22 - 02 - 2025
پایان مشعل‌سوزی شاید 2سال دیگر
گروه انرژی- درحالی‌که جمعآوری گازهای مشعل یک تکلیف قانونی است و باید طی چهار سال اجرایی شود، از یک‌سال گذشته به این‌سو حرکت در این مسیر اگرچه آغاز شده اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که سرعت کندی داشته است.
طرح پایان گازهای مشعل البته مربوط به این دولت و برنامه هفتم توسعه نیست. در قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف به مهار و کنترل ۹۰درصد گازهای مشعل تا سال پایانی برنامه شده بود اما طی سال‌های اجرای این قانون، اقدامات دولت منجربه جمعآوری ۴۳/۱میلیون مترمکعب در روز گاز مشعل از طریق مزایده و فروش و کاهش روزانه ۶۱/۰میلیون مترمکعب گاز مشعل پالایشگاه‌های گازی شد که پیشرفت حدود ۵درصدی در مسیر تحقق اهداف برنامه در کاهش گازهای مشعل در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۵ الی ۱۴۰۰ را نشان می‌دهد.
فلرینگ یا همان گازهای مشعل به فرآیند سوزاندن کنترل‌‌‌‌‌‌شده گازهای تولیدی گفته می‌شود که به‌دلیل نبود زیرساخت مناسب نمی‌توان آن را برای فروش یا استفاده فرآوری کرد. طبق آمار شرکت بریتیش‌پترولیوم در سال۲۰۲۱ میلادی، بیش از ۱۵۲میلیارد مترمکعب گاز مشعل در دنیا بدون هیچ استفاده‌‌‌‌‌‌ای سوزانده شده‌است.
ایران با میزان فلرینگ بالغ بر ۴/۱۸میلیارد مترمکعب در سال۲۰۲۱ بعد از روسیه دومین کشور دنیا قرار دارد. سوزاندن گازهای مشعل در حجم مذکور به‌‌طور کلی پیامدهایی را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی به‌همراه داشته‌است.
هوشنگ فلاحتیان، معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت نفت در این رابطه می‌گوید: براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته تمامی فلرها تا انتهای سال۱۴۰۵ یا ابتدای سال۱۴۰۶ جمعآوری می‌شوند و به زنجیره ارزش متصل خواهند شد. به‌گفته او، زمانبندی جمعآوری گازهای فلر تا پایان دولت چهاردهم است و بر همین اساس برنامه‌ریزی‌هایی انجام گرفته به‌طوری که سرمایه‌گذاران آن تعیین‌تکلیف شدند و بیش از یک‌سوم گازهای فلر تا پایان سال در زنجیره ارزش قرار می‌گیرند. براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته یک‌سوم دیگر تا پایان سال۱۴۰۴ و یک‌سوم بعد تا انتهای سال۱۴۰۵ یا ابتدای سال۱۴۰۶ عمده گازهای فلر که قابلیت جمعآوری دارند طرح‌هایشان تهیه شده و سرمایه‌گذاران نیز مشخص شده‌اند. آنچه باقی مانده تعداد کمی از میادین است که سرمایه‌گذاران آن در قالب مناقصه در حال انتخاب هستند.
او با بیان اینکه برنامه‌ریزی‌هایی که از دولت قبل صورت گرفته بود در دولت چهاردهم به‌شدت پیگیری می‌شود و در پایان سال شاهد جمعآوری یک‌سوم گازهای فلر خواهیم بود، به مهر توضیح داده است: یک‌سوم دیگر ۱۴۰۴ و باقیمانده گازهای فلر که قابلیت جمعآوری داشته باشد در سال۱۴۰۵ خواهد بود که امیدوارم با توجه به جدیت موضوع که مجلس شورای اسلامی داشته جرایمی را متوجه شرکت‌های تابعه وزارت نفت کرده است و به‌طوری‌که اگر گازهای مشعل را جمعآوری نکنند باید جرایم سنگینی پرداخت کنند به همین جهت شرکت ملی نفت و شرکت‌های تابعه این پروژه‌ها را به‌صورت جدی پیگیری می‌کنند که تا انتهای سال ۱۴۰۵ اکثر گازهای مشعل جمع خواهد شد.
به‌گفته وی، گاز فلر در میادین نفت و گاز و هم در پالایشگاه‌های گازی وجود دارد اما حجمی که در میادین نفت و گاز است به‌مراتب بیشتر از حجمی است که در پالایشگاه‌ها وجود دارد به همین دلیل براساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته تا پایان دولت چهاردهم گازهای فلری که قابلیت جمعآوری داشته باشند جمعآوری می‌شوند: برخی گازهای فلر به‌صورت فرآیندی و عملیاتی هستند به‌عنوان مثال پالایشگاهی که در حال فعالیت است در برخی مواقع لازم است این گاز را یک مرتبه در سیستم برای یک ساعت تخلیه کند که انفجاری رخ ندهد، به‌دلیل آنکه آن گاز دائمی نیست و صرفه اقتصادی ندارد.
فلاحتیان می‌گوید: گاز فلر پتانسیل بالقوه‌ای دارد که عناصر مخرب آن جداسازی و تبدیل به گاز طبیعی شود و در شبکه سراسری قرار بگیرد بنابراین سرمایه‌گذاری که نسبت‌به جمعآوری گازهای فلر و جداسازی عناصر آلاینده اقدام کند محصولاتی حاصل می‌کند که بخشی گاز طبیعی است و بخشی از آن ممکن است گوگرد باشد و عناصری که جدا کند می‌تواند در بازار سرمایه به صنایع سنگین و کسانی که تعرفه بالاتری پرداخت نمی‌کنند به فروش برساند اما بحث اینکه گاز فلر در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرد متفاوت است زیرا در دولت سوختی که در اختیار نیروگاه‌ها قرار می‌دهد چه گاز طبیعی و چه گازوئیل و مازوت با نرخ‌های بسیار نازل است به‌طوری که سال گذشته به ازای هر مترمکعب ۷۵تومان بوده است و سال جاری قرار بود براساس تصمیمی که در هیات وزیران گرفته شد براساس تبصره ۸ قانون بودجه۱۴۰۳ تغییراتی انجام شود که باز هم آن قیمت ناچیز است. بنابراین گاز فلری که تولید می‌شود از منظر اینکه در نیروگاه‌ها استفاده شود سرمایه‌گذار ابتدا باید آن را به شرکت ملی گاز به فروش برساند و سپس قیمت تمام‌شده آن را به سرمایه‌گذار دهد و شرکت گاز بخواهد با تعرفه دولتی به نیروگاه‌ها دهد مبحث دیگری است که تخصیص گاز برای سرمایه‌گذاری که در حال جمعآوری گازهای فلر است صرفه اقتصادی ندارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد