایط روانی واکنش نشان می‌دهند؛ همان‌طور که در سالیان پیش هم شاهد این‌گونه رفتار بوده‌ایم، بنابراین نباید انتظار داشت در شرایط فعلی بازار سهام چه در سطح پالایشی یا صنایع دیگر بورس واکنش جدی را شاهد باشیم.
در این وضعیت بازار سرمایه بیشتر عملکرد مالی رفتاری دارد تا اینکه مالی کلاسیک داشته باشد. امیرباقری در گفت‌وگو با بورس‌نیوز افزود: این روند تا زمان از بین رفتن ابهامات و شفاف شدن شرایط کلان بورس ادامه دارد، او تاکید کرد: تمام موارد به ریسک باز‌می‌گردد، زمانی که ریسک بر بازار سرمایه حاکم است نرخ بازده مورد انتظار نیز افزایش می‌یابد. بنابراین تا زمانی که ریسک‌ها به سطح معقولی نرسد تا فعالان بتوانند جریان نقدینگی هوشمند را وارد بازار سهام کنند که به تبع آن جریان نقدینگی خرد هم وارد بازار شود، نمی‌توان بازه زمانی را مشخص کرد و باید منتظر ماند. وی اظهار کرد: البته اشخاصی که دید سرمایه‌گذاری بلند‌مدت و میان‌مدت دارند، می‌توانند از فرصت‌های بازار سهام برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند اما انتظار موج صعودی سنگین در کوتاه‌مدت را نمی‌توان داشت.
روند هیجانی بازار
این فعال بازار سهام تشریح کرد: معافیت مالیاتی برای شرکت‌های بورسی و فرابورسی باید بیشتر مطرح شود تا تاثیرگذاری آن بر بازار سرمایه را متوجه شویم. با اطلاعات فعلی نمی‌توان تاثیرات این معافیت را بر صورت‌های سود و زیان شرکت‌های فعال در بازار سرمایه بررسی کرد و درباره آن اظهارنظری داشت. اما باید گفت به صورت کلی کارایی بورس در سطح مطلوبی نیست و نباید انتظار داشت که اقداماتی از این دست در بازار موج مثبتی ایجاد کند. امیرباقری بیان کرد: در بازار سهام ابزارهای متنوعی برای افراد با میزان ریسک‌پذیری متفاوت وجود ندارد و تا زمانی که بازار متاثر از مالی رفتاری است نباید انتظاری از اقدامات تکنیکی داشت. همچنین بازار سهام درگیر رفتار هیجانی شده و این نوع رفتار بر مطالعه صورت‌ها و اصول مالی مقدم شده است.
کسب سود با دید سرمایه‌گذاری
این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: یکی از نکات مغفول مانده بازار سهام، استراتژی سرمایه‌گذاری است. سرمایه‌گذاران تمایلی به شنیدن این دست موضوعات ندارند. اگر دید سرمایه‌گذاری جایگزین سفته‌بازی شود در میان‌مدت و بلند‌مدت، افرادی منتفع می‌شوند. اگر دیدگاه سرمایه‌گذاری، چینش پرتفوی مناسب و موازنه ریسک معقول مد نظر باشد، در میان‌مدت و بلند‌مدت بی‌شک بازدهی خوبی نصیب فعالان بازار سهام می‌شود.