پاندمی ایردراپ

شهریار شفیعی*
پرداختن به بحث ایردراپ‌های تلگرام مستلزم توجه به جغرافیا و اقلیم این موضوع است. به این علت که این موضوع بسیار جدید است و افراد پیش از آنکه در مورد آن اطلاعات داشته باشند، به آن مبتلا شده‌اند. ایردراپ‌ها، اقلیمی برای ایجاد درآمد در فضای دیجیتال است.

یک زمانی فعالیت‌ها کاملا فیزیکی بوده و محصول خریداری شده به صورت فیزیکی قابل دسترس بود. بعدها با پیشرفت فناوری، ابزار خرید محصولات به صورت دیجیتالی شد و به جای اینکه داخل مغازه شوید،‌ وارد یک سایت می‌شوید و محصول موردنظر را انتخاب می‌کنید. در واقع در اینجا از فضای مجازی استفاده شده اما فضای مجازی فقط رابط بین خریدار و فروشنده بوده است. حالا ماجرا فراتر رفته است و برای خرید محصولات از پول دیجیتالی استفاده می‌شود. زمانی که پول اینترنتی می‌شود به دوصورت است؛ یک نوع همان اسکناس است که معادل آن در کیف‌ پول شما قرار دارد و نوع بعدی خود پول است که دیجیتالی شده است. زمانی که ماجرا تا این حد فراتر می‌رود وارد حوزه‌ای می‌شویم که نام رمزارزها را به خود گرفته است. رمزارزها یک‌سری دارایی‌ها هستند که مانند هر دارایی دیگری می‌توانند ابزار پرداخت هم قرار بگیرند. در این بازار رمزارزهایی وجود دارد که با پشتوانه فعالیت می‌کنند و کلاهبردار نیستند اما همچنان کنار آنها کلاهبرداران وجود دارند. بسیاری ارز دیجیتال در این بازار هست که هیچ پشتوانه‌ای ندارند و فقط سر و صدای الکی به پا کرده‌اند که معروف‌ترین آن دوج‌کوین است که هیچ پشتوانه‌ای ندارد.
حالا داستان تا حدی فراتر رفته که به همسترکامبت رسیده است. به‌گونه‌ای که با ضربه زدن روی گوشی سکه دیجیتالی به دست می‌آید. اولین سوالی که هر شخص باید از خود بپرسد این است که با ضربه‌زدن چه ارزشی تولید می‌شود و چه کاربرد و منفعتی برای فرد مقابل دارد؟ چرا میلیون‌ها نفر وقت گرانبهای خود را صرف این کار کرده‌اند؟ حالا در نظر بگیرید که افرادی که وارد این بازی شدند نسبت به این حوزه ناآگاه هستند و تعداد زیادی کلاهبردار وجود دارد که به دنبال سرقت اطلاعات کاربران هستند. همچنین تعداد بسیاری سایت و کانال در شبکه‌های اجتماعی باز شده و در خصوص این حوزه صحبت می‌کنند و اطلاعات کاربران را دریافت می‌کنند تا اطلاعات بیشتری به کاربر ارائه کنند. آن فرد هم به این دلیل که به دنبال دریافت سکه بیشتر است اطلاعات خود را در اختیار دیگران قرار می‌دهد و این ماجرا آغاز یک مسیر بسیار خوفناک است که راه را برای کلاهبرداران حوزه رمزارزها باز می‌کند تا به انواع اطلاعات حساس شما دسترسی پیدا ‌کنند. همچنین این نکته بسیار حائزاهمیت است که ما نمی‌دانیم این اطلاعات قرار است در کجا استفاده شود. کلاهبرداری در این حوزه اینگونه نیست که همان لحظه اطلاعات را مانند پرسشنامه از شما دریافت و به شما حمله کنند. این کلاهبرداری پله‌پله و در زوایای مختلف اطلاعات را دریافت می‌کند، غافل از اینکه در پشت ماجرا اطلاعات شما تجمیع می‌شود و زمانی که اطلاعات کافی از کاربر را در اختیار داشته باشند، بهترین زمان برای حمله است. اولین حمله‌ای هم که به ذهن می‌رسد این است که حساب شما را خالی کنند اما ماجرا فراتر است و می‌توانند با نام و اطلاعات کاربری که در اختیار دارند فعالیت‌هایی صورت بگیرد که تا حدودی خطرناک است بنابراین قرار گرفتن در این نوع فضاها و اعتماد کردن به پدیده‌ای که هنوز به‌طور درست شناخته نشده، اقدام درستی نیست. زمانی که یک جامعه به این شکل داخل آن قرار می‌گیرد علاوه بر خطرهایی که وجود دارد، نگرانی‌هایی به وجود می‌آید که این جامعه تا چه میزان ناامید شده و آینده خود را بدون رشد می‌بیند که اینگونه به دنبال چیزی که نمی‌داند حرکت می‌کند. در نتیجه در این نقطه نیاز به نگاه مسوولانه داریم و باید به این موضوع توجه کنند که زندگی مردم نباید تا این میزان افسرده و ناامیدانه باشد که به این راحتی گول بخورند و اطلاعات حساس خود را در اختیار دیگران قرار دهند.
* رییس هیات علمی آکادمی برند ایران