پایان سهمیه‌بندی خوراک پتروشیمی‌ها

گروه انرژی- افزایش ظرفیت تولید گاز و میعانات گازی از میدان مشترک پارس‌جنوبی را می‌توان یکی از دستاوردهای بزرگ دولت یازدهم دانست.
تولید گاز در میدان پارس‌جنوبی با افزایشی بالغ بر ۵۶ درصد از ٢۴۶ میلیون مترمکعب در سال ٩١ به ۴٢۴ میلیون مترمکعب در سال ٩۵ رسید.
دولت یازدهم توانست درحالی‌که باگذشت چندین سال میزان تولید گاز در پارس‌جنوبی تقریبا یکسان بود، در طول چهار سال اخیر حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز از میدان مشترک پارس‌جنوبی بیفزاید و پس از سال‌ها توانستیم با قطر در برداشت گاز از این میدان مشترک برابر شویم.
با توسعه فازهای پارس‌جنوبی که تولید گاز کشور را به رقم بی‌سابقه ۷۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز افزایش داد، نیاز همه بخش‌ها به خوبی تامین می‌شود.
پارس‌جنوبی در حال حاضر حدود ۶۵ درصد از گاز مصرفی کشور را تامین می‌کند و با تکمیل فازهای ۱۳، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ زمینه خوبی برای رشد صنعتی کشور و همچنین صادرات گاز فراهم خواهد شد.
در همین حال سال گذشته رکورد جدید در مصرف گاز پتروشیمی‌ها به‌عنوان سوخت و خوراک به ثبت رسید که به نظر می‌رسد با افزایش عرضه عملا دوره سهمیه‌بندی گاز پتروشیمی‌ها به پایان رسیده است.
به گزارش شرکت ملی صنایع پتروشیمی در شرایط فعلی ظرفیت نصب‌شده صنعت پتروشیمی به حدود ۶۵ میلیون تن افزایش یافته که پیش‌بینی می‌شود با بهره‌برداری از طرح‌های جدید این ظرفیت تا پایان امسال به بیش از ۷۲ میلیون تن افزایش یابد. همزمان با افزایش ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی، یکی از سیاست‌های کلان شرکت ملی صنایع پتروشیمی بهره‌برداری بیشتر از ظرفیت نصب‌شده موجود و ارتقای درصد تولید نسبت به ظرفیت نصب‌شده در طول اجرای برنامه ششم توسعه است. براساس این سیاست کلان درصد تولید نسبت به ظرفیت نصب‌شده از حدود ۷۰ درصد در زمان شروع به کار دولت یازدهم تا پایان سال گذشته به حدود ۸۲ درصد افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود با برنامه‌های در دست اجرا و رفع بیشتر گلوگاه‌های تولید در مجتمع‌های موجود صنعت پتروشیمی این درصد تا پایان سال ۹۶ به حدود ۸۵ تا ۸۶ درصد افزایش یابد. در طول چند سال گذشته مهم‌ترین عامل تاثیرگذار در تولید زیر ظرفیت نصب‌شده مجتمع‌های پتروشیمی کشور، ناکافی بودن عرضه انواع خوراک بوده به طوری‌که مطالعات و آسیب‌شناسی انجام شده در مدیریت کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی نشان می‌دهد حدود ۴۷ درصد زیر ظرفیت تولید کردن مجتمع‌های پتروشیمی عرضه ناکافی خوراک بوده که پیش‌بینی می‌شود با توجه به افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز کشور این مشکل کلیدی در طول اجرای برنامه ششم توسعه به حداقل کاهش یابد.
افزایش ۱۶ میلیارد مترمکعبی مصرف گاز پتروشیمی‌ها
در طول فعالیت دولت یازدهم و با بهره‌برداری از فازهای جدید پارس‌جنوبی، میزان عرضه گاز به صنایع پتروشیمی کشور به عنوان سوخت و خوراک با افزایشی بیش از ۱۶ میلیارد مترمکعبی همراه شده است. به عبارت دیگر متوسط مصرف گاز پتروشیمی‌ها به عنوان سوخت و خوراک از میزان ۷۶۰ میلیون مترمکعبی سال ۱۳۹۱ تا پایان سال گذشته به حدود ۱۶ میلیارد و ۷۸۰ میلیون مترمکعب رسیده است. همزمان با جهش بی‌سابقه مصرف گاز در صنایع پتروشیمی ایران، میزان مصرف میعانات گازی به عنوان خوراک هم در صنعت پتروشیمی در طول پنج سال گذشته با افزایشی قابل توجه همراه بوده به طوری‌که متوسط مصرف میعانات گازی از ۴۵۶ هزار تن در سال ۱۳۹۱ به مرز شش میلیون تن در سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. در بخش مصرف مایعات گازی هم عرضه مایعات گازی با ثبت رشدی ۲۲ درصدی از ۳۳۳ هزار تن در سال ۱۳۹۱ به حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار تن تا پایان سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است.
جهش صددرصدی مصرف اتان
اتان بدون شک برگ برنده توسعه صنعت پتروشیمی در ایران بوده و به پشتوانه ذخایر عظیم اتان پارس‌جنوبی دست‌کم پیش‌بینی می‌شود تا ۳۰ سال آینده امکان تامین خوراک اتان صنایع پتروشیمی مستقر در عسلویه وجود داشته است. از سوی دیگر پس از بهره‌برداری از ۱۱ فاز استاندارد پارس‌جنوبی در طول فعالیت دولت یازدهم، عرضه اتان به پتروشیمی‌ها با ثبت رشدی نزدیک به صددرصدی از ۱۶۳ هزار تن در سال ۱۳۹۱ به بیش از دو میلیون و ۳۱۵ هزار تن تا پایان سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. در کنار بهره‌برداری از فازهای جدید پارس‌جنوبی و افزایش ظرفیت تولید اتان، راه‌اندازی فازهای اول و دوم توسعه پتروشیمی کاویان منجر به افزایش تقاضا برای این خوراک استراتژیک در صنعت پتروشیمی ایران شد.
افزایش مصرف گاز ترش و غنی در پتروشیمی‌ها
علاوه بر این در طول پنج سال گذشته متوسط مصرف سالانه گاز غنی در صنایع پتروشیمی کشور از ۹۷۵ هزار تن در سال ۱۳۹۱ به بیش از چهار میلیون و ۵۴۰ هزار تن تا پایان سال ۹۵ رسیده است.
در بخش مصرف گاز ترش هم میزان عرضه از ۲۳۱ هزار تن در سال۱۳۹۱ به بیش از دو میلیون و ۲۶۰ هزار تن تا پایان سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. در کنار افزایش ظرفیت تولید گاز در پارس‌جنوبی، افزایش تولید نفت ایران هم منجر به عرضه بیشتر خوراک از سوی واحدهای NGL در مناطق نفتخیز جنوب و مرکزی ایران به صنایع پتروشیمی مستقر در ماهشهر شده است. در مجموع پیش‌بینی می‌شود با افزایش بیشتر عرضه خوراک به ویژه پس از بهره‌برداری از پنج فاز جدید پارس‌جنوبی، امسال با وجود توقف واردات گاز از ترکمنستان، صنایع پتروشیمی با مشکلات کمتری برای تامین خوراک دست‌وپنجه نرم کند.