وعده ها عملی نشد

سعید رجبی- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: تلاش می‌کنیم در ۱۰۰ روز اول دولت دوازدهم، اینترنت ثابت و مصارف خانگی غیرحجمی شوند و حدف فروش اینترنت حجمی برای اینترنت ثابت در دستور کار وزارت ارتباطات قرار دارد‌. از جمله دیگر وعده‌های وزیر ارتباطات دولت دوازدهم برای ۱۰۰ روز اول، رفع فیلتر پیام‌رسان‌های اجتماعی و حمایت از آنها و نیز حمایت از استارت‌آپ‌ها و کمک به شرکت‌های خصوصی با تسهیل قوانین بود که این وعده‌ها تا به امروز به مرحله اجرا درنیامده است‌.
طرح اینترنت غیرحجمی که حجمی‌تر از قبل شد
محمدجواد آذری‌جهرمی با بیان اینکه ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی نباید به منافع کوتاه‌مدت فکر کنند، اظهار داشت: توقف فروش اینترنت حجمی و اصلاح نظام تعرفه‌گذاری اینترنت به نفع مصرف‌کننده و ارائه‌دهنده است‌.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اضافه کرد: تلاش می‌کنیم در ۱۰۰ روز اول دولت دوازدهم، اینترنت ثابت و مصارف خانگی غیرحجمی شوند و حدف فروش اینترنت حجمی برای اینترنت ثابت در دستور کار وزارت ارتباطات قرار دارد‌.
طرحی که در دولت یازدهم مطرح شد، این بود که دولت تخفیفاتی درخصوص اینترنت ثابت به شرکت‌ها ارائه دهد و بعد از آن شرکت‌ها تخفیف را به مشتریان‌شان بدهند اما اتفاقی که رخ داد این بود که بسیاری از شرکت‌ها قانون‌شکنی کردند و از این تخفیفات به‌نفع مردم استفاده نکردند‌.
بنابراین مردم فکر کردند هزینه اینترنت افزایش یافته، در صورتی که عملا تعرفه‌ها ثابت بود‌. بعد از آنکه مشتریان اینترنت ثابت شروع به اعتراض در این خصوص کردند، در کمیسیون تنظیم مقررات که آن هم تحت نظر آقای جهرمی بود، قرار شد «اینترنت غیرحجمی نامحدود» و درواقع «سقف حجم اینترنت» حذف شود و آن زمان هم واعظی وزیر ارتباطات دولت یازدهم با این موضوع موافقت کرد‌. در آن زمان بنا شد بحث «تعدیل تعرفه‌های اینترنت» مطرح شود که درنهایت به دولت دوازدهم رسید‌. رویکرد جامعه‌نگرانه دولت یازدهم و دوازدهم و وزارت ارتباطات باعث شده بود تا امید باشد اهداف راهبردی این وزارتخانه به خوبی اجرا شود اما با اعلام جزییات اینترنت غیرحجمی همه امید‌ها نابود شد‌.
اینترنتی که کاربران را محدود می‌کند
جزییات طرح اینترنت غیرحجمی به‌طوری برنامه‌ریزی شده است که نه‌تنها مصرف کاربران اینترنت را محدود می‌کند بلکه قیمت سرویس‌های اعلام‌شده در این طرح نیز بسیار گران برنامه‌ریزی شده است‌.
این در حالی بود که اعلام این طرح و رونمایی از موضوع مصرف عادلانه‌، موج اعتراضات کاربران اینترنت را به همراه داشت‌.
حسین جلالی کارشناس ICT در این خصوص به «جهان‌صنعت» می‌گوید: با وجود وعده‌های وزیر ارتباطات مبنی بر اینکه در ۱۰۰ روز موضوع اینترنت حجمی را برای حمایت از مصرف‌کننده حل خواهد کرد، طرحی را برنامه‌یزی کرده‌اند که این طرح نه‌تنها افزایش هزینه برای کاربران را به دنبال دارد بلکه دست و پای مصرف‌کنندگان اینترنت را نیز می‌بندد‌.
به گفته او، با توجه به تجربه کشور‌های دیگر و حتی کشور‌های منطقه در ارائه اینترنت‌، باید طرحی را برنامه‌ریزی می‌کردند که در آن فاکتور‌هایی همچون درآمد سرانه مردم کشور و همچنین میزان متوسط استفاده کاربران از اینترنت در آن در نظر گرفته شود اما شاهد این هستیم که این فاکتور‌ها در این طرح به صورت درست و واقعی تعیین نشده است که منجر به آن شده که هزینه سرویس‌های اینترنت اعلامی از هزینه سرویس‌های فعلی که کاربران از آن استفاده می‌کند پیشی بگیرد‌.
این کارشناس ICT ادامه داد: همچنین در این طرح متوسط میزان مصرف کاربران به درستی تعیین نشده و در این طرح مردم را مجبور به استفاده کمتر از اینترنت و نیز مجاب می‌کند تا تنها از سایت‌های داخلی بهره ببرند که در این خصوص نباید از این مورد چشم‌پوشی کرد تعیین مقدار حجم محدود برای استفاده از اینترنت خارجی‌، دست و پای کاربران را به نوعی می‌بندد و این محدودیت باعث عقب‌ماندگی از فرهنگ و اطلاعات مردم کشور از دیگر کشور‌های پیشتاز در عرصه فناوری علمی و اقتصادی به همراه دارد‌.
رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی به کجا رسید
از طرفی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در وعده‌های خود با اشاره به مذاکرات برای رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی بیان کرد: رویکرد شورای عالی فضای مجازی این است با سرویس‌هایی که در ایران فیلتر شده‌اند، مذاکره شود و ما به آنها نگاه سلبی نداشته باشیم و به حقوق شهروندان در دسترسی به سرویس‌ها احترام بگذاریم‌. البته لازمه این مساله این است که آنها هم به مقررات ما احترام بگذارند و از فرهنگ ما صیانت کنند‌. ما نمی‌توانیم به شبکه‌ای در ایران اجازه فعالیت دهیم که خدماتی را ارائه دهد اما معضلات جدی هم برای ما داشته باشد‌.
آذری‌جهرمی گفته بود: خود این شبکه‌های اجتماعی نیز مقرراتی دارند‌. برای مثال در یوتیوپ موارد غیراخلاقی مسدود می‌شود‌. این موضوع باید متناسب با فرهنگ ما نیز تغییر یافته و سرویس‌های خود را به صورت محلی پیاده‌سازی کنند‌. در چنین شرایطی ما نیز آمادگی داریم که محدودیت‌ها را برداریم‌. توئیتر برای این موضوع درخواست داده البته مذاکره‌ای آغاز نشده است‌. همچنین بنابر مصوبه برای سایر شبکه‌ها نیز اطلاع‌رسانی و اعلام آمادگی کرده و منتظر پاسخ هستیم‌.
حسین جلالی، کارشناس ارتباطات و فناوری اطلاعات، با تاکید بر اقدام وزارت ارتباطات در روزهای اول فعالیت در دولت دوازدهم اضافه کرد: اگرچه خود آقای جهرمی حمایت خود را از فعالیت بدون فیلتر شبکه‌های اجتماعی نشان دادند و حتی در روزهای اول سکان‌داری، حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی همچون توئیتر و اینستاگرام ایجاد کردند که نشانه خوبی برای کاربران این شبکه‌ها بود‌ اما در واقع این اقدام به‌طوری نمادین بود که در عمل به اجرا نرسید و ما شاهد ادامه فیلتر پیام‌رسان‌های پرمخاطب جهانی در داخل کشور هستیم‌. علاوه بر این پیام‌رسان‌های خارجی فعلی نیز که در کشور فیلتر نیستند با کشمکش‌هایی همراه بوده‌اند و ما شاهد بودیم که از سوی مسوولان همواره برای سلب استفاده کاربران به دلایل مختلف تلاش شده است که این اقدامات باعث نگرانی و استرس بین کاربران شده است‌.
به گفته حسین جلالی‌، در کشور‌های دیگر نیز همواره برای رقابت با اپلیکیشن‌های خارجی تلاش می‌شود اما نه با سیاست‌های سلبی‌، بلکه با توسعه سطح دانش و فناوری خود اپلیکیشن‌هایی را طراحی می‌کنند که با قابلیت‌های فراتر بتواند جایگزین آن اپلیکیشن خارجی شود و نظر مخاطبان داخلی خود را جلب کند اما در کشور ما این روند دنبال نمی‌شود و با وجودی که حتی اپلیکیشن‌های اجتماعی که در گذشته ایجاد شده بودند مورد حمایت دولت قرار نگرفته‌اند و به نابودی رفته‌اند‌.
این کارشناس حوزه ارتباطات ادامه داد: با پیشرفت رسانه‌های خبری و استفاده خبرنگاران دنیا از این شبکه‌های اجتماعی، خبر رفع فیلتر از آنها یقینا برای مردم خوشایند خواهد بود‌ اما چالش اصلی که در این خصوص وجود دارد این است که همچنان مخالفت‌هایی ازسوی قوه‌قضاییه و دادستانی وجود دارد‌.
از استارت‌آپ‌ها حمایت نشد
حسین جلالی با اشاره به اینکه وزیر ارتباطات در روزهای اول، حمایت خود از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های تازه‌تاسیس را مطرح کردند، گفت: این موضوع دغدغه آقای واعظی هم بود که این‌بار قرار است در دولت جدید، حمایت‌های ویژه‌ای صورت بگیرد اما ما همچنان این حمایت‌ها را به صورت عینی احساس نکرده‌ایم‌.
وی افزود: همانند دیگر وعده‌های دولت‌، این وعده نیز تنها در شعار باقی مانده است و شرکت‌های فناوری و نو‌آور همچنان با مشکلات خود دست به گریبان هستند و برخی از آنها که برند‌های معروفی بودند به تعطیلی رفتند‌.
این کارشناس حوزه فناوری گفت: استارت‌آپ‌ها در دیگر کشور‌ها مورد توجه دولت‌ها شده‌اند و هر ساله مبالغ زیادی صرف حمایت از آنها توسط دولت‌ها می‌شود‌. استارت‌آپ‌ها علاوه بر حل مسایل به روش‌های جدید و برداشتن بار فکری و تصمیم‌گیری از دولت‌ها در اشتغالزایی نیز بسیار موثر هستند‌. اما در کشور ما این حمایت هنوز جا نیفتاده و دولت همچنان در مقابل روش‌های نوین واکنش‌های سلبی دارد‌.
حسین جلالی افزود: برای مثال می‌توان به رفتار مسوولان با تاکسی یاب‌های اینترنتی اشاره کرد که همچنان با اعمال محدودیت برای آنها‌، فعالیت این شرکت‌ها را مختل می‌کنند‌. هفته گذشته شاهد این بودیم که با سلب دسترسی رانندگان این شرکت‌ها به یک برنامه مسیریاب، اختلالی در فعالیت این شرکت‌ها ایجاد کردند‌. صرف نظر از دلیل قطع دسترسی کاربران به این برنامه موبایلی‌، می‌توان آن را در بهبود وضعیت ترافیکی مفید دانست که با ارائه مسیر‌های پیشنهادی به رانندگان تا ۴۰ درصد در زمان باعث صرفه‌جویی می‌شد که در واقع نفعی دوسویه داشت‌. وی ادامه داد: از طرفی به دلیل جدید بودن و تازگی این شرکت‌ها قانون دقیقی در کشور و طی گذر زمان قوانینی برای این شرکت‌ها تعیین می‌شود که تنها محدودیت‌های سلبی برای این شرکت‌ها دارند‌.